Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej II kadencji

Sejm PRL II kadencji – Sejm PRL wybrany w wyborach z 20 stycznia 1957. Okres trwania pełnomocnictw Sejmu trwał od 20 lutego 1957 do 20 lutego 1961.

Do Sejmu wybrano 459 posłów, w tym 19 kobiet (stanowiły 4,14% wszystkich posłów). Tylko 82 posłów zasiadało w poprzednim parlamencie. W czasie kadencji dwóch posłów zrzekło się mandatu poselskiego, zaś sześciu zmarło. W przeprowadzonych wyborach uzupełniających wybrano trzech posłów (okręg wyborczy nr 54 w Wieluniu – 5 maja 1957; okręg wyborczy nr 36 w Myślenicach i okręgu wyborczym nr 108 w Oleśnicy – 19 października 1958 r.).

Posłowie zebrali się łącznie na 8 sesjach zwyczajnych, które trwały 833 dni, co stanowiło 57,9% czasu trwania kadencji. Odbyto 59 posiedzeń plenarnych (I – 20 II 1957, LIX – 17 II 1961), które trwały łącznie 71 dni. Obrady sejmowe trwały 429 h 45 min, czyli jedno posiedzenie plenarne trwało średnio 7 h 17 min. Jedna sesja zwyczajna trwała przeciętnie 104,1 dnia.

Posłowie odbyli ok. 29 000 spotkań poselskich.

Marszałek Senior

• Bolesław Drobner – Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Marszałek Sejmu

• Czesław Wycech – Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Wicemarszałkowie Sejmu

• Jerzy Jodłowski – Stronnictwo Demokratyczne
• Zenon Kliszko – PZPR

Przewodniczący klubów i kół poselskich

• Zenon Kliszko – PZPR
• Bolesław Podedworny – ZSL
• Jan Karol Wende – SD
• Stanisław Stomma – Koło Poselskie „Znak”

Skład polityczny Sejmu na początku kadencji

• PZPR – 239 posłów (52,1% wszystkich)
• ZSL – 118 posłów (25,7%)
• SD – 39 posłów (8,5%)
• bezpartyjni – 63 posłów (13,7%) w tym 8 posłów Koła Poselskiego „Znak” (1,74%)

Posłowie według wieku

• do 25 lat – 2 (0,44% wszystkich)
• od 25 do 30 lat – 17 (3,70%)
• od 31 do 40 lat – 107 (23,31%)
• od 41 do 50 lat – 198 (43,14%)
• od 51 do 60 lat – 113 (24,62%)
• od 61 lat wzwyż – 22 (4,79%)

Posłowie według wykształcenia

• wyższe – 183 (39,87% wszystkich)
• niepełne wyższe – 27 (5,88%)
• średnie – 132 (28,76%)
• niepełne średnie – 32 (6,97%)
• podstawowe – 85 (18,52%)

Komisje stałe Sejmu

• Budownictwa i Gospodarki Komunalnej – prof. Jerzy Hryniewiecki (bezpartyjny)
• Gospodarki Morskiej i Żeglugi – Józef Machno (PZPR), od 16 lutego 1960 r. – Florian Wichłacz (PZPR)
• Handlu Wewnętrznego – Bronisław Warowny (ZSL)
• Handlu Zagranicznego – Stanisław Kuziński (PZPR)
• Komunikacji i Łączności – Bolesław Jaszczuk (PZPR); od 13 lipca 1957 r. Zygmunt Garstecki (ZSL); od 21 grudnia 1958 r. Tadeusz Rześniowiecki (ZSL)
• Kultury i Sztuki – Jan Karol Wende (SD)
• Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego – Józef Macichowski (PZPR)
• Madatowo-Regulaminowa – Zenon Kliszko (PZPR)
• Obrony Narodowej – Edward Gierek (PZPR)
• Oświaty i Nauki – Kazimierz Maj (ZSL)
• Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów – prof. Oskar Lange (PZPR)
• Pracy i Spraw Socjalnych – Jan Frankowski (bezpartyjny)
• Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa – Józef Olszewski (PZPR)
• Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy – Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR)
• Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego – Zygmunt Załęski (ZSL)
• Spraw Wewnętrznych – Antoni Korzycki (ZSL)
• Spraw Zagranicznych – Jerzy Morawski (PZPR)
• Wymiaru Sprawiedliwości – prof. Jerzy Jodłowski (SD)
• Zdrowia i Kultury Fizycznej – prof. Stanisław Zajączek (SD)

Komisje nadzwyczajne Sejmu

• Komisja Mandatowa (20 – 26 lutego 1957) – Mieczysław Bogusławski (SD)
• Komisja Regulaminowa (20 lutego – 1 marca 1957) – Zenon Kliszko (PZPR)
• Komisja Nadzwyczajna Ziem Zachodnich (22 marca 1957 – 20 lutego 1961) – prof. Stanisław Kulczyński (SD)
• Komisja Nadzwyczajna do opracowania projektu ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli (13 lipca – 13 grudnia 1957) – Roman Zambrowski (PZPR)
• Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o radach narodowych (30 grudnia 1957 – 25 stycznia 1958) – Zenon Kliszko (PZPR)
• Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o spółdzielniach i ich związkach (12 marca 1958 – 17 lutego 1961) – Edmund Pszczółkowski (PZPR)
• Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o samorządzie robotniczym (2 – 20 grudnia 1958) – Ignacy Loga-Sowiński (PZPR)

Dorobek ustawodawczy

Sejm uchwalił 174 ustawy, w tym 136 jednogłośnie i 38 niejednogłośnie. W przypadku 163 ustaw (93,7% wszystkich) inicjatywa ustawodawcza wyszła od rządu, 1 ustawa (0,6%) od Rady Państwa, zaś 10 z inicjatywy posłów (5,7%), w tym zaś tylko 2 z komisji sejmowych (1,1%).

Interpelacje

Posłowie zgłosili 140 interpelacji, w tym członkowie PZPR – 43, ZSL – 17, SD – 15 i bezpartyjni – 50, w tym „Znak” – 18, zaś 15 interpelacji było zgłoszone łącznie przez posłów różnych partii politycznych. Wśród 140, 112 interpelacji było złożonych indywidualnie przez posłów, zaś 28 zbiorowych, w tym 2 przez komisje sejmowe. Tylko na 2 interpelacje odpowiedziano na plenum sejmu. Wśród adresatów interpelacji znaleźli się: premier – 46; wicepremierzy – 4; ministrowie – 87 i prokurator generalny – 3.

Zobacz też

• posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej II kadencji

Bibliografia

• Historia Sejmu polskiego, t. III, pod red. Andrzeja Ajnenkiela, Warszawa 1989, s. 285, 288, 302–310.