Sarmento de Beires

Powitanie załogi Pátrii w Brito Pais, Sarmento de Beires i Manuela Gouveia – 1924

José Manuel Sarmento de Beires (ur. 4 września 1892 w Lizbonie, Lapa, zm. 8 czerwca 1974 w Porto, Ramalde, Casa de Saúde da Carcereira) – portugalski lotnik, poeta, major armii portugalskiej, pionier lotnictwa. Zasłynął pierwszym nocnym przelotem nad południowym Atlantykiem.

Życiorys

Był synem José de Beires i Marii do Patrocínio de Castro Ferreira Sarmento. Ukończył Kolegium Wojskowe. [1] Dyplom pilota uzyskał 10 maja 1917 na sesji zorganizowanej przez lizbońskie Towarzystwo Geograficzne jako jeden z pierwszych 13 licencjonowych pilotów portugalskich.[2]

25 marca 1920 poślubił Marię Luísę Lalande, jednak małżeństwo nie przetrwało próby czasu. Małżonkowie rozwiedli się. Po konserwatywnym zamachu stanu w maju 1926 roku występował przeciwko reżimowi Nowego Państwa.

W kwietniu 1927 roku jako pierwszy przeleciał nocą nad południowym Atlantykiem. Za swój wyczyn został uhonorowany Orderem Wieży i Miecza.[3]

Korespondował z Marią Pawlikowską-Jasnorzewską, z którą po spotkaniu w Paryżu wdał się w gorący romans.[4][5]

W 1928 roku uczestniczył w ostatnim nieudanym powstaniu przeciwko dyktaturze[3], po czym wyjechał do Brazylii.[6]

Ożenił się po raz drugi 9 stycznia 1958 z Lucílią Heleną Guimarães Lima. 11 czerwca 1964 został odznaczony Orderem Imperium.[3] Powrócił do Portugalii po Rewolucji Goździków.

Przelot Lizbona-Makau

W 1924 Brito Pais, Sarmento Beires wraz z Manuelem Gouveia odbyli samolotem Pátria (port. Ojczyzna) starując z Campo dos Coitos koło Milfontes pierwszy przelot na trasie Portugalia-Makau.[7] W trakcie przelotu nad Indiami doszło do katastrofy, w której ucierpiał samolot. Po czym dzięki kampanii kolonii portugalskiej w Indiach pozyskano fundusze na nową maszynę ochrzczoną Pátria II, którą piloci dokończyli przelot.

Nocny przelot nad południowym Atlantykiem

Chrzest Argos – 1927.

W 1924 podjął przygotowania do powietrznego projektu przelotu dookoła świata, wymyślonego przez Sacadura Cabrala, celem powtórzenia wyczynu morskiej podróży Ferdynanda Magellana 4 wieki wcześniej. W tym celu pozyskał metalowy wodnosamolot Dornier Do J (Wal) z dwoma silnikami Lorraine-Dietrich o mocy 450 KM ochrzczony Argos. Podróż rozpoczęła się 7 marca 1927 przelotem na trasie Alverca-Casablanca. Oprócz Sarmento w skład załogi wchodzili drugi pilot Duvalle Portugal, nawigator Jorge de Castilho oraz mechanik Manuel Gouveia. W Bolamie problemy techniczne uniemożliwiły wylot i Duvalle poświęcił się zostając na ziemi, aby zmniejszyć obciążenie maszyny. Pomimo nieustających usterek 16 marca o 18:08 wylecieli ku Brazylii. W czasie lotu Gouveia musiał dwukrotnie ratować samolot, któremu zawodził dopływ paliwa do silnika. Castilho skierował najpierw maszynę ku Wyspom Świętego Piotra i Pawła, skąd skierowali się ku Fernando de Noronha. Przybyli tam o 12:20 pokonawszy 2595 km w ciągu 18 godzin i 12 minut lotu.

Dalej lot kontynuowali do Recife, następnie Natalu i Rio de Janeiro. W Rio Sarmento zanotował w dzienniku: "Pobiliśmy rekord. Przemawialiśmy 14 razy w ciągu 12 godzin." Podróż została przerwana na żądanie portugalskiej dyktatury, która telegraficznie zażądała powrotu do kraju.

Powrót do Lizbony odbył się statkiem ze względu na uszkodzenia samolotu.

Przypisy

  1. ↑ Meninos da Luz – Quem é Quem II. Lizbona: Associação dos Antigos Alunos do Colégio Militar, 2008. ISBN 989-8024-00-3. (port.)
  2. ↑ Portugal 1910 (port.). República Mais. [dostęp 2020-09-05].
  3. ↑ a b c Presidência da República Portuguesa: Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas: Resultado da busca de "José Manuel Sarmento de Beires". [dostęp 2020-09-05].
  4. ↑ Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2020-09-05].
  5. ↑ Elżbieta Binswanger-Stefańska: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (24 listopada 1891 w Krakowie - 9 lipca 1945 w Manchesterze) (pol.). Sofijon. [dostęp 2020-09-05].
  6. ↑ PIDE: Arquivo Salazar - Relatório da PIDE sobre Sarmento de Beires. [dostęp 2020-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  7. ↑ Parish Council (ang.). Junta de freguesia de Vila Nova de Milfontes. [dostęp 2020-09-05].

Media użyte na tej stronie

JBN001440 - Recepção aos aviadores do avião Pátria, Brito Pais, Sarmento de Beires e Manuel Gouveia.jpg

Título: Recepção aos aviadores do avião Pátria, Brito Pais, Sarmento de Beires e Manuel Gouveia, que fizeram a ligação Lisboa-Macau

Dimensão: 9 x 12 cm

Suporte: Negativo de gelatina e prata em vidro

Notas: Inscrição no original: 7707

Assunto: Homenagem / Terreiro do Paço (arcada, Santa Maria Maior, Lisboa, Portugal) / Monumento / José I. 1714-1777, rei de Portugal / Comércio (praça, Santa Maria Maior, Lisboa, Portugal)

Código de referência: PT/AMLSB/JBN/001440
Baptismo do hidroavião Argos 1927.jpg
Baptismo do hidroavião Argos, pelo bispo de Trajanopolis. Atrás do prelado o aviador Sarmento de Beires. Em Alverca, Vila Franca de Xira - Semelhante à imagem publicada no jornal O Século, de 21 de Fevereiro de 1927