Serce Maryi

Niepokalane Serce Najświętszej Maryi Panny

Czasami osobę Maryi symbolizuje jedynie gorejące serce, w odróżnieniu od Serca Jezusa, otoczone kwiatowym wiankiem (z lilii, róż i innych), niekiedy przeszyte mieczem i z innymi atrybutami odnoszącymi się do Męki Pańskiej – witraż z kościoła pw. św. Patryka, Junction City, Ohio, Stany Zjednoczone

Serce Maryi (Niepokalane Serce Najświętszej Maryi Panny, Najświętsze Serce Maryi, Niepokalane Serce Maryi, Najsłodsze Serce Maryi, Najczystsze Serce Maryi) – mistyczna skarbnica, (obiekt) kultu religijnego w Kościele katolickim, cześć oddawana sercu Marii z Nazaretu, Matce Jezusa Chrystusa, jako symbolowi matczynej miłości do każdego człowieka^[1].

Historia kultu

O Sercu Maryi jako pierwszy pisze św. Łukasz dwukrotnie w roz. 2 swojej Ewangelii, po raz pierwszy w scenie odwiedzin żłóbka narodzonego Jezusa przez pasterzy, gdy pisze:

, oraz w scenie powrotu dwunastoletniego Jezusa z Jerozolimy do Nazaretu, gdy pisze^[2]:

Sceny te były inspiracją w późniejszych wiekach, szczególnie w XII, kiedy wielu świętych: św. Anzelm czy św. Bernard z Clairvaux, a później inni, zwrócili uwagę na Serce Maryi, czcząc je w swoich modlitwach.

Warto zauważyć, że pisma mistyczek św. Mechtyldy z Hackeborn (1241 lub 1242–1299), św. Gertrudy z Helfty (1256–1302) oraz św. Brygidy (1303–1373) zawierają „teologię kultu Serca Maryi”^[3].

Kult Serca Maryi rozwijał się równolegle z rozwojem kultu do Najświętszego Serca Pana Jezusa^[2]. Przyczynił się do niego św. Jan Eudes (1601–1680) wysławiając Serce Maryi jako: Najświętsze Serce Maryi lub Najsłodsze Serce Maryi. Odtąd na obrazach zaczęły się pojawiać na postaciach Maryi i Jezusa wizerunki ich Serc. Ogromną rolę w kulcie Serca Maryi odegrały jej objawienia, szczególnie w 1830 św. Katarzynie Labouré, w Paryżu, gdzie na rewersie objawionego Cudownego Medalika widnieje m.in. Serce Maryi^[2].

Do rozpowszechnienia na szerszą skalę kultu Serca Maryi przyczynił się proboszcz paryskiego kościoła Matki Bożej Zwycięskiej ks. Geretes, zakładając w 1836 specjalne Bractwo^[2]. W XIX wieku rozpowszechniło się nabożeństwo do Niepokalanego Serca Maryi, a w 1854 papież Pius IX ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Maryi^[2]. Duże znaczenie w propagowaniu i rozwoju kultu Niepokalanego Serca Maryi miały objawienia w Fatimie z 1917^[4]. 10 grudnia 1925 s. Łucja otrzymała objawienie, gdzie Maryja zaleciła wynagradzanie za grzechy świata, poprzez przyjmowanie Komunii świętej wynagradzającej i odprawianie nabożeństwa pierwszych sobót miesiąca do jej Niepokalanego Serca^[5][6].

31 października 1942 papież Pius XII poświęcił świat Niepokalanemu Sercu Maryi^[7], a dwa lata później 4 maja 1944 wprowadził Święto Niepokalanego Serca Maryi w całym Kościele. Do reformy II Soboru Watykańskiego obchodzono je 22 sierpnia, na zakończenie oktawy Wniebowzięcia NMP^[6], a obecnie jest to sobota po Uroczystości Najświętszego Serca Jezusowego^[2].

Po Piusie XII, wielu papieży poświęciło świat i ludzkość Niepokalanemu Sercu Maryi, uczyniło to również duchowieństwo i wierni w niektórych krajach, m.in. w Polsce. 8 września 1946 Prymas Polski August Hlond poświęcił naszą ojczyznę na Jasnej Górze Niepokalanemu Sercu Maryi przed Obrazem Matki Bożej Częstochowskiej^[2][8].

Podczas konfliktu pomiędzy Rosją i Ukrainą w 2022, papież Franciszek poświęcił 25 marca tegoż roku podczas celebracji pokutnej w bazylice św. Piotra na Watykanie oba kraje Niepokalanemu Sercu Maryi w jedności z biskupami z całego świata, aby błagać o zakończenie tego konfliktu^[9].

Formy kultu

Kult Serca Maryi przejawia się w:

• odprawianiu nabożeństwa do Niepokalanego Serca Maryi,
• ustanowieniu uroczystości Niepokalanego Serca Maryi^[10],
• odprawianiu pierwszych sobót miesiąca,
• odmawianiu litanii do Niepokalanego Serca Maryi^[11], nowenny do Niepokalanego Serca Maryi^[12] i koronki do Niepokalanego Serca Maryi,
• śpiewaniu pieśni do Serca Maryi,
• nazywaniu parafii i kościołów wezwaniem Niepokalanego Serca Maryi.

Galeria

Zobacz też

• Serce Jezusa
• Najświętsza Maryja Panna, Matka Boża – tytuły Marii z Nazaretu

Przypisy

Bibliografia

• Wacław Siwak. Fatimskie misterium Niepokalanego Serca Maryi w biblijno-teologicznej perspektywie. (PDF). „Salvatoris Mater. Kwartalnik mariologiczny”. Nr 1/4, s. 53–83, 2016. Licheń Stary: Centrum Formacji Maryjnej „Salvatoris Mater” Księży Marianów. ISSN 1507-1669. OCLC 1011303686. 

Linki zewnętrzne

• Serce Maryi (materiały biblioteki). [w:] Polska biblioteka cyfrowa POLONA [on-line]. [dostęp 2018-05-12].