Saxegothaea conspicua
 (c) Stan Shebs, CC BY-SA 3.0 Liście i szyszka | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | eukarionty |
|---|---|
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny zielone |
| Nadgromada | rośliny telomowe |
| Gromada | rośliny naczyniowe |
| Podgromada | rośliny nasienne |
| Nadklasa | nagonasienne |
| Klasa | iglaste |
| Rząd | araukariowce |
| Rodzina | zastrzalinowate |
| Rodzaj | Saxegothaea |
| Gatunek | Saxegothaea conspicua |
| Nazwa systematyczna | |
| Saxegothaea conspicua Lindl. J. Hort. Soc. London 6:258. 1851 | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
Saxegothaea conspicua (Lindl.) – gatunek niewielkiego, wolno rosnącego wiecznie zielonego drzewa, często też o krzaczastym pokroju, należącego do rodziny zastrzalinowatych. Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju Saxegothaea. Występuje w południowym Chile i południowo-zachodniej Argentynie. Rośnie tam w wilgotnych lasach deszczowych[4], w tym także w lasach z Nothofagus dombeyi, Drimys winteri i Podocarpus nubigena[5]. Drzewa te dostarczają cenionego drewna[5] i uprawiane są jako ozdobne, aczkolwiek tylko w łagodnym, wilgotnym klimacie[4][5].
Nazwa rodzaju upamiętnia Księcia Alberta (1819–1861) nawiązując do jego niemieckiej tytulatury (Franz August Carl Albert Emmanuel von Sachsen-Coburg und Gotha)[4].
Morfologia
- Pokrój
- Na naturalnych stanowiskach korona smukła, stożkowa. W uprawie bardziej rozłożyste[5]. W naturze osiąga do 30 m wysokości, ale w uprawie tylko do 20 m. Często ma też pokrój krzewiasty[4]. Kora ciemnobrązowa, łuszczy się pasami odsłaniając jaśniejsze, czerwonobrązowe miejsca. Boczne gałązki zwisają[4].
- Liście
- Zimozielone, równowąskie, kłujące[4]. Osiągają do 3 cm długości i są lekko zagięte[5]. Od są góry ciemnozielone, od spodu z dwoma białymi paskami[4].
- Kwiaty
- Męskie skupione w drobne, kotkowate kwiatostany barwy fioletowobrązowej, wyrastające parami u nasady igieł. Kwiaty żeńskie rozwijają się na końcach krótkopędów w postaci niewielkich szyszek z łuskami rozpostartymi i zagiętymi[4].
- Szyszki
- W trakcie dojrzewania łuski nasienne kwiatostanów żeńskich mięśnieją i zrastają się w kulistawe szyszki osiągające ok. 1 cm długości[4].
Systematyka
Jeden z rodzajów rodziny zastrzalinowate Podocarpaceae. W niektórych ujęciach bywa wyodrębniany do własnej rodziny Saxegothaeaceae[6].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-24].
- ↑ Saxegothaea conspicua, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 22. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ a b c d e Tonny Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana Encyklopedia Drzew Świata. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych, 2008, s. 99, 283. ISBN 97883242-0842-5. (pol.)
- ↑ Genus: Saxegothaea Lindl.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-12-03].
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: scott.zona from Miami, Florida, USA, Licencja: CC BY 2.0
Saxegothaea conspicua, Parque Nacional Alerce Andino, Chile.
(c) Stan Shebs, CC BY-SA 3.0
Photo of Saxegothaea conspicua at the San Francisco Botanical Garden