Schronisko Wielkie w Górze

Schronisko Wielkie w Górze
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Góra, Trzebniów

Właściciel

prywatny

Długość

16 m

Deniwelacja

7,5

Wysokość otworów

405 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

55 m

Ekspozycja otworów

ku północnemu zachodowi

Kod

J.Cz.II-04.03

Położenie na mapie gminy Niegowa
Mapa konturowa gminy Niegowa, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko Wielkie w Górze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko Wielkie w Górze”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Schronisko Wielkie w Górze”
Położenie na mapie powiatu myszkowskiego
Mapa konturowa powiatu myszkowskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Schronisko Wielkie w Górze”
Ziemia50°39′51″N 19°25′44″E/50,664125 19,428844
Strona internetowa jaskini

Schronisko Wielkie w Górzejaskinia na Wyżynie Częstochowskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Administracyjnie należy do wsi Trzebniów w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Niegowa[1][2].

Opis jaskini

Jest to jaskinia typu schronisko o dużym, z daleka widocznym otworze wejściowym znajdującym się u podnóży kilkumetrowej wysokości skały na wzniesieniu Góra w Trzebniowie. Czworokątny otwór wejściowy ma szerokość 4,5 m i wysokość 1,5–1,8 m[2]. Na skale obok niego zamontowano ringi dla kilku dróg wspinaczkowych, jednak w przewodnikach wspinaczkowych i w internecie brak informacji o tej skale.

Po prawej stronie otworu znajduje się podłużna studnia o głębokości 3,5 m i dnie zawalonym rumoszem skalnym. Około 1 m powyżej jej dna jest warstwa kalcytu o grubości około 0,5 m. Nad górnym otworem studni stromo wznosi się spąg mniej więcej prostokątnej salki o wymiarach 9 × 7 m. Znajduje się w niej niski próg o wysokości 0,6–0,8 m. W miejscu, w którym wznoszący się spąg jaskini dochodzi do stropu, znajdują się dwa niewielkie i niemożliwe do przejścia okienka wychodzące u północnego podnóża skały. Po prawej stronie komory schroniska wznosi się ku górze szczelina[2].

Schronisko powstało w późnojurajskich wapienia skalistych. Jego południowa część utworzyła się na pęknięciu. Wymycia znajdujące się w stropie szczeliny wskazują, że powstała ona w strefie saturacji. Pozostała część jaskini powstała na szczelinie międzywarstwowej opadającej pod kątem 30o. Spąg skalisty, z nacieków występują jedynie zwietrzałe nacieki grzybkowe w końcowej części szczeliny[2].

Między okienkami a głównym otworem schroniska jest silny przewiew. Zimą schronisko zamarza i tworzą się w nim duże nacieki lodowe i stalaktyty. W pobliżu otworu rosną mchy i porosty, głębiej na ścianach schroniska glony. Zwierząt nie zaobserwowano[2].

Historia poznania

Szczelinę i studzienkę schroniska odkopali szpatowcy (poszukiwacze kalcytu), prawdopodobnie jeszcze przed II wojną światową. Schronisko po raz pierwszy opisał w 1997 r. M. Bąk nadając mu nazwę „Schronisko Sopli Lodu”. On też sporządził pierwszy plan jaskini[3]. Obecny plan opracował M. Czepiel[2].

W tej samej skale znajdują się jeszcze dwa inne schroniska: Schronisko Małe w Górze Pierwsze i Schronisko Małe w Górze Drugie[4].

Przypisy

  1. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [dostęp 2022-08-29].
  2. a b c d e f Marian Czepiel, Schronisko Wielkie w Górze, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-08-29].
  3. M. Bąk, Schronisko Sopli Lodu, „Jaskinie Wyżyny. Informator”, 19, Kraków, s. 13.
  4. Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-08-29].

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Legenda jaskinia.svg
Symbol jaskinii do legendy mapy
Silesian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief Location map of Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
SchroniskoWielkiewGórze plan.jpg
Autor:

Marian Czepiel

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko Wielkie w Górze i Schronisko Małe w Górze - plan
Schronisko Wielkie w Górze DK87 (2).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko Wielkie w Górze na wzniesieniu Góra w Trzebniowie (woj. śląskie)
Schronisko Wielkie w Górze DK87 (5).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko Wielkie w Górze na wzniesieniu Góra w Trzebniowie (woj. śląskie)
Myszków County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Myszków County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.71 N
  • S: 50.49 N
  • W: 19.04 E
  • E: 19.65 E
Schronisko Wielkie w Górze DK87.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko Wielkie w Górze na wzniesieniu Góra w Trzebniowie (woj. śląskie)
Schronisko Wielkie w Górze DK87 (4).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko Wielkie w Górze na wzniesieniu Góra w Trzebniowie (woj. śląskie)
Schronisko Wielkie w Górze DK87 (3).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko Wielkie w Górze na wzniesieniu Góra w Trzebniowie (woj. śląskie)