Sarnowo (wieś w gminie Lubraniec)

Sarnowo

wieś
Grobowiec nr 1.
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	włocławski
Gmina	Lubraniec
Sołectwo	Sarnowo
Liczba ludności (III 2011)	141[1]
Strefa numeracyjna	54
Kod pocztowy	87-865[2]
Tablice rejestracyjne	CWL
SIMC	0866685
Położenie na mapie gminy Lubraniec Sarnowo
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Sarnowo
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 Sarnowo
Położenie na mapie powiatu włocławskiego Sarnowo
52°27′57,60″N 18°45′03,16″E/52,466000 18,750878

Sarnowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Lubraniec.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 141 mieszkańców^[1]. Jest 26. co do wielkości miejscowością gminy Lubraniec.

Historia

W XIX wieku funkcjonowały wieś Sarnowo i folwark Sarnowo. Sarnowo posiadało szkołę początkową i olejarnię^[3]. Niemieccy mieszkańcy założyli cmentarz ewangelicki, prawdopodobnie pod koniec XVIII wieku^[4][5].

Zabytki

W Sarnowie znajduje się cmentarzysko tzw. grobowców kujawskich. Usytuowane jest ono w miejscowym kompleksie leśnym. Obiekt jest unikatowym w swoim rodzaju rezerwatem archeologicznym w Europie. Składa się z 9 grobów megalitycznych pochówku ludności pucharów lejkowatych i kultury amfor kulistych sprzed 5000 lat. Od miejsca występowania grobowce te nazywane są kujawskimi, a przez miejscową ludność żalkami. Prowadzone w latach 1950–1951 oraz 1966–1971 przez Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi badania pozwoliły je zbadać i zrekonstruować. Jak wskazywało centralne ułożenie zwłok w grobowcach, wznoszone musiały być one ku czci naczelników rodów. Tłumaczy to również obecność znajdującego się opodal cmentarzyska płaskiego, gdzie chowani byli pozostali członkowie rodu. W grobowcu nr 9 znaleziono szkielet ułomnej kobiety zmarłej w wieku 50–70 lat. Pochowana została ona prawdopodobnie w trumnie wydrążonej z pnia drzewa, którą umiejscowiono w poprzek osi wzdłużnej grobowca. znalezisko to jest czymś wyjątkowym, gdyż jak dotąd nie natrafiono na tak prężny grobowiec, usypany dla jednej tylko osoby, i to kobiety. Przypuszcza się, że musiała ona zajmować jakąś szczególną pozycję w hierarchii społecznej. W czasie prac archeologicznych grobowca nr 7 natrafiono na szczątki od 5 do 9 ludzi zjedzonych najprawdopodobniej w trakcie uczty obrzędowej^[6][7].

Na terenie wsi znaleźć można także dawny cmentarz ewangelicki, założony prawdopodobnie w końcu XVIII wieku^[4][5].

Znane osoby

• Jan hrabia Skarbek herbu Abdank – właściciel Sarnowa, kasztelan inowrocławski, szambelan króla Augusta III^[8]
• Jakub Krzyżanowski – dziadek Fryderyka Chopina, kilka lat mieszkał z rodziną w Sarnowie^[9]

Zobacz też

• Sarnowo

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Plan rozwoju miejscowości Sarnowo gmina Lubraniec
• Sarnowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 322 .