Schronisko Górne w Kosiej Górze

Schronisko Górne w Kosiej Górze
Ilustracja
Plan schroniska
Państwo Polska
Województwo małopolskie
PołożenieRyczów, Kosia Góra
Właścicielprywatny
Długość8 m
Deniwelacja0
Wysokość otworów428 m n.p.m.
Ekspozycja otworówku półn.-wch.
KodJ.Cz.IV-03.43
Położenie na mapie gminy Ogrodzieniec
Mapa konturowa gminy Ogrodzieniec, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Schronisko Górne w Kosiej Górze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko Górne w Kosiej Górze”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko Górne w Kosiej Górze”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko Górne w Kosiej Górze”
Ziemia50°25′37″N 19°36′20″E/50,426944 19,605556
Strona internetowa jaskini

Schronisko Górne w Kosiej Górze, Schronisko w skałach na wschód od Grodziska Górne – schron jaskiniowy znajdujący się na wzgórzu Kosia Góra we wsi Ryczów w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Ogrodzieniec[1]. Wzgórze to znajduje się w lesie, w odległości około 200 m na wschód od skały Strażnica widocznej po prawej stronie asfaltowej drogi z Ryczowa do Złożeńca. W literaturze turystycznej wzgórze lokalizowane jest w paśmie wzniesień zwanym Pasmem Smoleńsko-Niegowonickim[2]. W regionalizacji geograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego znajduje się na Wyżynie Ryczowskiej będącej częścią Wyżyny Częstochowskiej, ta zaś wchodzi w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].

Opis schroniska

Schronisko znajduje się po północnej stronie najwyższej ze skał Kosiej Góry[4] (jest to Kosia Skała[5]). Ma jeden otwór wejściowy o szerokości około 2 m i głębokości do 2,5 m. Znajduje się on na rozpadlinie u południowo-wschodniej podstawy najwyższej skały. Do wnętrza schroniska prowadzi ciasny, trójkątny otwór pod okapem. Znajduje się za nim niska komórka o kwadratowym zarysie, przegrodzona pionowym progiem o wysokości 0,5 m. W stropie nad nim znajdują się zaklinowane głazy. Przez szczeliny między nimi przebija się światło słoneczne. W głąb skały odchodzi od komórki niski i zamulony korytarzyk. Można dostrzec jego kontynuację na długości kilku metrów, ale dla człowieka jest zbyt ciasny[4].

Schronisko wytworzyło się w wapieniach jury późnej. Jest fragmentem większego obiektu jaskiniowego, który powstał w warunkach freatycznych na międzyławicowej fudze rozciętej pionowym pęknięciem. Schronisko jest wilgotne, o piaszczystym namulisku pokrytym śmieciami i skalnymi blokami. W jego otworze rosną paprocie, mchy i porosty, wewnątrz obserwowano liczne pajęczaki[4].

Historia poznania i dokumentacji

Schronisko jest znane od dawne i odwiedzane – świadczą o tym m.in. śmieci na jego dnie. Po raz pierwszy wzmiankowali go M. Szelerewicz i A. Górny w 1991 r. Oni też sporządzili jego dokumentację dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego oraz dla Ministerstwa Środowiska w roku 2000[4].

U podstawy południowej ściany Kosiej Skały jest jeszcze drugie schronisko – Schronisko Dolne w Kosiej Górze[6].

Otwór schroniska

Przypisy

  1. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [dostęp 2020-09-27].
  2. ↑ Dariusz Kmiotek, Pasmo Smoleńsko-Niegowonickie, Dąbrowa Górnicza: Dikappa, 2007, ISBN 83-921782-9-7.
  3. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  4. ↑ a b c d Mariusz Szelerewicz, Andrzej Górny, Schronisko Górne w Kosiej Górze, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-09-27].
  5. ↑ Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [dostęp 2021-06-26].
  6. ↑ Mariusz Szelerewicz, Andrzej Górny, Schronisko Dolne w Kosiej Górze, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-09-27].

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Silesian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief Location map of Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Legenda jaskinia.svg
Symbol jaskinii do legendy mapy
RenderImage250.jpg
Autor: Mariusz Szelerewicz, Andrzej Górny], Licencja: CC BY-SA 4.0
Plan Schroniska Górnego w Kosiej Górze
Zawiercie County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Zawiercie County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.74 N
  • S: 50.35 N
  • W: 19.25 E
  • E: 20.00 E
Schronisko Górne w Kosiej Górze DK73.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko Górne w Kosiej Górze w Ryczowie (woj. śląskie)