Schronisko Górne w Kosiej Górze
| ||
Plan schroniska | ||
Państwo | Polska | |
---|---|---|
Województwo | małopolskie | |
Położenie | Ryczów, Kosia Góra | |
Właściciel | prywatny | |
Długość | 8 m | |
Deniwelacja | 0 | |
Wysokość otworów | 428 m n.p.m. | |
Ekspozycja otworów | ku półn.-wch. | |
Kod | J.Cz.IV-03.43 | |
50°25′37″N 19°36′20″E/50,426944 19,605556 | ||
Strona internetowa jaskini |
Schronisko Górne w Kosiej Górze, Schronisko w skałach na wschód od Grodziska Górne – schron jaskiniowy znajdujący się na wzgórzu Kosia Góra we wsi Ryczów w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Ogrodzieniec[1]. Wzgórze to znajduje się w lesie, w odległości około 200 m na wschód od skały Strażnica widocznej po prawej stronie asfaltowej drogi z Ryczowa do Złożeńca. W literaturze turystycznej wzgórze lokalizowane jest w paśmie wzniesień zwanym Pasmem Smoleńsko-Niegowonickim[2]. W regionalizacji geograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego znajduje się na Wyżynie Ryczowskiej będącej częścią Wyżyny Częstochowskiej, ta zaś wchodzi w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].
Opis schroniska
Schronisko znajduje się po północnej stronie najwyższej ze skał Kosiej Góry[4] (jest to Kosia Skała[5]). Ma jeden otwór wejściowy o szerokości około 2 m i głębokości do 2,5 m. Znajduje się on na rozpadlinie u południowo-wschodniej podstawy najwyższej skały. Do wnętrza schroniska prowadzi ciasny, trójkątny otwór pod okapem. Znajduje się za nim niska komórka o kwadratowym zarysie, przegrodzona pionowym progiem o wysokości 0,5 m. W stropie nad nim znajdują się zaklinowane głazy. Przez szczeliny między nimi przebija się światło słoneczne. W głąb skały odchodzi od komórki niski i zamulony korytarzyk. Można dostrzec jego kontynuację na długości kilku metrów, ale dla człowieka jest zbyt ciasny[4].
Schronisko wytworzyło się w wapieniach jury późnej. Jest fragmentem większego obiektu jaskiniowego, który powstał w warunkach freatycznych na międzyławicowej fudze rozciętej pionowym pęknięciem. Schronisko jest wilgotne, o piaszczystym namulisku pokrytym śmieciami i skalnymi blokami. W jego otworze rosną paprocie, mchy i porosty, wewnątrz obserwowano liczne pajęczaki[4].
Historia poznania i dokumentacji
Schronisko jest znane od dawne i odwiedzane – świadczą o tym m.in. śmieci na jego dnie. Po raz pierwszy wzmiankowali go M. Szelerewicz i A. Górny w 1991 r. Oni też sporządzili jego dokumentację dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego oraz dla Ministerstwa Środowiska w roku 2000[4].
U podstawy południowej ściany Kosiej Skały jest jeszcze drugie schronisko – Schronisko Dolne w Kosiej Górze[6].
Przypisy
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [dostęp 2020-09-27] .
- ↑ Dariusz Kmiotek , Pasmo Smoleńsko-Niegowonickie, Dąbrowa Górnicza: Dikappa, 2007, ISBN 83-921782-9-7 .
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2 .
- ↑ a b c d Mariusz Szelerewicz , Andrzej Górny , Schronisko Górne w Kosiej Górze, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-09-27] .
- ↑ Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [dostęp 2021-06-26] .
- ↑ Mariusz Szelerewicz , Andrzej Górny , Schronisko Dolne w Kosiej Górze, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-09-27] .
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief Location map of Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Zawiercie County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.74 N
- S: 50.35 N
- W: 19.25 E
- E: 20.00 E
Symbol jaskinii do legendy mapy
Autor: Mariusz Szelerewicz, Andrzej Górny], Licencja: CC BY-SA 4.0
Plan Schroniska Górnego w Kosiej Górze
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko Górne w Kosiej Górze w Ryczowie (woj. śląskie)