Selerowce

Selerowce
Ilustracja
Selery zwyczajne
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządselerowce
Nazwa systematyczna
Apiales
Intr. Nat. Syst. Bot., ed. 2: 21. Jul 1836, nom. cons.[3]

Selerowce (Apiales Lindl.) – rząd roślin nasiennych, stanowiący jedną z linii rozwojowych kladu astrowych (asterids) odpowiadającego w ujęciu Ruggiero i in. nadrzędowi astropodobnych Asteranae. Należy tutaj 7 rodzin o dobrze poznanych i dowiedzionych relacjach filogenetycznych (pewnym wyjątkiem jest bazalna rodzina Pennantiaceae w niektórych analizach wykazująca bliskie związki z astrowcami Asterales). W obrębie rodzin wyróżnia się w sumie 493 rodzajów i blisko 5,5 tys. gatunków tj. około 2,4% gatunków wszystkich dwuliściennych właściwych (eudicots)[2]. Wiek grupy koronnej selerowców obliczany jest przez różnych autorów na ok. 80-117 milionów lat[2].

Morfologia

Kwiatostany Angelica morrisonicola
Eryngium giganteum
Pittosporum tobira
Liście
Skrętoległe, o blaszkach często podzielonych lub ząbkowanych, z nerwacją pierzastą[2].
Kwiaty
Drobne (do 1,5 cm średnicy), zazwyczaj pięciokrotne, promieniste, zebrane w szczytowe, rozgałęzione kwiatostany, często baldachy. Kielich zredukowany, płatki korony wolne. Pręciki wolne. Słupek na ogół dolny (zbudowany z dwóch owocolistków)[2].
Owoce
Zazwyczaj rozłupnia, poza tym jednonasienny pestkowiec lub jagoda[2].

Systematyka

Należące tu rodziny stanowią takson monofiletyczny, przy czym wątpliwości nie ma co do wszystkich z wyjątkiem bazalnej rodziny Pennantiaceae. Z niektórych analiz molekularnych plastydowego DNA wynika, że może być ona spokrewniona z astrowcami Asterales. W relacjach filogenetycznych rodziny nie zachodzą istotne zmiany w kolejnych wersjach systemów APG[2].

Pozycja systematyczna rzędu według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]

Wraz z m.in. rzędami ostrokrzewowców Aquifoliales, astrowców Asterales i szczeciowców Dipsacales tworzy grupę euasterids II w obrębie kladu astrowych (asterids) należącego do dwuliściennych właściwych (eudicots).


dereniowce Cornales




wrzosowce Ericales





?

Icacinales


?

Vahliales



Metteniusales




gariowce Garryales




goryczkowce Gentianales




psiankowce Solanales




ogórecznikowce Boraginales



jasnotowce Lamiales










ostrokrzewowce Aquifoliales




astrowce Asterales




twardziczkowce Escalloniales




Bruniales




selerowce Apiales




Paracryphiales



szczeciowce Dipsacales











Podział rzędu na rodziny według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
selerowce

Pennantiaceae




Torricelliaceae




Griseliniaceae




Pittosporaceaepospornicowate




Araliaceaearaliowate




Myodocarpaceae



Apiaceaeselerowate








Pozycja i podział w systemie Reveala (1998)

Rząd nie wyróżniony. Zaliczane tu obecnie rodziny umieszczone były w rzędach: araliowców (Araliales), dereniowców Cornales, Pittosporales i Torricelliales.

Pozycja i podział w systemie Cronquista (1981)

Gromada okrytonasienne Magnoliophyta Cronquist, klasa dwuliścienne Magnoliopsida, podklasa Rosidae, rząd selerowce Apiales z dwiema rodzinami: selerowate Apiaceae i araliowate Araliaceae.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  2. a b c d e f g h i Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  3. James L. Reveal: Concordance of Family Names: A (ang.). USDA – APHIS – Concordance of Family Names. [dostęp 2010-04-16].

Media użyte na tej stronie

Apium graveolens 002.JPG
Autor: H. Zell, Licencja: CC BY-SA 3.0
Apium graveolens, Apiaceae, Celery, inflorescence; Botanical Garden KIT, Karlsruhe, Germany. The dried, ripe fruits are used in homeopathy as remedy: Apium graveolens (Ap-g.)
Angelica morrisonicola in Hehuan Mount DSC 1418-2.jpg
Autor: 潘麗峰, Licencja: CC BY-SA 4.0
Angelica morrisonicola in Hehuan Mountain
Japanese Cheesewood -- Pittosporum tobira.jpg
Autor: Jim Evans, Licencja: CC BY-SA 4.0
Japanese Cheesewood -- Pittosporum tobira