Seleukos z Seleucji

Seleukos z Seleucji (albo z Babilonii[1]) – żyjący i działający w II w. p.n.e. hellenistyczny astronom i filozof z Seleucji w Mezopotamii, Chaldejczyk z pochodzenia. Zwolennik teorii heliocentrycznej. O Seleukosie wiemy z pism Plutarcha, Strabona i Aetiosa.

Działalność naukowa

Seleukos był zwolennikiem Arystarcha z Samos i jego teorii o obrocie Ziemi wokół Słońca[2][3]. Uważał także, że nie istnieje sfera gwiazd stałych, a wszechświat jest nieskończony[4]. Według Plutarcha Seleukos wykazał prawdziwość teorii heliocentrycznej, jednak obecnie nie są znane źródła opisujące na czym opierał się jego dowód[5]. Lucio Russo, który dokonał próby rekonstrukcji dowodu, uważa, że astronom wykorzystał zjawisko cykliczności pływów morskich[6]. Seleukos był znanym w starożytności badaczem pływów (za autorytet w tej dziedzinie uważał go Hipparch[7]) – obserwował to zjawisko najprawdopodobniej na Morzu Arabskim. Studiował dobowe zmiany poziomu morza, a także wykazał istnienie rocznego cyklu wahań dobowych pływów syzygijnych[8].

Czasy nowożytne

Informacje o dowodzie Seleukosa przekazane przez Plutarcha, a także niejasna wzmianka o przeciwstawianiu się obrotu Księżyca ruchu wirowemu Ziemi z pism Aetiosa, budziły duże zainteresowanie w czasach Renesansu, zwłaszcza wśród zwolenników teorii heliocentrycznej[9].

Przypisy

  1. Russo 2005 ↓, s. 464.
  2. Russo 2005 ↓, s. 112.
  3. Władysław Tatarkiewicz: Historia filozofii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988. ISBN 83-01-08651-3, t.1: Filozofia starożytna i średniowieczna, s. 60.
  4. Russo 2005 ↓, s. 108.
  5. Russo 2005 ↓, s. 332.
  6. Russo 2005 ↓, s. 332–338.
  7. Russo 2005 ↓, (za: Strabon: Geografia), s. 335.
  8. Russo 2005 ↓, (za: Strabon: Geografia), s. 334.
  9. Russo 2005 ↓, s. 385–389.

Bibliografia

  • Lucio Russo: Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna. Kraków: Universitas, 2005. ISBN 83-242-0451-2.