Sanidyn

Sanidyn

Sanidyn
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	glinokrzemian potasu (KAlSi3O8)
Twardość w skali Mohsa	6–6,5
Przełam	muszlowy, nierówny
Łupliwość	doskonała
Układ krystalograficzny	jednoskośny
Gęstość minerału	2,55–2,63 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	bezbarwny, biały rzadziej szary, żółtawy, brązowy
Rysa	biała
Połysk	szklisty

mikroklin, skaleń potasowy

Sanidyn – minerał z grupy krzemianów, rzadki. Jest to jedna z trzech (oprócz ortoklazu i mikroklinu) odmian polimorficznych skalenia potasowego.

Nazwa minerału pochodzi od gr. sanis = tabliczka, płytka lub deska oraz idos = widzieć, nawiązując do tabliczkowego pokroju minerału.

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy zazwyczaj prawidłowo wykształcone, tabliczkowe (niekiedy listewkowe lub krótkosłupowe) kryształy o długości od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Często występują zbliźniaczenia. Niekiedy wykazuje efekty optyczne charakterystyczne dla kamieni księżycowych (adularyzacja).

Występowanie

Jest minerałem bogatych w potas wylewnych skał magmowych. Tworzy się w wysokich temperaturach. Szczególnie duże okazy są spotykane w tufach wulkanicznych.

Miejsca występowania:

• Na świecie: Włochy – Sycylia (kryształy różowe), Viterbo, Monte Somma, Niemcy – Kaiserstuhl, Norwegia – okolice Oslo, Czechy – Wyżyna Środkowoczeska, Rosja – Kaukaz, USA Idaho, Nowy Meksyk, Oregon (kryształy nawet do 60 cm), Kenia.

• W Polsce: na Dolnym Śląsku koło Opolna-Zdroju, w rejonie Wielisława Złotoryjskiego "Organy Wielisławskie", okolice Mieroszowa, w okolicach Krzeszowic k. Krakowa.

Zastosowanie

Głównie znaczenie naukowe i kolekcjonerskie. Okazy przezroczyste oraz wykazujące cechy kamieni księżycowych są niekiedy wykorzystywane w jubilerstwie (szlif fasetkowy lub szlif kaboszonowy).

Zobacz też

• amazonit,
• mikroklin,
• ortoklaz,
• adular,
• kamień księżycowy.

Bibliografia

• J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.