Setophaga

Setophaga[1]
Swainson, 1827[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – lasówka kasztanowata (S. castanea)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

lasówki

Rodzaj

Setophaga

Typ nomenklatoryczny

Motacilla ruticilla Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Setophaga – rodzaj ptaka z rodziny lasówek (Parulidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce[7].

Morfologia

Długość ciała 11–15 cm; masa ciała 5–20,9 g[8].

Systematyka

Etymologia

  • Setophaga: gr. σης sēs, σητος sētos – ćma; -φαγος -phagos – -jedzący, od φαγειν phagein – jeść[9].
  • Parula: łac. parrula – mały ptak, wciąż niezidentyfikowany, ale wiązany z Parus lub Alauda przez kolejnych autorów (zdrobnienie parrus – ptak, różnie identyfikowany). W tym przypadku nazwa ta została wykorzystana przez Bonapartego jako zdrobnienie od rodzaju Parus Linnaeus, 1758, w którym to pierwotnie umieścił lasówkę obrożną[10]. Gatunek typowy: Sylvia americana Latham, 1787 = Parus americanus Linnaeus, 1758.
  • Wilsonia: Alexander Wilson (1766–1813) – szkocko-amerykański pionier naturalizmu, ojciec amerykańskiej ornitologii[11]. Gatunek typowy: Motacilla mitrata J.F. Gmelin, 1789 = Muscicapa citrina Boddaert, 1783.
  • Dendroica: gr. δενδρον dendron – drzewo; gr. οικος oikos – mieszkaniec, od οικεω oikeō – mieszkać[12]. Gatunek typowy: Motacilla coronata Linnaeus, 1766.
  • Agreocantor: łac. ager, agri – pole, ziemia; cantor, cantoris – śpiewak, od cantare – śpiewać, od canere – śpiewać[13]. Gatunek typowy: Sylvicola kirtlandii S.F. Baird, 1852.

Podział systematyczny

Na podstawie analizy filogenetycznej do tego rodzaju (pierwotnie liczącego tylko jeden gatunek L. ruticilla) wyodrębniono gatunki z rodzajów Dendroica (S. plumbea, S. angelae, S. pharetra, S. kirtlandii, S. tigrina, S. cerulea, S. magnolia, S. castanea, S. fusca, S. petechia, S. pensylvanica, S. striata, S. caerulescens, S. palmarum, S. coronata, S. dominica, S. pityophila, S. pinus, S. vitellina, S. discolor, S. adelaidae, S. subita, S. delicata, S. graciae, S. nigrescens, S. townsendi, S. occidentalis, S. chrysoparia, S. virens)[14][15][16][17][18][19], Parula (S. americana, S. pitiayumi)[20][15][16][17][18][19], Wilsonia (S. citrina)[15][19]. Do rodzaju należą następujące gatunki[21]:

  • Setophaga plumbealasówka siwa
  • Setophaga angelaelasówka wzorzysta
  • Setophaga pharetralasówka jamajska
  • Setophaga citrinalasówka żółtoczelna
  • Setophaga ruticillalasówka szkarłatna
  • Setophaga kirtlandiilasówka szaro-żółta
  • Setophaga tigrinalasówka rdzawolica
  • Setophaga cerulealasówka niebieska
  • Setophaga americanalasówka obrożna
  • Setophaga pitiayumilasówka oliwkowogrzbieta
  • Setophaga magnolialasówka magnoliowa
  • Setophaga castanealasówka kasztanowata
  • Setophaga fuscalasówka rudogardła
  • Setophaga petechialasówka złotawa
  • Setophaga pensylvanicalasówka rdzawoboczna
  • Setophaga striatalasówka czarnogłowa
  • Setophaga caerulescenslasówka granatowa
  • Setophaga palmarumlasówka kasztanowogłowa
  • Setophaga pityophilalasówka kubańska
  • Setophaga pinuslasówka sosnowa
  • Setophaga coronatalasówka pstra
  • Setophaga dominicalasówka szarogrzbieta
  • Setophaga flavescenslasówka bahamska – takson wyodrębniony z S. dominica[22]
  • Setophaga vitellinalasówka smugowana
  • Setophaga discolorlasówka czarnowąsa
  • Setophaga adelaidaelasówka żółtobrzucha
  • Setophaga subitalasówka barbudzka
  • Setophaga delicatalasówka żółtobrewa
  • Setophaga graciaelasówka żółtogardła
  • Setophaga nigrescenslasówka białowąsa
  • Setophaga townsendilasówka czarnolica
  • Setophaga occidentalislasówka żółtogłowa
  • Setophaga chrysoparialasówka żółtolica
  • Setophaga virenslasówka czarnogardła

Przypisy

  1. Setophaga, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. W. Swainson. A Synopsis of the Birds discovered in Mexico by W. Bullock, F.L.S. and H.S., and Mr. William Bullock, jun. „The Philosophical Magazine”. New Series. 1, s. 368, 1827. (ang.). 
  3. Bonaparte 1838 ↓, s. 20.
  4. Bonaparte 1838 ↓, s. 23.
  5. G.R. Gray: Appendix to a list the genera of birds. Wyd. 2nd ed., rev., augm., and accompanied with an index. London: Printed and sold by R. and J.E. Taylor, 1842, s. 8. (ang.).
  6. Ch.J. Maynard: Directory to the birds of eastern North America, illustrated with many wood cuts and twenty plates drawn and engraved by the author. West Newton: Mass., 1907, s. 243. (ang.).
  7. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): New World warblers, mitrospingid tanagers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
  8. J. Curson: Family Parulidae (New World Warblers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 743–778. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).
  9. The Key to Scientific Names, Setophaga [dostęp 2022-02-05].
  10. The Key to Scientific Names, Parula [dostęp 2022-02-05].
  11. The Key to Scientific Names, Wilsonia [dostęp 2022-02-05].
  12. The Key to Scientific Names, Dendroica [dostęp 2022-02-05].
  13. The Key to Scientific Names, Agreocantor [dostęp 2022-02-05].
  14. I.J. Lovette & E. Bermingham. Explosive speciation in the New World Dendroica warblers. „Proceedings of the Royal Society B”. 266, s. 1629–1636, 1999. (ang.). 
  15. a b c I.J. Lovette & E. Bermingham. What is a Wood-Warbler? Molecular characterization of a monophyletic Parulidae. „The Auk”. 119 (3), s. 695–714, 2002. (ang.). 
  16. a b N.K. Klein, K.J. Burns, S.J. Hackett & C.S. Griffiths. Molecular phylogenetic relationships among the wood warblers (Parulidae) and historical biogeography in the Caribbean basin. „The Journal of Caribbean Ornithology”. Special Issue. 17, s. 3–17, 2004. (ang.). 
  17. a b D.L. Rabosky & I.J. Lovette. Density-dependent diversification in North American wood warblers. „Proceedings of the Royal Society B”. 275 (1649), s. 2363–2371, 2008. DOI: 10.1098/rspb.2008.0630. (ang.). 
  18. a b J.T. Weir, E. Bermingham & D. Schluter. The Great American Biotic Interchange in birds. „Proceedings of the National Academy Sciences”. 106 (51), s. 21737–21742, 2009. DOI: 10.1073/pnas.0903811106. (ang.). 
  19. a b c I.J. Lovette, J.L. Pérez-Emán, J.P. Sullivan, R.C. Banks, I. Fiorentino, S. Córdoba-Córdoba, M. Echeverry-Galvis, F.K. Barker, K.J. Burns, J. Klicka, S.M. Lanyon & E. Bermingham. A comprehensive multilocus phylogeny for the wood-warblers and a revised classification of the Parulidae (Aves). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 57 (2), s. 753–770, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.07.018. (ang.). 
  20. I.J. Lovette & E. Bermingham. Mitochondrial perspective on the phylogenetic relationships of the Parula wood-warblers. „The Auk”. 118 (1), s. 211–215, 2001. DOI: 10.1093/auk/118.1.211. (ang.). 
  21. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Parulidae Wetmore, Friedmann, Lincoln, Miller,AH, Peters,JL, van Rossem, Van Tyne & Zimmer,JT, 1947 (1831) - lasówki - New World wood warblers (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-20].
  22. B.D. McKay, M. Bryant, J. Reynolds, W.K. Hayes & D.S. Lee. Evidence for the Species Status of the Bahama Yellow-Throated Warbler (Dendroica “Dominica” Flavescens). „The Auk”. 127 (4), s. 932–939, 2010. DOI: 10.1525/auk.2010.09093. (ang.). 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Dendroica-castanea-001.jpg
Autor: Mdf, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Bay-breasted Warbler. Canada Rondeau Provincial Park, Ontario, Canada.