Sapar Isakow

Sapar Isakow

Сапар Исаков

(c) Kremlin.ru, CC BY 4.0
Pełne imię i nazwisko	Sapar Dżumakadyrowicz Isakow
Data i miejsce urodzenia	29 lipca 1977 Biszkek
Premier Kirgistanu
Okres	od 25 sierpnia 2017 do 20 kwietnia 2018
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczna Partia Kirgistanu
Poprzednik	Muchammetkałyj Abułgazijew (p.o.)
Następca	Muchammetkałyj Abułgazijew

(c) Kremlin.ru, CC BY 4.0

Sapar Isakow (pierwszy z prawej) na szczycie Wspólnoty Niepodległych Państw w Soczi, 11 października 2017

Sapar Dżumakadyrowicz Isakow, kirg. Сапар Жумакадырович Исаков (ur. 29 lipca 1977 w Biszkeku^[1]) – kirgiski polityk, od 31 stycznia do 1 marca 2017 pierwszy zastępca szefa sztabu prezydenta Kirgistanu, a następnie do 25 sierpnia jego szef^[2][3], premier Kirgistanu od 25 sierpnia 2017^[4] do 20 kwietnia 2018^[5].

Kariera

21 sierpnia ze stanowiska premiera ustąpił Sooronbaj Dżeenbekow – nastąpiło to z powodu wystartowania przez niego w wyborach prezydenckich^[6]. Od razu rozpoczęły się rozmowy wśród koalicjantów co do kandydata na to stanowisko. W dniu oficjalnego rozwiązania rządu przez prezydenta – to jest 22 sierpnia – ogłoszono, że ubiegać się o tę funkcję będzie Isakow^[7]. 24 sierpnia odbyło się zamknięte zebranie jego macierzystej partii, na którym ustalono skład nowego rządu oraz założenia programowe^[8]. Kolejnego dnia jego kandydaturę poparły partie wchodzące w skład koalicji: Kyrgyzstan oraz Bir Boł^[9], a także została zatwierdzona przez Komisję do spraw prawodawstwa konstytucyjnego, ustroju państwa, spraw sądowo-prawnych oraz rozporządzeń Dżogorku Kengesz^[10]. Na ten dzień zaplanowano również posiedzenie parlamentu, na którym odbyły się trzy głosowania: nad nowym składem rządu, nad jego strukturą oraz nad programem. Jego gabinet został wybrany 97 głosami^[11].

19 kwietnia ponad czterdziestu deputowanych z partii: Ata Meken, Respublika-Ata-Dżurt oraz Önügüü-Progres złożyło wniosek o głosowanie nad wotum nieufności dla rządu Isakowa. Wnioskodawcą był lider ugrupowania Respublika-Ata-Dżurt Dżyrgałbek Turuskułow. Poparty on został przez 101 parlamentarzystów. Tylko 5 było przeciw. Według Isy Ömürkułowa przyczyną odwołania Dżumakadyrowicza z funkcji była eskalacja napięcia na linii premier-prezydent^[5][12]. Zgodnie z zapisami konstytucji tego samego dnia Sooronbaj Dżeenbekow podpisał ukaz o odwołaniu Sapara Isakowa ze stanowiska premiera^[13].

Po odwołaniu udzielił wywiadu w przychylnej byłemu prezydentowi Kirgistanu stacji określając decyzję jako pozbawioną skrupułów, a zmiany zachodzące w parlamencie jako przekształcanie się w "nijakiego, politycznego trupa"^[14]. Słowa te wywołały powszechne oburzenie wśród deputowanych. Członek partii Ata Meken Kanybiek Imanalijew zwrócił się z wnioskiem do toragi Dastana Dżumabekowa o zbadanie słów byłego premiera i stanięcie w obronie powagi przysługującej Radzie Najwyższej, który rozpoczął procedurę sprawdzającą zgodnie z przepisami^[15].

26 kwietnia został wezwany na przesłuchanie do Państwowego Komitetu Ochrony Narodowej Republiki Kirgistan, gdzie zeznawał w związku z przeprowadzoną modernizacją elektrociepłowni w Biszkeku oraz z jej awarią. Obydwa te wydarzenia miały miejsce w czasie, kiedy sprawował urząd premiera^[16]. 6 grudnia 2019 roku zapadł wyrok skazujący go na 15 lat pozbawienia wolności z powodu korupcji jakiej dopuścił się podczas modernizacji^[17]. Kolejne zarzuty jakie zostały mu postawione dotyczyły nieprawidłowości przy rekonstrukcji Muzeum historycznego w Biszkeku oraz budowy hipodromu w Czołpon-Acie. W związku z tym został skazany na 18 lat pozbawienia wolności^[18]. Podczas protestów w październiku 2020 został uwolniony z miejsca izolacji^[19]. Po ustabilizowaniu się sytuacji w kraju nie powrócił do kolonii karnej oraz wystąpił z wnioskiem o udzielenie azylu we Francji^[20][21].

Podejrzenia o współpracę z amerykańskim wywiadem

Na portalu Wikileaks opublikowane zostały dokumenty z 2009 roku mówiące o jego ścisłej współpracy z amerykańską ambasador w Kirgistanie Tatianą Gfoeller. Znajdują się w nich również słowa Isakowa określającego Rosję jako „niewiarygodnego partnera”^[22][23]. Sam zainteresowany wielokrotnie zaprzeczał oraz oskarżył w udzielonym przez siebie wywiadzie o szerzenie nieprawdziwych informacji jednego z kandydatów w wyborach prezydenckich. Nie sprecyzował jednak którego^[24]. Po raz kolejny odmówił sprecyzowania informacji, gdy został o to zapytany podczas posiedzenia Rady Najwyższej podczas którego głosowano nad votum zaufania dla jego rządu. Pytanie zadał deputowany partii Bir Boł Myktybek Abdyłdajew^[25].

Przypisy