Sejmik prowincjonalny

Sejmik prowincjonalny (Provinziallandtag) był sejmem samorządowym prowincji Królestwa Prus, a później prowincji kraju związkowego Prusy w latach 1823–1933.

Historia

Dekretem królewskim z 5 czerwca 1823 roku, w prowincjach pruskich powołano do życia zgromadzenia prowincjonalne pierwotnie nazwane Provinzialstände. 22 czerwca 1842 dekret królewski ustanowił ordynację wyborczą, zgodnie z ordynacją połowa miejsc w sejmiku należała do szlachty, 1/3 do przedstawicieli mieszczaństwa i 1/6 dla przedstawicieli stanu chłopskiego. Sejmikowi przewodził marszałek (Landmarschall [marszałek ziemski] lub Landtagsmarschall [marszałek sejmikowy][1]) mianowany przez króla. Kompetencje sejmiku ograniczały się do spraw związanych z drogami, melioracją, ochroną przeciwpożarową i opieką nad osobami ubogimi i niepełnosprawnymi.[2]. W zachodnich prowincjach Prus (szczególnie w Westfalii), prowadzono prace nad reformą sejmików i rozszerzono ich uprawnienia oraz wprowadzono system dotacji centralnych dla realizacji zadań poszczególnych prowincji. Przestarzała i ograniczona forma samorządności w prowincjach wschodnich wymagała reform i 29 czerwca 1875 roku wydano nową regulację dotyczącą sejmików dla prowincji: Prusy Wschodnie, Prusy Zachodnie, Pomorze, Brandenburgia, Śląsk i Saksonia (Prowincja Poznańska nie została objęta reformą)[2]. Sejmikom (Provinziallandtag) nadano nowe, szersze uprawnienia oraz zmieniono sposób wyboru ich członków - byli oni odtąd wybierani przez rady powiatowe i miejskie, na 6 letnią kadencję[3].

Ordynacja ta obowiązywała do 1918 roku, kiedy to po likwidacji Królestwa Prus i powstaniu kraju związkowego Prusy, rozpoczęto wybieranie sejmiku prowincjonalnego w powszechnych, tajnych i bezpośrednich wyborach, na 4-letnią kadencję[3].

W Republice Weimarskiej przedstawiciele sejmików wchodzili w skład Reichsratu oraz formowali izbę wyższą parlamentu pruskiego (Staatsrat).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Cf. Gesetz wegen Anordnung der Provinzialstände für das Großherzogthum Posen(27 marca 1824), § 28, w: Verfassungen der Welt, strona archiwalna.
  2. ↑ a b Ernst Zitzewitz: 50 Jahre Provinzialverband von Pommern. Szczecin: Druck und Verlag von F. Hessenland, 1926, s. 1-7.
  3. ↑ a b Ernst Zitzewitz: 50 Jahre Provinzialverband von Pommern. Szczecin: Druck und Verlag von F. Hessenland, 1926, s. 8-11.