Scarabaeinae

Scarabaeinae[1]
Latreille, 1802
Ilustracja
Krowieńczak księżycoróg (Copris lunaris)
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstawonogi
Gromadaowady
Rządchrząszcze
Podrządchrząszcze wielożerne
Infrarządżukokształtne
Nadrodzinażuki
Rodzinapoświętnikowate
PodrodzinaScarabaeinae
Samiec Onthophagus imperator
Anachalcos convexus
Cheironitis scabrosus

Scarabaeinaepodrodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych (Polyphaga) i rodziny poświętnikowatych (Scarabaeidae). Obejmuje ponad 5 tysięcy opisanych gatunków. Rozprzestrzeniona jest kosmopolitycznie.

Morfologia

Głowa tych chrząszczy odznacza się rozszerzonym nadustkiem, nakrywającym od góry narządy gębowe. Żuwaczki mają postać blaszkowatą, błoniastą, jedynie na zewnętrznych krawędziach są silniej zesklerotyzowane. Czułki buduje osiem lub dziewięć członów, z których trzy ostatnie formują buławkę. Odnóża środkowej pary maja szeroko odseparowane biodra. Tylna para odnóży prawie zawsze ma tylko jedną ostrogę na wierzchołku goleni; jeżeli ostrogi są dwie, to wówczas stykają się ze sobą i skierowane są dośrodkowo. U niektórych gatunków samice, a rzadziej także samce mają całkowicie zanikłe stopy przedniej pary odnóży. Odwłok ma sześć widocznych sternitów (wentrytów) i nieprzykryte pokrywami pygidium[2].

Ekologia i występowanie

Podrodzina kosmopolityczna, przy czym większość plemion ograniczona jest do Nowego Świata[2]. W Polsce stwierdzono występowanie 20 gatunków z 4 rodzajów (zobacz: poświętnikowate Polski)[3].

Najwięcej gatunków żeruje na odchodach ssaków (koprofagia), ale wiele wybiera inny pokarm: odchody innych kręgowców i bezkręgowców, padlinę (nekrofagia), grzyby (mykofagia), przejrzałe owoce czy rozkładającą się materię organiczną (saprofitofagia)[2].

Systematyka

Do podrodziny tej należy ponad 5 tysięcy opisanych gatunków[2]. Ich podział systematyczny przedstawia się następująco[4]:

  • plemię: Ateuchini Perty, 1830
    • podplemię: Ateuchina Perty, 1830
    • podplemię: Scatimina Vaz-de-Mello, 2008
  • plemię: Coprini Leach, 1815
  • plemię: Deltochilini Lacordaire, 1856
  • plemię: Eucraniini Burmeister, 1873
  • plemię: Gymnopleurini Lacordaire, 1856
  • plemię: Oniticellini Kolbe, 1905
    • podplemię: Drepanocerina van Lansberge, 1875
    • podplemię: Eurysternina Vulcano, Martínez et Pereira, 1961
    • podplemię: Helictopleurina Janssens, 1946
    • podplemię: Oniticellina Kolbe, 1905
  • plemię: Onitini Laporte, 1840
  • plemię: Onthophagini Burmeister, 1846
  • plemię: Phanaeini Hope, 1838
  • plemię: Scarabaeini Latreille, 1802
  • plemię: Sisyphini Mulsant, 1842

Gatunki zaliczane do plemienia Canthonini znajdują się obecnie w Deltochilini[4]

Przypisy

  1. Scarabaeinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c d Bruce D. Gill: Scarabaeinae. Dung beetles. W: Generic Guide to New World Scarab Beetles [on-line]. 2001-2005. [dostęp 2020-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. A. Byk: podrodzina: Scarabaeinae Latreille, 1802. W: Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2020-05-22].
  4. a b Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1-972, DOI10.3897/zookeys.88.807.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Copris lunaris. MHNT.jpg
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 3.0
- Dorsal side
Locality: Carbonnel, Rieux-de-Pelleport, Ariège, France
Cheironitis scabrosus Fabricius 1776 female Syn. Chironitis scabrosus Fabricius, 1776 (7041225693).jpg
Autor: Udo Schmidt from Deutschland, Licencja: CC BY-SA 2.0

Familie: Scarabaeidae Groesse: 10,8 mm Fundort: Namibia, Etosha National Park, Okaukuejo, 1400 m leg. U.Schmidt, 19.3.1994; det. U.Schmidt, 1996

Photo: U.Schmidt, 2012
Onthophagus (= Proagoderus) imperator Castelnau, 1840 male (4155161435).jpg
Autor: Udo Schmidt from Deutschland, Licencja: CC BY-SA 2.0

Familie: Scarabaeidae Groesse: 12 mm Fundort: Indien, Staat Shimoga, Mysore leg. P.S.Nathan, 1936; det. J.Scheuern, 1997

Photo: U.Schmidt, 2009