Saturn (mitologia)

Saturn
Saturnus
—bóg rolnictwa, zasiewów i czasu, legendarny władca Italii—
Ilustracja
Występowaniemitologia italików
Atrybutykosa
Teren kultustarożytny Rzym
Nazwa świętaSaturnalia
OdpowiednikNinurta (babiloński)
Śani (hinduski)
Kronos (grecki)
Rodzina
ŻonaOps
Świątynia Saturna na Forum Romanum

Saturn (łac. Saturnus, gr. Κρόνος Krónos, z łac. sator „siewca”) – staroitalski bóg rolnictwa, zasiewów i czasu, legendarny władca Italii[1][2]. Pierwowzorem był etruski Satre. Małżonką Saturna była Ops[2].

Później Saturn był utożsamiany z greckim Kronosem[2][3]. Jowisz miał strącić z tronu Saturna, który potem zamieszkał w Italii, gdzie zapanował wówczas wiek złoty[1][2]. Nauczył on ludzi uprawy roli i winnej latorośli[2]. Miał również pierwszy ustanowić prawa w Italii[2].

W 497 p.n.e. zbudowano na wzgórzu kapitolińskim Świątynię Saturna, prawdopodobnie na miejscu starego ołtarza, gdzie składano ofiary z ludzi. Od tego czasu obchodzono święto ku czci Saturna – saturnalia[1][3].

Jego babilońskim odpowiednikiem był Ninurta, a hinduskim odpowiednikiem − Śani.

Na cześć Saturna nazwano szóstą planetę Układu Słonecznego – Saturn.

Z kultem Saturna związana była łacińska nazwa soboty dies Saturni (dzień Saturna), a ta wpłynęła na np. ang. Saturday.

Jednym z najsłynniejszych przedstawień Saturna w sztuce jest obraz Saturn pożerający własne dzieci autorstwa Francisca Goi.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 318. ISBN 83-04-04673-3.
  2. ↑ a b c d e f Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 403–404. ISBN 80-8046-098-1. (słow.); polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  3. ↑ a b Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 662. ISBN 83-01-03529-3.
Religia i mitologia rzymska
Główni bogowie
Inni bogowie
Personifkacje
Legendarni założyciele
Kapłani
Wierzenia i praktyki
She-wolf suckles Romulus and Remus.jpg

Media użyte na tej stronie

She-wolf suckles Romulus and Remus.jpg
The Capitoline she-wolf with the boys Romulus and Remus. Museo Nuovo in the Palazzo dei Conservatori, Rome.
Polidoro da Caravaggio - Saturnus-thumb.jpg
Saturnus. Copied by Hendrick Goltzius from an original fresco by Polydoro da Caravaggio.