Sarkofag małżonków

Sarkofag małżonków
Ilustracja
Autor

nieznany

Data powstania

530–520 p.n.e

Medium

terakota polichromowana

Wymiary

1,14 m x 1,9 m

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Narodowe Muzeum Etruskie

Sarkofag małżonków[1] – sarkofag antropomorficzny z końca VI w. p.n.e. wykonany z terakoty, przykład sztuki etruskiej. Należy do zbiorów Narodowego Muzeum Etruskiego w Rzymie[2].

Sarkofag został odnaleziony w 1881 r.[2] w czasie wykopalisk prowadzonych w nekropolii Banditaccia w Cerveteri (starożytnym Caere). Felice Barnabei, założyciel Muzeum Etruskiego, zakupił sarkofag rozbity na ponad 400 fragmentów. Rzeźba mierzy 1,14 m x 1,9 m i jest wykonana z terakoty, materiału typowego dla sztuki etruskiej[1]. Powstała w latach 530–520 p.n.e.[2], wykonana z czterech oddzielnie odciśniętych i wypalonych części. W sarkofagu prawdopodobnie złożono prochy jednego lub obojga zmarłych małżonków[3]. Rzeźba była pomalowana na jaskrawe kolory, o czym świadczą pozostałości farby[1].

Rzeźba przedstawia małżeństwo na wspólnej uczcie w życiu pośmiertnym. Mężczyzna o nagim torsie i resztą ciała okrytą płaszczem otacza czułym gestem ramiona żony. W stroju kobiety wyróżniają się nakrycie głowy i buty z uniesionym czubkiem[2]. Półleżąca pozycja w czasie spożywania posiłku, w jakiej wyrzeźbiono małżonków, jest typowa dla uczt w różnych starożytnych kulturach[1]. Wizerunek małżeństwa dzielącego bankietową kanapę jest typowy dla kultury Etrusków, podczas gdy uczty znane ze zdobień na greckich wazach, zgodnie z tamtejszym zwyczajem, przedstawiają jedynie mężczyzn[3][4].

Uśmiechnięte twarze, migdałowe oczy i długie splecione włosy są typowe dla rzeźby etruskiej[1]. Również zachwianie proporcji odróżnia je od doskonałej pod tym względem rzeźby greckiej: istnieje wyraźny kontrast pomiędzy dokładnym reliefem popiersi i mocno uproszczonymi nogami. Uwaga artysty koncentruje się na wyższych partiach ciała przedstawionych postaci, zwłaszcza ekspresywnych twarzach i ruchach rąk. W dłoniach figur brakuje przedmiotów, zdaniem Freda S. Kleinera kobieta mogła trzymać fiolkę perfum i owoc granatu, a mężczyzna jajko[3], mogły to być również utensylia stołowe[2].

Podobny sarkofag, również pochodzący z Cerveteri, znajduje się w zbiorach Luwru w Paryżu[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Thomas J. Craughwell: Wielka Księga Sztuki. Warszawa: Bellona, 2011, s. 38-39. ISBN 978-83-11915-20-4.
  2. ↑ a b c d e Sala 12: Il sarcofago degli Sposi (wł.). www.villagiulia.beniculturali.it. [dostęp 2015-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-30)].
  3. ↑ a b c Fred S. Kleiner: A History of Roman Art, Enhanced Edition. Warszawa: Wadsworth, 2010, s. 31. ISBN 978-04-95909-87-3.
  4. ↑ Lawrence Cunningham, John Reich, Lois Fichner-Rathus: Culture and Values: A Survey of the Western Humanities. Cengage Learning, 2014, s. 120. ISBN 1-285-44932-0.
  5. ↑ The "Sarcophagus of the Spouses" (ang.). www.louvre.fr. [dostęp 2015-10-12].

Media użyte na tej stronie