Scynkowate

Scynkowate
Scincidae[1]
J.E. Gray, 1825
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – scynk olbrzymi (Tiliqua scincoides)
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadazauropsydy
Rządłuskonośne
InfrarządScincomorpha
Rodzinascynkowate
Typ nomenklatoryczny

Scincus Gronovius, 1763

Podrodziny

zobacz opis w tekście

Scynkowate, scynki, śligi (Scincidae) – rodzina jaszczurek z infrarzędu Scincomorpha w rzędzie łuskonośnych (Squamata) obejmująca ponad 1500 gatunków.

Zasięg występowania

Azja Południowo-Wschodnia, Australia, Nowa Gwinea, Afryka, Madagaskar, Cejlon, Polinezja, środkowa Azja, Ameryka, Europa (kilka gatunków).

Charakterystyka

Głowa pokryta dużymi symetrycznymi tarczkami. Ciało pokryte okrągłymi lub rombowymi łuskami zachodzącymi na siebie tak ściśle, że powierzchnia ich ciał jest bardzo błyszcząca i śliska. Zęby stożkowate, osadzone na wewnętrznej powierzchni kości szczęk (pleurodontyzm). Język krótki przystosowany do lizania, pokryty niewielkimi łuskowatymi brodawkami. Ogon łatwo odpada (poza nielicznymi gatunkami) i szybko regeneruje (autotomia). Kończyny u większości dobrze wykształcone, zredukowane (Lerista i Chalcides) bądź ich brak (Brachymeles, Isopachys, Typhlosaurus, Acontias). Brak gruczołów i otworów udowych.

Biotop
Tereny trawiaste, krzewiaste, drzewiaste, stepy i pustynie, kamieniste i skaliste
Pokarm
W większości drapieżne
Behawior
Większość prowadzi naziemny lub nadrzewny tryb życia, gatunki beznogie żyją pod ziemią
Rozmnażanie
Połowa gatunków jest jajożyworodna

Systematyka

Systematyka scynkowatych jest ciągle badana i pozostaje kontrowersyjna. Hedges i Conn (2012) wydzielili ze scynkowatych sześć osobnych rodzin: Acontidae, Egerniidae, Eugongylidae, Lygosomidae, Mabuyidae i Sphenomorphidae[2]; w późniejszej publikacji Hedges (2014) wydzielił jeszcze dwie dodatkowe rodziny – Ateuchosauridae i Ristellidae[3]. Pyron, Burbrink i Wiens (2013) sprzeciwili się jednak dzieleniu scynkowatych na mniejsze rodziny; autorzy podnoszą m.in, że scynkowate obejmujące wszystkie taksony przenoszone przez Hedgesa i Conn do odrębnych rodzin są monofiletyczne, i co za tym idzie dzielenie Scincidae na kilka mniejszych rodzin nie jest konieczne[4].

Podział systematyczny

Do rodziny należą następujące podrodziny[5]:

  • Acontinae
  • Egerniinae
  • Eugongylinae
  • Lygosominae
  • Mabuyinae
  • Sphenomorphinae
  • Scincinae

Przypisy

  1. Scincidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. S. Blair Hedges i Caitlin E. Conn. A new skink fauna from Caribbean islands (Squamata, Mabuyidae, Mabuyinae). „Zootaxa”. 3288, s. 1-244, 2012 (ang.). 
  3. S. Blair Hedges. The high-level classification of skinks (Reptilia, Squamata, Scincomorpha). „Zootaxa”. 3765 (4), s. 317-338, 2014. DOI: 10.11646/zootaxa.3765.4.2 (ang.). 
  4. Robert Alexander Pyron, Frank T Burbrink i John J. Wiens. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. „BMC Evolutionary Biology”. 13, s. 93, 2013. DOI: 10.1186/1471-2148-13-93 (ang.). 
  5. P. Uetz: Higher Taxa in Extant Reptiles (ang.). The Reptile Database. [dostęp 2018-12-17].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Eastern blue tongued lizard.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Malcolm Morley~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
Eastern blue-tongued lizard in a Melbourne garden. November 2005