Santiago (Galapagos)

Santiago (San Salvador)
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne wyspy
Państwo

 Ekwador

Prowincja

 Galapagos

Akwen

Ocean Spokojny

Archipelag

Galapagos

Powierzchnia

572 km²

Populacja 
• liczba ludności


0

Położenie na mapie Galapagos
Mapa konturowa Galapagos, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Santiago (San Salvador)”
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego
Mapa konturowa Oceanu Spokojnego, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Santiago (San Salvador)”
Ziemia0°15′S 90°42′W/-0,250000 -90,700000

Santiago (San Salvador, ang. James) – wyspa w archipelagu Galapagos, należącym do Ekwadoru. Jest czwartą pod względem powierzchni wyspą archipelagu. Angielska nazwa upamiętnia króla Jakuba II; nazwa Santiago jest hiszpańską formą imienia Jakub. Wyspa jest bezludna.

Warunki naturalne

Zastygła lawa trzewiowa na wybrzeżu wyspy

Jest to wyspa wulkaniczna, jej najwyższym punktem jest szczyt wznoszącego się na 905 metrów n.p.m. wulkanu tarczowego. Stożek wulkaniczny wypełnia jezioro słone; w latach 20. i 60. XX wieku wydobywana była z niego sól[1].

Na Santiago występuje kilka roślin z rodzaju Scalesia (astrowate) endemicznych dla Galapagos, jak Scalesia pedunculata i Scalesia stewartii; prócz tego m.in. Galvezia leucantha (babkowate)[2].

Fauna

W związku z próbami kolonizacji i działalnością wydobywczą, na wyspę dostały się zawleczone przez ludzi zwierzęta, stanowiące zagrożenie dla lokalnego ekosystemu. Na Santiago występuje lokalny podgatunek żółwia słoniowego, Chelonoidis nigra darwini, któremu zagrażały zdziczałe świnie, wytępione dopiero w 2000 roku[1]. Zagrożone żółwie są rozmnażane w ośrodku rozrodczym na wyspie Santa Cruz; dyrekcja Parku Narodowego Galapagos od 1975 roku sprowadziła na Santiago 1033 żółwie z podgatunku darwini[3].

Dzięki skutecznemu programowi eradykacji zawleczonych gatunków (do 2006 usunięto zdziczałe osły i kozy) na wyspę powrócił derkaczyk galapagoski (Laterallus spilonota)[1]. Endemiczny gatunek gryzonia z Santiago, Nesoryzomys swarthi, do lat 90. XX wieku był uznawany za wymarły na skutek konkurencji ze strony inwazyjnych szczurów śniadych i myszy domowych; kilka małych populacji jednak przetrwało[1][4]. Na wyspie występuje jaszczurka Microlophus albemarlensis[2].

Wyspa jest niezamieszkana, ale turyści mogą odwiedzać kilka miejsc. Można tam obserwować krajobraz ukształtowany przez wulkanizm i groty na wybrzeżu, w których schronienia przed słońcem szukają kotiki galapagoskie[1].

Ostoja ptaków

W 2005 BirdLife International wyznaczyło na wyspie ostoję ptaków IBA o nazwie Tierras altas de Santiago („wyżyny Santiago”). Wymienia 14 gatunków kluczowych dla utworzenia ostoi. Prócz wspomnianego derkaczyka jest to również krytycznie zagrożony petrel galapagoski (Pterodroma phaeopygia). Dwa gatunki, myszołów galapagoski (Buteo galapagoensis) oraz derkaczyk galapagoski mają status narażonego, zaś pozostałe gatunki uznano za najmniejszej troski. Są to: derkacznik pstrodzioby (Neocrex erythrops), gołębiak plamisty (Zenaida galapagoensis), muchołap wielkodzioby (Myiarchus magnirostris), przedrzeźniacz blady (Mimus parvulus), darwinka czarna (Geospiza fortis), darwinka mała (G. fuliginosa), kłowacz papugodzioby (Camarhynchus psittacula), kłowacz mały (C. parvulus), kłowacz kaktusowy (C. pallidus), wegetariańczyk (Platyspiza crassirostris) oraz owadziarka zielona (Certhidea olivacea)[2].

Przypisy

  1. a b c d e Santiago (ang.). Galapagos Conservancy. [dostęp 2014-11-09].
  2. a b c EC106 Tierras altas de Santiago. BirdLife Data Zone. [dostęp 2014-11-10].
  3. GNPD repatriates 79 tortoises to Santiago Island (ang.). Galapagos Conservancy, 2014-09-26. [dostęp 2014-11-09].
  4. R. Dowler, M. Weksler, Nesoryzomys swarthi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2014-11-09] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Flag of Ecuador.svg
Made by author of Xramp, first uploaded by Denelson83 as Flag of Ecuador.svg, modifications by Husunqu.
Galapagos Sullivan Bay 01.jpg
Autor: Boberger, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Lava field (Pahoehoe lava) at Sullivan Bay, Isla de Santiago, Galapagos Islands
Santiago Island from space.jpg
ISS033-E-012648 (18 Oct. 2012) --- Isla Santiago is featured in this image photographed by an Expedition 33 crew member on the International Space Station. The island of Santiago is located near the center of the Galapagos Islands off the coast of Ecuador. The Galapagos Islands are situated near the equator, and were formed from volcanism related to a large mantle plume (also known as a hot spot). This hot spot is very close to the tectonic boundary between the Galapagos Ridge, a plate boundary that is also an oceanic spreading center, and the Nazca and Cocos plates. This combination of mantle plumes and tectonic plate movements produces a unique geological environment, including underwater ridges of volcanoes that influence the water circulation around the Galapagos. All of these aspects contribute to the geology and biology of the Galapagos. Isla Santiago itself is formed from a shield volcano also called Santiago. This type of volcanic structure is recognized by low, flat summits surrounded by extensive flow fields of lava; the lava is not very viscous, so it can flow for great distances from the source vents. Several dark lava flow fields are visible in this photograph, the largest along the eastern, western, and southern coastlines. The small Isla Rabida to the south of Isla Santiago is the peak of another, mostly submerged shield volcano. In addition to the lava flows, other volcanic features known as tuff cones are visible on the eastern and western sides of the island. These cones are formed from the rapid interaction of hot flowing lava and water. The water underneath the lava flow flashes to steam explosively, and this both fragments the lava and rapidly cools it, leading to the formation of cones of glassy, relatively fine-grained volcanic material. The most recent volcanic activity on Isla Santiago occurred during 1904 -- 1906. The summit ridge of the Santiago shield volcano is located in the northwestern part of the island (center). Also at center is a large but isolated region of green vegetation primarily located on the south-facing slope below the summit ridge. This image was taken during the dry, or garua, season that lasts from June to November. The season is dominated by cooler air transported by the Southeast Trade winds and cooler waters from the Humboldt and Cromwell currents. The combination of cool air and water results in rain falling only in the island highlands, with south- and east-facing slopes receiving the most precipitation. Despite the favorable topographic location, the yellow green color of the vegetation may indicate water (or other) stress.
Dark Green 004040 pog.svg
Autor: One Salient Oversight, Licencja: CC0
modded File:Blue pog.svg
Pacific Ocean laea relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of Pacific_Ocean.
  • Projection: Lambert azimuthal equal-area projection.
  • Area of interest:
  • N: 60.0° N
  • S: −80.0° N
  • W: −260.0° E
  • E: −70.0° E
  • Projection center:
  • NS: −10.0° N
  • WE: −165.0° E
  • GMT projection: -JA-165.0/-10.0/180/19.998266666666666c
  • GMT region: -R-320.2519138145009/-12.459450078533589/-5.473602099069988/26.40516525873812r
  • GMT region for grdcut: -R-325.0/-90.0/-5.0/74.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.