Senat (Czechy)
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj | izba wyższa |
| Rok założenia | 1992 |
| Kierownictwo | |
| Przewodniczący | Miloš Vystrčil (ODS) |
| Wiceprzewodniczący | Jiří Růžička (STAN-TOP 09) |
| Struktura | |
 | |
| Liczba członków | 81 |
| Stowarzyszenia polityczne | Koalicja rządząca (71)
Opozycja (10) |
| Ordynacja | |
| Ostatnie wybory | |
| Siedziba | |
 | |
| Strona internetowa | |
Czechy Ustrój i polityka Czech Ustrój polityczny Konstytucja Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Wikiprojekt Polityka |
Senat (Senat Parlamentu Republiki Czeskiej, cz. Senát Parlamentu České republiky) – izba wyższa czeskiego parlamentu. Tworzy go 81 przedstawicieli wybieranych w wyborach powszechnych, systemem większościowym. Kadencja trwa sześć lat, jednak co dwa lata następuje wymiana 1/3 senatorów. Przewodniczącym Senatu jest Miloš Vystrčil z ODS.
Siedziba
Siedziba czeskiego Senatu mieści się w Pałacu Wallensteina w Pradze, znajdującego się w pobliżu Pałacu Kolovrata i Pałacu Książęcego.
Historia
W historii Czech izba wyższa parlamentu po raz pierwszy pojawiła się w czasach istnienia I Republiki Czechosłowackiej. Został ustanowiony 29 stycznia 1920 r. i nawiązywać miał do tradycji ustrojowej takich państw jak Austro-Węgry, Francja czy Stany Zjednoczone. Liczył on 150 członków, którzy mieli być wybierani na 8-letnią kadencję spośród kandydatów, którzy ukończyli 45. rok życia. Pierwsze wybory miały miejsce w maju tego samego roku. Po zakończeniu II wojny światowej Senat został zlikwidowany.
Przywrócono go 16 grudnia 1992 r. w niepodległych Czechach na mocy nowej konstytucji. Pierwsze wybory do drugiej izby czeskiego parlamentu odbyły się w 1996 r.
Struktura
Senatorowie pracują w komisjach. Na czele izby stoi przewodniczący, który zajmuje drugie miejsce w państwie po prezydencie[1]. Zastępuje go I wiceprzewodniczący oraz czterech wiceprzewodniczących, którzy tworzą Prezydium Senatu.
Wybory
Senatorowie wybierani są w wyborach większościowych w 81 okręgach jednomandatowych bezwzględną większością głosów (jeśli żaden z kandydatów jej nie uzyska, odbywa się druga tura z udziałem dwóch kandydatów z największym poparciem w pierwszej turze). Kandydaci na senatorów muszą mieć ukończone 40 lat. Nie muszą przynależeć do partii politycznych, ale aby kandydować muszą uzyskać 1000 podpisów pełnoletnich obywateli popierających ich start w wyborach oraz zapłacić kaucję w wysokości 20 tys. koron czeskich.
Kadencja Senatu wynosi 6 lat, przy czym co dwa lata odnawiana jest 1/3 składu. W pierwszych wyborach wybierani są senatorowie z okręgów 1, 4, 7, ... 79, dwa lata później z kolejnych okręgów: 3, 6, 9, ... 81, a następnie pozostali.
Członkowie
Po ostatnich wyborach z października 2018 roku, w skład senatu wchodzą przedstawiciele następujących ugrupowań:
- STAN: 19 senatorów
- ODS: 18 senatorów
- KDU-ČSL: 15 senatorów
- ČSSD: 13 senatorów
- ANO: 7 senatorów
- SENÁTOR 21: 6 senatorów
- inne: 3 senatorowie.
Przewodniczący Senatu
| L.p. | Imię i nazwisko | Lata | Partia |
|---|---|---|---|
| 1 | Jaroslav Musial | 18 grudnia 1996 - 18 grudnia 1996 | ČSSD |
| 2 | Petr Pithart | 18 grudnia 1996 - 16 grudnia 1998 | KDU-ČSL |
| 3 | Libuše Benešová | 16 grudnia 1998 - 23 listopada 2000 | ODS |
| 4 | Ivan Havlíček | 24 listopada 2000 - 19 grudnia 2000 | ČSSD |
| 5 | Petr Pithart | 19 grudnia 2000 - 15 grudnia 2004 | KDU-ČSL |
| 6 | Přemysl Sobotka | 15 grudnia 2004 - 13 listopada 2010 | ODS |
| 7 | Milan Štěch | 24 listopada 2010 - 14 listopada 2018 | ČSSD |
| 8 | Jaroslav Kubera | 14 listopada 2018 - 20 stycznia 2020 | ODS |
| 9 | Miloš Vystrčil | od 19 lutego 2020 | ODS |
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Bankowicz M., Systemy władzy państwowej Czechosłowacji i Czech : studium instytucjonalno-polityczne, PiT, Kraków 1998.
- Systemy polityczne państw Europy Środkowej i Wschodniej, pod red. Marka Barańskiego, Wydawnictwo UŚ, Katowice 2004.
- Skotnicki K., System konstytucyjny Czech, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2000.
- Tomaszewski J., Czechy i Słowacja, wyd. Trio, Warszawa 2003.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Hynek Moravec, Licencja: CC BY 3.0
Wallenstein Palace - seat of Senate of Parliament of the Czech Republic in Prague - Malá Strana.