Sestet

Sestet (łac. sextus ‘szósty’) – strofa sześciowersowa, niekiedy o wersach różnej długości.

Głównym wyróżnikiem sestetu jest możliwość zastosowania układu trzech różnych rymów w obrębie jednostki stroficznej. Wariant z dwoma rymami pojawia się znacznie rzadziej. Sześciowiersz rymowany abaabb lub aababb to meander, znany z twórczości Felicjana Faleńskiego, natomiast zwrotka aaabab to tak zwana strofa Burnsa. Najczęściej spotykane zestawienia to: ababcc, aabccb, aabbcc, abbacc oraz acbcbc[1].

Schemat ababcc to sekstyna. Występuje on na przykład w wierszu Friedricha Schillera Nurek:

Oddycha długo, oddycha głęboko,
Światło dnia wita i modły zasyła.
Krzyk się radośny rozlega szeroko:
«Żyje, ach żyje! Otchłań go wróciła!
Z mokrego grobu, z przepaścistej wody
Wydobył duszę, powrócił bez szkody!»
tłumaczenie Jan Nepomucen Kamiński

Schemat aabccb był popularny w poezji francuskiej, zwłaszcza w XIX wieku. Występuje on między innymi w Chanson d'automne (Piosnce jesiennej) Paula Verlaine’a:

Les sanglots longs
Des violons
De l’automne
Blessent mon coeur
D’une langueur
Monotone.

Strofa sześciowersowa z rymem lustrzanym (abccba) pojawia się rzadko. Występuje ona w wierszu Roberta Browninga Spotkanie w nocy:[2][3]

Szara głąb morza, długi, ciemny ląd:
Ogromny, żółty półksiężyca róg;
Nagły, syczący, nieprzytomny tan
Zbudzonych ze snu kędzierzawych pian -
Lotne me czółno szybki toczy łuk,
W piasku wilgotnym zgasł już jego prąd.
tłumaczenie Jan Kasprowicz

Sestetem nazywa się także dwa tercety składające się na drugą część sonetu[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. Zdzisława Kopczyńska, Strofa sześciowierszowa, [w:] Strofika, red. Maria Renata Mayenowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964, s. 202.
  2. Joseph Berg Esenwein, Mary Eleanor Roberts, The art of versification, The Home Correspondence School, Springfield, 1920, s. 120
  3. Wiktor Jarosław Darasz, Mały przewodnik po wierszu polskim, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków 2003, s. 147.
  4. Słownik terminów literackich, red. Janusz Sławiński, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1988, s. 534.