Schronisko Majlátha

Schronisko Majlátha
Ilustracja
Schronisko w lutym 2012
Państwo Słowacja
PasmoTatry, Karpaty
Wysokość1506 m n.p.m.
Data otwarcialuty 2011
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko Majlátha”
Ziemia49°09′16,4″N 20°04′43,2″E/49,154556 20,078667
Strona internetowa

Schronisko Majlátha (słow. Majláthova chata, Majláthka[1]; węg. Majláth-menedékház[2]) – schronisko turystyczne położone nad Popradzkim Stawem w słowackich Tatrach Wysokich. Budynek znajduje się na północno-zachodnim brzegu jeziora, na wysokości 1506 m n.p.m.[3] (na stronie internetowej obiektu podawana jest wysokość 1500 m) w bezpośrednim sąsiedztwie schroniska nad Popradzkim Stawem.

Historia

Dawne schroniska nad Popradzkim Stawem
Majláth-menedékház
Popradská chata w 1888

Pierwsze schronisko w tym miejscu zostało wybudowane w 1879 r. przez Węgierskie Towarzystwo Karpackie (MKE) pod nazwą Majláth-menedékház (słow. Majláthova chata, niem. Majláthhütte, Majláth-Schutzhaus) – upamiętniała ona pomysłodawcę budowy, węgierskiego działacza turystycznego Bélę Majlátha. Schronisko spłonęło już w następnym roku, natomiast imieniem Majlátha określano nieoficjalnie również kolejne budynki wzniesione w tym miejscu. Następne, kamienne schronisko o trzech izbach postawiono w 1881 r. Znane było także jako Popradská chata, jednak przetrwało tylko 9 lat i podzieliło los poprzedniego budynku w roku 1890. Przed pożarem schroniskiem zarządzał przewodnik Pavol Záborský, pod którego nadzorem powiększono je o krytą werandę. W latach 1892–1897 nad Popradzkim Stawem stało trzecie już schronisko. Wybudował je właściciel ziemi, Ferencz Máriássy. Chata była kamienno-drewniana i składała się z trzech izb. Od 1897 tereny przeszły na własność Christiana Hohenlohe, który zburzył budynek i w 1899 r. wybudował kolejny, drewniany, który przetrwał aż do 1964 r.[2] Schronisko od 1951 r. nosiło imię kpt. Štefana Morávki. W latach 1928–1938 współdzierżawił je malarz Otakar Štáfl, mieszkający w nim wraz z żoną Vlastą Štáflovą. Na początku II wojny światowej z budynku korzystali słowaccy dywersanci hitlerowscy, później ukrywali się tu Polacy[4].

W 1961 roku pod ciężarem śniegu zawalił się dach schroniska[5], które dodatkowo 25 października 1964 r. częściowo spłonęło[2]. Po pożarze rozebrano pozostałości po budynku. Obok nich na początku lat 60. powstał obecny hotel (Chata pri Popradskom plese)[2].

Nowe schronisko
Budowa nowego schroniska Majlátha w 2007
Budowa w 2010
Ukończone schronisko w 2011

Współczesność

W 2006 r. rozpoczęto starania mające na celu odbudowę, a właściwie ponowną budowę Schroniska Majlátha. Inicjatorem prac był taternik Pavol Lazar[6], natomiast autorami projektu byli Marek Uhliarik i Dana Zongorová[4]. Podczas opracowywania planu budynku wzorowano się, choć nie w sposób ścisły, na ukończonym w 1899 roku schronisku Christiana Hohenlohe[6]. W efekcie ściany chaty przypominają mur pruski, a bryła nowego budynku zbliżona jest do poprzednika. Jednocześnie schronisko łączy elementy historyczne i nowoczesne. Budynek przekazano do użytkowania 30 grudnia 2010 r., a oficjalne otwarcie miało miejsce pod koniec lutego 2011 roku[6]. Budowa współfinansowana była ze środków funduszu operacyjnego Unii Europejskiej[7].

Początkowo schronisko oferowało nocleg dla 14 osób w czterech pokojach[6], później było to 16 miejsc (włącznie z dostawkami) w pięciu pokojach o podwyższonym standardzie[8]. Obecnie dostępne jest zakwaterowanie dla 15 gości (jeden pokój pięcioosobowy, dwa czteroosobowe i jeden dwuosobowy)[9]. Każdy z pokoi ma oddzielną łazienkę i toaletę, jak również dostęp do telewizji i bezprzewodowego internetu[10]. Do dyspozycji turystów pozostaje bufet z 48 miejscami siedzącymi, a w okresie letnim także stoły ustawione na zewnątrz budynku dla ponad 200 osób[8].

Chatarami są obecnie Katarína i Milan Blaško[7].

Szlaki turystyczne

Przy schronisku znajduje się węzeł szlaków turystycznych:

Szlak czerwony – znakowana czerwono Magistrala Tatrzańska prowadząca ze Szczyrbskiego Jeziora nad Popradzki Staw, a stąd dalej w kierunku Przełęczy pod Osterwą i dalej do Batyżowieckiego Stawu.
  • Czas przejścia ze Szczyrbskiego Jeziora nad staw: 1:15 h, ↓ 1:05 h
  • Czas przejścia znad stawu na Przełęcz pod Osterwą: 1 h, ↓ 45 min
Szlak czerwony Szlak zielony – zielony ze Szczyrbskiego Jeziora, odchodzący od czerwonego po 30 min. Czas przejścia całej trasy: 1:15 h, ↓ 1:05 h
Szlak niebieski – niebieski od stacji kolei elektrycznej Popradské pleso nad Popradzki Staw, a stąd dalej w górę Doliny Mięguszowieckiej do rozwidlenia ze szlakiem czerwonym na Rysy i na Koprową Przełęcz.
  • Czas przejścia od stacji do stawu: 1 h, ↓ 35 min
  • Czas przejścia znad stawu na Wyżnią Koprową Przełęcz: 2:15 h, ↓ 1:45 h
Szlak niebieski Szlak czerwony – niebieskim szlakiem w górę Doliny Mięguszowieckiej i przez Dolinę Żabią Mięguszowiecką i Wagę na Rysy. Czas przejścia: 2:15 h, ↓ 1:45 h
Szlak żółty – żółty do Tatrzańskiego Cmentarza Symbolicznego pod Osterwą, stamtąd w dół do szlaku niebieskiego w Dolinie Mięguszowieckiej. Czas przejścia: 45 min w obie strony[11].

Szlak żółty otwarty jest tylko w sezonie letnim (15 czerwca – 31 października)[12].

Przypisy

  1. Braňo Bielený: Vysoké Tatry budú atraktívnejšie : Majláthovu chatu oživili po polstoročí! (słow.). W: Nový Čas [on-line]. Váš.Čas.sk, 2011-05-11. [dostęp 2012-02-12].
  2. a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  3. Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  4. a b Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008. ISBN 978-83-60078-05-1.
  5. Barbara Górecka: Popradzki Staw. Zimową drogą do schroniska (pol.). Otwarty Przewodnik Krajoznawczy, 2011-02-01. [dostęp 2012-02-13].
  6. a b c d Milan Vranka: Majláthova chata obnovená (słow.). JAMES, 2011-03-04. [dostęp 2012-02-11].
  7. a b Majláthova chata (cz.). Tatry.cz. [dostęp 2012-02-11].
  8. a b Ubytovanie (słow.). Schronisko Majlátha. [dostęp 2012-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-27)].
  9. Ubytovanie (słow.). Majlátova chata. [dostęp 2021-08-20].
  10. Milan Vranka: Obnovená Majláthova chata. Rozhovor s majiteľom a horolezcom Pavlom Lazarom (słow.). Lezec.cz. [dostęp 2012-02-11].
  11. Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
  12. Sezónna uzávera turistických chodníkov - Štátne lesy TANAPu (słow.). [dostęp 2021-08-20].

Media użyte na tej stronie

Stripe-marked trail blue.svg
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - blue.
Majlathova chata 2010.JPG
Autor: Doko Ing. Mgr. Jozef Kotulič, Licencja: CC BY-SA 3.0
Popradské pleso vo Vysokých Tatrách.
Stripe-marked trail yellow.svg
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - yellow.
Majlathova chata 1888.jpg
Schronisko Majlátha (chata Popradzki Staw) nad Popradzkim Stawem obecnie w słowackich Tatrach Wysokich
Stripe-marked trail green.svg
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - green.
Majlathova chata 2012.JPG
Autor: Arvedui89, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowe schronisko Majlátha nad Popradzkim Stawem w słowackich Tatrach Wysokich
Stripe-marked trail red.svg
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - red.
Majlát-menedékház.jpg
Majlát-menedékház.jpg
Gfi-set01-hostel.svg
Autor: , Licencja: CC BY 2.0
icone de maison ou d'hotel
Mengusovská dolina, Vysoké Tatry (33).JPG
Autor: Michal Klajban, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mengusovská Valley, Tatra Mountains, Slovakia