Septorioza pomidora

Septorioza pomidora
Septorioza ziemniaka

Septorioza pomidora (ang. blight of tomato, leaf spot of tomato[1]), biała plamistość pomidora – grzybowa choroba pomidora wywołana przez Septoria lycopersici[2]. Ten sam patogen powoduje także septoriozę liści ziemniaka[3].

Występowanie i szkodliwość

Choroba występuje powszechnie we wszystkich rejonach uprawy pomidora na świecie. Powoduje zmniejszenie ilości zawiązywanych owoców oraz zmniejszenie ich wielkości[4].

Objawy chorobowe

Objawy chorobowe pojawiają się na starszych, dolnych liściach i w miarę rozwoju choroby rozprzestrzeniają się na młode liście. Występują głównie na blaszkach liścia, ale także na ogonkach liściowych, działkach kielicha i na szypułkach owoców. Mają postać brunatnych plam otoczonych wąską, chlorotyczną obwódką. Na liściach plamy osiągają średnicę do 5 mm, ale zwykle są liczne i zlewają się z sobą, często zajmując znaczną część powierzchni liści. Z czasem środkowa część plam staje się białoszara, i z tego powodu choroba ta czasami nazywana jest białą plamistością pomidora. Zewnętrzne części plam ciemnieją i stają się brunatne. Na wewnętrznej części plam powstają drobne czarne punkciki. Są to pyknidia, w których powstają zarodniki grzyba. Silnie porażone liście przedwcześnie obumierają, a kwiaty opadają nie tworząc owoców. Owoce pozostają nieporażone[4].

Epidemiologia

Głównym źródłem infekcji pierwotnejzarodniki konidialne wytwarzane w pyknidiach na obumarłych częściach porażonych roślin pozostających w glebie po poprzednim sezonie wegetacyjnym. Później następują infekcje wtórne powodowane przez zarodniki wytwarzane w tym sezonie wegetacyjnym. Roznoszone są podczas deszczu wraz z kropelkami wody, lub przez owady[4].

Rozwojowi choroby sprzyja temperatura otoczenia 20–22 °C, wilgotność powietrza powyżej 85% i długie okresy nawilżenia roślin. Gdy rośliny rosną w zwartych plantacjach, czasami wystarczy długotrwałe zaleganie na nich rosy[4].

Ochrona

Zapobiega się chorobie przez usuwanie z plantacji resztek pożniwnych i staranne ich przyorywanie, oraz stosowanie 3–4 letnich przerw w uprawie pomidora na tym samym polu. W okresie wegetacyjnym opryskuje się rośliny fungicydami ditiokarbaminianowymi (mankozeb) lub chloronitrylowymi (chlorotalonil). Skuteczne są także fungicydy stosowane przeciwko zarazie ziemniaka. Opryskiwanie nie uleczy porażonych roślin, ale zapobiegnie rozszerzaniu się choroby[4].

Przypisy

  1. EPPO Global Database [dostęp 2021-04-07].
  2. Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  4. a b c d e Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: PWRiL, 2011, ISBN 978-83-09-01077-7.

Media użyte na tej stronie

Septoria leaf spot symptoms on tomato leaf (Septoria lycopersici on Solanum lycopersicum leaf).jpg
Autor: MerielGJones, Licencja: CC BY-SA 4.0
The disease symptoms of tomato leaf spot, caused by Septoria lycopersici, on a tomato leaf (Solanum lycopersicum). Scale on orange bar on RHS is in mm and cm. Taken September 2021 on variety Sungold grown outdoors in domestic garden.
Septoria lycopersici malagutii leaf spot on tomato leaf.jpg
Autor: Dr Parthasarathy Seethapathy, Tamil Nadu Agricultural University, Bugwood.org, Licencja: CC BY 3.0
Septoria leaf spot of tomato