Senat (Francja)
Państwo | |
---|---|
Rodzaj | wyższa izba |
Rok założenia | 1799 |
Kierownictwo | |
Przewodniczący | Gérard Larcher (LR) |
Wiceprzewodniczący | Philippe Dallier (LR), David Assouline (PS), Valérie Létard (UDI), Jean-Marc Gabouty (MRSL), Thani Mohamed Soilihi (LREM), Catherine Troendlé (LR), Hélène Conway-Mouret (PS), Vincent Delahaye (UC) |
Struktura | |
Liczba członków | 348 |
Stowarzyszenia polityczne | LR (148) |
Ordynacja | |
Ostatnie wybory | 24 września 2017 |
Siedziba | |
Pałac Luksemburski Paryż | |
Strona internetowa |
FrancjaTen artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Francji Ustrój polityczny Konstytucja Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Wybory Polityka zagraniczna |
Senat (fr. Sénat) – izba wyższa francuskiego parlamentu. Tworzy go 348 senatorów, a przewodniczącym jest Gérard Larcher.
Historia
Senat, podobnie jak parlament w ogóle, nie istniał w ramach królewskich, absolutnych rządów ancien régime. W pierwszych latach rewolucji francuskiej powstało jednoizbowe Zgromadzenie Narodowe, które było wyrazem demokratycznych dążeń przywódców rewolucyjnych. Kolejne zmiany polityczne i uchwalane konstytucje też zachowywały jednoizbowy parlament. Pierwszy raz izba wyższa pojawiła się w tzw. konstytucji dyrektorialnej z 1795 roku pod nazwą Rady Starszych[1]. Jednak dopiero w 1799 roku, po przewrocie 18 brumaire’a Napoleona Bonaparte wyższą izbę parlamentu nazwano Senatem. Funkcjonował on w latach 1799–1804 w ramach systemu konsulatu. 18 maja 1804 roku Senat przegłosował powstanie cesarstwa francuskiego z Napoleonem Bonaparte jako cesarzem. Choć władza cesarza była absolutna Senat nadal funkcjonował aż do upadku cesarstwa w 1814. Po restauracji Burbonów i wydaniu Karty Konstytucyjnej Senat został zastąpiony przez arystokratyczną Izbę Parów. Został natomiast przywrócony w latach 1852–1870 na mocy konstytucji II Cesarstwa. Po kilkuletniej przerwie funkcjonował ponownie w latach 1875–1940 na mocy konstytucji III Republiki. Po upadku III Republiki w 1940 roku Senat przestał funkcjonować, a w nowej IV Republice zastąpiono go Radą Republiki. Został przywrócony i istnieje w obecnej formie od 1958 roku, na mocy konstytucji V Republiki.
Skład i sposób wyboru
Do września 2004 roku w Senacie zasiadało 331 członków, wybieranych na okres 9 lat. Od tego czasu liczba senatorów ulegała jednak stopniowemu rozszerzeniu, aż w 2011 roku osiągnęła 348. Ponadto kadencja została skrócona do 6 lat, a połowa składu wymieniana jest co 3 lata. Do 2004 roku zaś, co 3 lata wymieniano jedną trzecią składu izby. Senatorowie wybierani są w wyborach pośrednich, przez ok. 145 tys. elektorów – głównie przedstawicieli władzy lokalnej[2].
- Obecny skład Senatu (styczeń 2019)
Źródło: [3]
Partia | Mandaty | Przewodniczący grupy |
---|---|---|
LR | 145 | Bruno Retailleau |
PS | 74 | Patrick Kanner |
UC-UDI | 51 | Hervé Marseille |
LREM | 23 | François Patriat |
RSDE | 22 | Jean-Claude Requier |
PCF | 16 | Éliane Assassi |
Agir | 12 | Claude Malhuret |
Niezależni | 5 |
Przewodniczący
Senatorowie wybierają jedną osobę spośród swego grona na przewodniczącego izby. Obecnie funkcję tę sprawuje Gérard Larcher. Osoba piastująca ten urząd zajmuje trzecie miejsce w kolejności precedencji we Francji, a w przypadku śmierci, impeachmentu, lub rezygnacji prezydenta przewodniczący Senatu przejmuje jego obowiązki. Do tej pory zdarzyło się to dwukrotnie - po ustąpieniu gen. de Gaulle'a w 1969 oraz śmierci Georges'a Pompidou w 1974 roku[4].
Przewodniczący | Rozpoczęcie | Zakończenie |
---|---|---|
Gaston Monnerville | 4 października 1958 | 2 października 1968 |
Alain Poher | 2 października 1968 | 2 października 1992 |
René Monory | 2 października 1992 | 1 października 1998 |
Christian Poncelet | 1 października 1998 | 1 października 2008 |
Gérard Larcher | 1 października 2008 | 1 października 2011 |
Jean-Pierre Bel | 1 października 2011 | 30 września 2014 |
Gérard Larcher | 1 października 2014 |
Rola Senatu
Francuski Senat pełni przede wszystkim funkcję ustawodawczą. Jego konstytucyjnym zadaniem jest również sprawowanie kontroli nad rządem.
Siedziba
Siedzibą Senatu jest Pałac Luksemburski położony w szóstym paryskim arrondissement. W jego pobliżu znajduje się Ogród Luksemburski. Budynku strzeże Francuska Gwardia Republikańska.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Rada Starszych, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-02-22] .
- ↑ (fr.) La composition du Sénat [1]
- ↑ Groupes politiques - Sénat, www.senat.fr [dostęp 2019-02-22] .
- ↑ W obu przypadkach tymczasowym prezydentem został Alain Poher
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Dinkum, Licencja: CC0
Jardin du Luxembourg
Autor: DXR, Licencja: CC BY-SA 3.0
The south facade of the Luxembourg Palace, seat of the French Senate, located in Paris. The palace was built from 1615 to 1631 following the designs of architect Salomon de Brosse. The garden wing shown here was added to the south side of the palace c. 1836 by Alphonse de Gisors. Although Gisors' addition mimics de Brosse's original facade, which it obscured, it differs in significant details. For instance, the decoration around the clock of the central pavilion was produced by the 19th-century Swiss-born French sculptor James Pradier.
(c) Romain Vincens, CC BY-SA 3.0
L'hémicycle du Sénat français en septembre 2009.
Statues :
- Turgot
- Daguesseau
- Lhopital
- Colbert
- Molé
Autor: Bonjour vive la France Dessiné par Jérôme BLUM le 5 septembre 2007. Készítette: Jérôme BLUM 2007., Licencja: CC BY-SA 2.0 fr
unofficial armorial bearings of the French republic, created from France coa.png. (The only official emblem of France is its tricolour flag).