Schronisko pod Kukulem

Schronisko pod Kukulem
Ilustracja
Pozostałości schroniska (2015)
Państwo II Rzeczpospolita
PasmoCzarnohora, Karpaty
Wysokośćok. 1200 m n.p.m.
Data otwarcia1938
WłaścicielZwiązek Osadników
Położenie na mapie Polski w latach 1924–1939
Ziemia48°14′12″N 24°32′30″E/48,236667 24,541667

Schronisko pod Kukulem lub na Kukulu – nieistniejące obecnie schronisko turystyczne położone na wysokości ok. 1200 m n.p.m. pod szczytem Kukula (Kukuła) (1540 m n.p.m.) od strony Worochty w Czarnohorze[1]. Jego właścicielem był Związek Osadników[1].

Budynek powstał na terenie należącym do Lasów Państwowych jako ośrodek sportów zimowych dla młodzieży z Kresów Wschodnich[1][2]. Mógł pomieścić do 100 osób w dwu-, cztero- i ośmioosobowych pokojach, a także w jednej sali zbiorowej[1][3]. Dwukondygnacyjny budynek zbudowano na planie kwadratu, którego trzy boki zajmowały skrzydła budynku, natomiast czwarty stanowiło ogrodzenie wewnętrznego kwadratowego dziedzińca z umieszczoną pośrodku bramą wejściową[4].

Parter drewnianego budynku zajmowały przede wszystkim pomieszczenia wspólne: sień, pomieszczenie na narty, jadalnia, świetlica, trzy kuchnie, toalety, męskie prysznice oraz pokój kierownika i biuro[5][2]. Poza nimi na parterze znajdowało się również kilka pokojów dla gości schroniska[5]. Na piętrze znajdowała się reszta pokoi oraz toalety damskie, a na poddaszu – sala wspólna[6][2]. Budynek był podpiwniczony, w podziemiu umieszczono pralnię, spalinowy agregat prądotwórczy dostarczającą schronisku energii elektrycznej, kotłownię, magazyny oraz rezerwowe prysznice na wypadek dużego obłożenia obiektu[6][2]. Wodę schronisku dostarczał krótki wodociąg czerpiący z niewielkiej zapory na pobliskim strumieniu[6].

Architektura budowli nawiązywała do huculskiej grażdy i w formie i sposobie wykonania przypominała wybudowane kilka lat wcześniej Schronisko na Kostrzycy[6]. Części nadziemne wybudowano z heblowanych półpni świerkowych łączonych na pióro[6]. Dach kryty był dranicą położoną na warstwie papy i desek[6]. W ramach przygotowań do budowy schroniska wykonano drogę samochodową łączącą zbocza góry z Worochtą[1]. Uporządkowano także narciarską trasę zjazdową: marsz pod górę obliczano na dwie i pół godziny, zjazd na ok. 40 minut[1].

Budowa trwała blisko dwa lata, większość prac wykonali przy niej lokalni cieśle, majstrowie Petryczuk i Harasymiuk wraz z ekipami[6]. Także drewno na budowę pochodziło z pobliskich lasów[6]. Blisko 30% kosztów pochłonął transport, bowiem w połowie wysokości zbocza konieczne było przeładowywanie materiałów na zwierzęta juczne[6].

Schronisko działało od 23 grudnia 1938 roku[2], natomiast jego uroczyste otwarcie i poświęcenie miało miejsce 6 stycznia 1939 roku[2]. Uroczystości przewodniczył kpt. Adolf Abram, a poświęcenia dokonał ks. kapelan Piotr Śledziewski z Wilna[2]. Depesze gratulacyjne z okazji oddania obiektu do użytku nadesłali m.in. minister spraw wojskowych gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki, Naczelny Dyrektor Lasów Państwowych Adam Loret, wojewoda Henryk Józewski wraz z małżonką, minister Wacław Staniszewski i prezes Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego Ferdynand Goetel[2].

Szlaki turystyczne w 1936 r.

Ze szczytu Kukula rozchodziły się następujące szlaki turystyczne:

  • do Worochty przez Kiczerę (1248 m n.p.m.) do stacji kolejki leśnej w Ozirnem [1],
  • do Foreszczenki,
  • do schroniska na Zaroślaku przez Wielką Koźmieską (1575 m n.p.m.) i Małą Koźmieską (1410 m n.p.m.) i dalej na Howerlę (2068 m n.p.m.),
  • na Howerlę bezpośrednio z Wielkiej Koźmieskiej,
  • wzdłuż granicy państwa do Woronienki przez Hryhorówkę (1378 m n.p.m.)[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h Marzyński 1939 ↓, s. 54.
  2. a b c d e f g h „uczestnik” 1939 ↓, s. 49–51.
  3. Tokarski 1939 ↓, s. 70.
  4. Marzyński 1939 ↓, s. 54–56.
  5. a b Marzyński 1939 ↓, s. 54–55.
  6. a b c d e f g h i Marzyński 1939 ↓, s. 55.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Gfi-set01-hostel.svg
Autor: , Licencja: CC BY 2.0
icone de maison ou d'hotel
Poland (1924–1938) location map.png
(c) Lukasb1992 at pl.wikipedia, CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Polski – lata 1924–1938.
Притулок-кукул1.jpg
Autor: Losth., Licencja: CC BY-SA 4.0
Рештки притулку під Кукулом