Sean Connery
Sean Connery (1984) | |
Imię i nazwisko | Thomas Sean Connery |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 25 sierpnia 1930 |
Data i miejsce śmierci | 31 października 2020 |
Zawód | |
Współmałżonek | Diane Cilento (1962–1973); |
Lata aktywności | 1955–2012 |
Odznaczenia | |
Podpis aktora | |
Strona internetowa |
Sean Connery, właśc. sir Thomas Sean Connery (ur. 25 sierpnia 1930 w Edynburgu, zm. 31 października 2020 w Nassau na Bahamach) – szkocki aktor, reżyser, producent filmowy i scenarzysta. Wystąpił w kilkudziesięciu filmach, m.in. siedmiokrotnie wcielił się w rolę Jamesa Bonda (6 części serii i 1 nieoficjalna produkcja)[1][2][3].
Laureat nagród m.in. Oscara (za Nietykalni), Złotego Globu oraz BAFTA[4].
Życiorys
Urodził się 25 sierpnia 1930 w Edynburgu, był synem Szkotki Euphemi Maclean oraz Irlandczyka Josepha, sprzątaczki oraz kierowcy ciężarówek i pracownika fabryki[5] przeróbki kauczuku. Jego brat Neil również był aktorem[5]. Rodzina mieszkała w mieszkaniu bez łazienki w dzielnicy Fountainbridge[6]. W wieku 9 lat rozpoczął swoją pierwszą pracę – rozwoził mleko. Gdy miał 13 lat, zakończył edukację. Później pracował m.in. jako pomocnik rzeźnika[6] i model.
W wieku 17 lat wstąpił do marynarki wojennej, lecz nie umiał się w niej odnaleźć i odszedł przy pierwszej okazji z powodu odkrytych wrzodów żołądka. Po odejściu z armii pracował m.in. przy produkcji trumien, był ratownikiem na basenie, ochroniarzem i pomocnikiem mechanika w drukarni[6]. Mając 18 lat, zajął się kulturystyką – jednym z ważniejszych jego sukcesów w tej dziedzinie było zajęcie trzeciego miejsca w konkursie Mister Universe (1953). Następnie dostał się do chórku marynarzy.
Kariera
W połowie lat 50. zajął się aktorstwem. Mimo braku talentu tanecznego, zagrał m.in. małą rolę w musicalu South Pacific. Martwiły go jego braki w edukacji, więc w tym okresie zaczął dużo czytać, m.in. dzieła takich klasyków Proust, Tołstoj czy Joyce[7]. W wywiadzie z 1992 stwierdził: „Spędziłem moją trasę koncertową South Pacific w każdej bibliotece w Brytanii, Irlandii, Szkocji i Walii”[8]. Później zmienił imię na Sean.
W 1961 wygrał w castingu do roli Jamesa Bonda, pokonując między innymi Rogera Moore’a. W 1962 wyprodukowano pierwszy film z tej serii – Doktor No, który okazał się wielkim przebojem kinowym.
Kolejne produkcje o przygodach Bonda przyniosły więcej zysków od poprzednich, jednak po nakręceniu Żyje się tylko dwa razy ogłoszono, że Connery rezygnuje z roli agenta 007. Aktor nie chciał być utożsamiany tylko z jednym bohaterem. Przez kolejne 4 lata odpoczywał, między innymi grając w golfa, a także okazjonalnie pojawiając się w filmach. W 1971, zachęcony czekiem na ponad milion dolarów, zagrał w kolejnym filmie z serii o Bondzie – Diamenty są wieczne. Szybko okazało się, że obraz zarobił najwięcej z dotychczasowych produkcji. Zysk z filmu Connery przeznaczył na organizację założonego przez siebie Scottish International Educational Trust, które pomaga biednym, utalentowanym szkockim dzieciom. W 1983 jeszcze raz wystąpił w roli Bonda w filmie Nigdy nie mów nigdy, który nie jest zaliczany do kanonicznego cyklu. W 1989 roku został okrzyknięty przez magazyn „People” najseksowniejszym mężczyzną świata. Do tej pory pozostaje najstarszym laureatem tego tytułu. W 1999 roku, natomiast został wyróżniony tytułem „najseksowniejszego mężczyzny minionego stulecia”.
W 2000 królowa Elżbieta II nadała mu tytuł szlachecki – Knight Bachelor[9].
Po ukończeniu 80 lat Connery przyznał, że nie zamierza już wystąpić w żadnym filmie[10].
Był brany pod uwagę jako Kincaide w filmie Skyfall (rolę zagrał Albert Finney), co potwierdził reżyser Sam Mendes[11].
Życie prywatne
W 1962 po nakręceniu filmu Doktor No ożenił się z Diane Cilento. Ślub wzięli na Gibraltarze. Ich związek trwał do 1973. Para miała syna Jasona, który również został aktorem. Od 6 maja 1975 do śmierci żonaty z Micheline Roquebrune.
Zmarł 31 października 2020 roku we śnie w swoim domu w Nassau, stolicy Bahamów, w wieku 90 lat z powodu niewydolności serca[12][13]. Aktor od dłuższego czasu walczył też z zapaleniem płuc[14]. Ciało Connery’ego zostało skremowane na Bahamach, a prochy – zgodnie z jego ostatnim życzeniem – miały być rozsypane w rodzinnej Szkocji (według planów rodziny po pandemii COVID-19)[15].
Filmografia
- 1955: Sailor of Fortune gościnnie
- 1955: Dixon of Dock Green jako Joe Brasted
- 1955: Lilacs in the Spring niewymieniony w czołówce
- 1957: Time Lock niewymieniony w czołówce
- 1957: Jack Benny Program jako Portier
- 1957: No Road Back jako Spike
- 1957: Tygrysy wojny (Action of the Tiger) jako Mike
- 1957: Hell Drivers jako Tom
- 1957: Requiem for a Heavyweight jako Mountain McClintock
- 1957: Anna Christie jako Mat Burke
- 1958: Inne miejsce (Another Time, Another Place) jako Mark Trevor
- 1959: Tarzan's Greatest Adventure jako O’Bannion
- 1959: Darby O’Gill and the Little People jako Michael McBride
- 1959: The Square Ring jako Rick Martell
- 1960: Colombe jako Julien
- 1960: Without the Grail jako Innes Corrie
- 1960: An Age of Kings jako Raptus
- 1961: On the Fiddle jako Pedlar Pascoe
- 1961: The Frightened City jako Paddy Damion
- 1961: Macbeth jako Macbeth
- 1961: Anna Karenina jako Wroński
- 1962: Doktor No (Dr. No) jako James Bond
- 1962: Najdłuższy dzień (The Longest Day) jako szeregowiec Flanagan
- 1963: Pozdrowienia z Rosji (From Russia with Love) jako James Bond
- 1964: Goldfinger jako James Bond
- 1964: Marnie jako Mark Rutland
- 1964: Intrygantka (Woman of Straw) jako Anthony Richmond
- 1965: Operacja Piorun (Thunderball) jako James Bond
- 1965: Wzgórze (The Hill) jako Joe Roberts
- 1966: Przyjemne szaleństwo (A Fine Madness) jako Samson Shillitoe
- 1967: Żyje się tylko dwa razy (You Only Live Twice) jako James Bond
- 1968: Shalako jako Shalako
- 1969: Male of the Species jako McNeill
- 1970: Molly Maguire (The Molly Maguires) jako Jack Kehoe
- 1971: Taśmy prawdy (The Anderson Tapes) jako John Anderson
- 1971: Diamenty są wieczne (Diamonds Are Forever) jako James Bond
- 1971: Czerwony namiot (Krasnaya palatka) jako Roald Mundsen
- 1973: Agresja (The Offence) jako detektyw sierżant Johnson
- 1974: Zardoz jako Zed
- 1974: Morderstwo w Orient Expressie (Murder on the Orient Express) jako pułkownik Arbuthnot
- 1975: Wiatr i lew (The Wind and the Lion) jako Mulay el-Raisuli
- 1975: Okup (Ransom) jako Nils Tahlvik
- 1975: Człowiek, który chciał być królem (The Man Who Would Be King) jako Daniel Dravot
- 1976: Powrót Robin Hooda (Robin and Marian) jako Robin Hood
- 1976: Arabski spisek (The Next Man) jako Khalil Abdul-Muhsen
- 1977: O jeden most za daleko (A Bridge Too Far) jako generał-major Robert Urquhart
- 1979: Kuba (Cuba) jako major Robert Dapes
- 1979: Meteor jako doktor Paul Bradley
- 1979: Wielki napad na pociąg (The First Great Train Robbery) jako Edward Pierce
- 1981: Odległy ląd (Outland) jako szeryf William T. O’Niel
- 1981: Bandyci czasu (Time Bandits) jako król Agamemnon
- 1982: Miecz bohaterów (Sword of the Valiant: The Legend of Sir Gawain and the Green Knight) jako Zielony Rycerz
- 1982: G’ole! jako głos komentatora
- 1982: Na skraju przepaści (Five Days One Summer) jako Douglas
- 1982: Wrong Is Right jako Patrick Hale
- 1983: Nigdy nie mów nigdy (Never Say Never Again) jako James Bond
- 1986: Nieśmiertelny (Highlander) jako Juan Ramírez
- 1986: Imię róży (Der Name der Rose) jako William z Baskerville
- 1987: Nietykalni (The Untouchables) jako Jim Malone
- 1988: Echa wspomnień (Memories of Me) jako Sean Connery
- 1988: Presidio (The Presidio) jako pułkownik Alan Caldwell
- 1989: Rodzinny interes (Family Business) jako Jessie
- 1989: Indiana Jones i ostatnia krucjata (Indiana Jones and the Last Crusade) jako profesor Henry Jones
- 1990: Wydział Rosja (The Russia House) jako Bartholomew Barley Scott Blair
- 1990: Polowanie na Czerwony Październik (The Hunt for Red October) jako Marko Ramius
- 1991: Robin Hood: Książę złodziei (Robin Hood: Prince of Thieves) jako król Ryszard Lwie Serce
- 1991: Nieśmiertelny 2: Nowe życie (Highlander II: The Quickening) jako Juan Ramírez
- 1992: Uzdrowiciel z tropików (Medicine Man) jako dr Robert Campbell
- 1993: Wschodzące słońce (Rising Sun) jako John Connor
- 1994: Dobry człowiek w Afryce (A Good Man in Africa) jako dr Alex Murray
- 1995: Rycerz króla Artura (First Knight) jako król Arthur
- 1995: W słusznej sprawie (Just Cause) jako Paul Armstrong
- 1996: Twierdza (The Rock) jako kapitan John Patrick Mason
- 1996: Ostatni smok (Dragonheart) jako Draco (głos)
- 1998: Rewolwer i melonik (The Avengers) jako sir August de Wynter
- 1998: Gra w serca (Playing by Heart) jako Paul
- 1999: Osaczeni (Entrapment) jako Robert MacDougal
- 2000: Szukając siebie (Finding Forrester) jako William Forrester
- 2003: Liga niezwykłych dżentelmenów (The League of Extraordinary Gentlemen) jako Allan Quatermain
- 2012: Sir Billi jako sir Billi (głos)
Nagrody
- Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy aktor drugoplanowy: 1988 Nietykalni
- Złoty Glob
- Nagroda Henrietty: 1972
- Najlepszy aktor drugoplanowy: 1988 Nietykalni
- Nagroda im. Cecila B. DeMille’a: 1996
- Nagroda BAFTA Najlepszy aktor: 1988 Imię róży
Przypisy
- ↑ Taylor Vollman , How Many James Bond Movies Was Sean Connery In?, Heavy.com, 31 października 2020 [dostęp 2022-08-12] (ang.).
- ↑ Marta Waszkiewicz , James Bond – aktorzy. Kto grał Bonda w poszczególnych filmach z serii?, zwierciadlo.pl, 28 września 2021 [dostęp 2022-08-21] (pol.).
- ↑ Karol Skomorowski , Sean Connery obchodzi 90. urodziny. Siedmiokrotnie zagrał Jamesa Bonda, film.wp.pl, 25 sierpnia 2020 [dostęp 2022-07-28] (pol.).
- ↑ Sean Connery – Nagrody – Filmweb. [dostęp 2011-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-08)].
- ↑ a b Sean Connery Biography (1930-). [dostęp 2011-03-09]. (ang.).
- ↑ a b c Jacek Szczerba , Nazywam się Connery, Sean Connery, wyborcza.pl, 29 sierpnia 2010 [dostęp 2019-04-05] (pol.).
- ↑ Sean Connery – Biography, Biography.com [dostęp 2021-10-22] (ang.).
- ↑ Aljean Harmetz , Sean Connery, Who Embodied James Bond and More, Dies at 90, The New York Times, 31 października 2020 [dostęp 2021-10-22] (ang.).
- ↑ Sir Sean’s pride at knighthood. [dostęp 2011-03-09].
- ↑ Sean Connery nie powróci do kin. tuba.pl. [dostęp 2010-08-26]. (pol.).
- ↑ Sam Mendes talks Sean Connery ‘Skyfall’ cameo | Cinemas Online NEWS. Cinemas-online.co.uk. [dostęp 2013-08-22].
- ↑ Sean Connery: James Bond actor dies aged 90. bbc.com. [dostęp 2020-10-31].
- ↑ Sean Connery nie żyje. Miał 90 lat.. Polsat News. [dostęp 2020-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ https://film.interia.pl/wiadomosci/news-ujawniono-przyczyne-smierci-seana-connery-ego,nId,4886565.
- ↑ Alasdair Clark: Sir Sean Connery: Widow reveals star’s ‘final wish’ as ashes to be scattered in Scotland. edinburghlive.co.uk, 2020-11-09. [dostęp 2021-06-17]. (ang.).
Bibliografia
- Jan Słodowski , Andrzej Roman , Gwiazdy światowego kina • Leksykon, Warszawa: Editions Spotkania, 1992, ISBN 83-85195-83-1, OCLC 749509683 .
Linki zewnętrzne
- Sean Connery w bazie IMDb (ang.)
- Sean Connery w bazie Filmweb
- Sean Connery w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000 0001 2146 2966
- VIAF: 105140510, 315681018, 9391159478339127990008
- LCCN: n82087654
- GND: 11867675X
- NDL: 00620520
- LIBRIS: hftx2w414tkxmv0
- BnF: 12064708b
- SUDOC: 028908651
- SBN: RAVV088479
- NKC: jn20000700324
- BNE: XX1059081
- NTA: 071242457
- BIBSYS: 90265086
- CiNii: DA12214464
- Open Library: OL2814877A
- PLWABN: 9810594460105606
- NUKAT: n98002842
- J9U: 987007524520505171
- CANTIC: a11803824
- LNB: 000186844
- CONOR: 10324067
- BLBNB: 000275516
- KRNLK: KAC202006145
- LIH: LNB:BMPu;=Bq
- WorldCat: lccn-n82087654
Media użyte na tej stronie
Baretka Komandora Orderu Manuela Amadora Guerrero
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Lana Turner and Sean Connery on set of Another Time, Another Place in England.
Autor: Rob Bogaerts / Anefo, Licencja: CC BY-SA 3.0 nl
Aankomst Sean Connery op Schiphol
- 23 november 1983
(c) photo by Alan Light, CC BY 2.0
1988 Academy Awards. Scanned from the original 35MM film negative.
Signature of Sean Connery.
(c) photo by Alan Light, CC BY 2.0
Sean Connery at the premiere of Seems Like Old Times.