Sarkofag Heleny

Sarkofag Heleny

Data powstania	IV wiek
Medium	porfir
Wymiary	2,42×2,68×1,84 m
Miejsce przechowywania
Lokalizacja	Muzea Watykańskie

Sarkofag Heleny – pochodzący z pierwszej połowy IV wieku rzymski sarkofag, wykonany dla św. Heleny, matki cesarza Konstantyna Wielkiego. Obecnie znajduje się w Muzeach Watykańskich (Museo Pio-Clementino).

Sarkofag wykonany został z czerwonego porfiru^[1]. Ma 242 cm wysokości, 268 cm długości i szerokość 184 cm^[2]. Pierwotnie znajdował się w mauzoleum na Tor Pignattara na przedmieściach Rzymu, między Via Praenestina a Via Labicana^[1]. W średniowieczu szczątki świętej zostały wyjęte i przeniesione do bazyliki Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego. Sarkofag natomiast przeniesiono do bazyliki św. Jana na Lateranie i użyto ponownie do pochowania szczątków papieża Anastazego IV^[3]. Na początku XIV wieku zabytek poważnie ucierpiał w pożarze. W 1777 roku sarkofag trafił do Muzeów Watykańskich, gdzie Gaspare Sibilla i Giovanni Pierantoni przeprowadzili jego renowację^[1].

Sarkofag umieszczony jest na czterech nóżkach w kształcie lwów, które zaprojektował Francesco Antonio Franzoni (1734-1818)^[1]. Jego ściany ozdobione są scenami batalistycznymi, przedstawiającymi rzymską jazdę tratującą barbarzyńskich wojowników^[2]. Ponad nimi umieszczono kupidynów rozsnuwających girlandy, pokrywę zdobią zaś dwa lwy. Militarystyczna tematyka dekoracji świadczy o tym, iż sarkofag pierwotnie wykonany był prawdopodobnie dla męskiego członka rodziny cesarskiej^[1].

Przypisy