Sehirus morio

Sehirus morio
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

pluskwiaki różnoskrzydłe

Rodzina

ziemikowate

Podrodzina

Sehirinae

Plemię

Sehirini

Rodzaj

Sehirus

Gatunek

Sehirus morio

Synonimy
  • Cimex morio Linnaeus, 1761
  • Pentatoma (Cydnus) morio (Linnaeus, 1761)
  • Cydnus morio (Linnaeus, 1761)
  • Cydnus affinis Herrich-Schaeffer, 1830

Sehirus moriogatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny ziemikowatych. Zamieszkuje Europę, Afrykę Północną oraz zachodnią i środkową część palearktycznej Azji.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1761 roku przez Karola Linneusza pod nazwą Cimex morio. Jako miejsce typowe wskazano Szwecję[1].

Morfologia

Pluskwiak o owalnym w zarysie ciele długości od 8 do 12 mm. Ubarwienie ma czarne lub czarnobrązowe, często z bardziej brązowym odcieniem na przykrywkach półpokryw. Zakrywka bywa od mlecznobiałej po ciemnobrązową. Wierzch ciała jest gęsto punktowany. Punkty w tylnej połowie przedplecza są grubsze i bardziej bezładnie rozmieszczone niż u ziemika spiżowego, a ponadto często połączone są poprzecznymi bruzdami. Podobnie na tarczce znajdują się punkty grubsze i połączone poprzecznymi bruzdami. Głowa ma oczy złożone słabo na boki odstające. Policzki są dłuższe od nadustka i zakrywają jego przednią część, aczkolwiek mogą się ze sobą nie stykać[2][3].

Ekologia i występowanie

Owad ten zasiedla stanowiska ciepłe i nasłonecznione, zwłaszcza murawy kserotermiczne. Bytuje na powierzchni gleby, wśród detrytusu gromadzącego się pod roślinami, na ich nasadach, a często w glebie przy ich korzeniach. Zarówno larwy jak i postacie dorosłefitofagami ssącymi soki z roślin zielnych i ich nasion, głównie z przedstawicieli ogórecznikowatych, w tym farbownika lekarskiego, ostrzenia pospolitego i żmijowca zwyczajnego. Osobniki dorosłe są stadium zimującym[2].

Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Malty, Danii, Szwecji, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Rosji. W Afryce Północnej podawany jest z Wysp Kanaryjskich, Maroka, Algierii, Libii i Tunezji. W Azji notowany jest z Syberii, Cypru, Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu, Tadżykistanu, Kirgistanu oraz Iranu[4].

W Polsce jest gatunkiem dość rzadko spotykanym, znanym z rozproszonych stanowisk[2]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek zagrożony wymarciem (EN)[5].

Przypisy

  1. C. Linnaeus: Fauna Svecica sistens animalia sveciae regni: Mammalia, Aves, Amphibia, Pisces, Insecta, Vermes, distributa per classes & ordines, genera & species. Stockholmiae: Salvii, 1761, s. 250.
  2. a b c Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy „Plik”, 2012.
  3. Jerzy A. Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XVIII Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera z. 12 Plataspidae, Thyreocoridae, Cydnidae. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1997. ISBN 83-86781-42-4.
  4. Berend Aukema (red.): Sehirus morio (Linnaeus, 1761). [w:] Catalogue of Palearctic Heteroptera [on-line]. Naturalis Biodiversity Center. [dostęp 2022-07-12].
  5. Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.

Media użyte na tej stronie

Sehirus morio (cropped).jpg
Autor: Michael Linnenbach, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sehirus luctuosus auf Flugsand. Fundort: Schwetzinger Hardt