Seweryn Gałęzowski

Seweryn Gałęzowski

Data i miejsce urodzenia	25 stycznia 1801 Kniaża Krynica, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	31 marca 1878 Paryż, III Republika Francuska
Zawód, zajęcie	lekarz
Narodowość	polska
Tytuł naukowy	doktor
Odznaczenia

Seweryn Gałęzowski (ur. 25 stycznia 1801 w Kniażej Krynicy, zm. 31 marca 1878 w Paryżu) – polski lekarz, chirurg, powstaniec listopadowy i działacz społeczno-polityczny. Kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się w Kniażej Krynicy w pobliżu miasta Lipowiec w guberni kijowskiej. Kształcił się gimnazjum w Humaniu, następnie od 1819 na Uniwersytecie Wileńskim, gdzie w 1824 uzyskał tytuł doktora chirurgii i sztuki położniczej. Został adiunktem przy katedrze chirurgii na tej uczelni. Od 1828 pracował jako profesor chirurgii uniwersytetu. W chwili wybuchu powstania listopadowego 1830 przebywał w Neapolu, po czym udał się na tereny polskie, aby wziąć udział w narodowym zrywie. Był lekarzem wojskowym dywizji 4 piechoty służącym w lazaretach i ambulansach. W uznaniu jego zasług Rząd Narodowy przyznał 11 września 1831 mu Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari (nr 2467)^[1][2][a].

Po powstaniu udał się do Niemiec. Poszukiwany przez agentów carskich musiał uciec do Ameryki. Od 1834 przebywał w Meksyku. Prowadził tam praktykę wśród ubogiej ludności indiańskiej. Był jednym z założycieli uniwersytetu w mieście Meksyk. Po wybuchu powstania wielkopolskiego 1848 postanowił wracać do Europy, a po jego stłumieniu zatrzymał się w Paryżu, gdzie jako przewodniczący Rady Szkolnej od 1854, doprowadził do rozkwitu szkoły batiniolskiej w Paryżu. Po wybuchu powstania styczniowego 1863 był członkiem komitetu polskiego utworzonego przez Rząd Narodowy w Paryżu, w tym w ramach izby obrachunkowej. W 1876 po raz ostatni odwiedził ziemie polskie, a w 1877 utworzył stypendium imienia Śniadeckich.

Popiersie Seweryna Gałęzowskiego dłuta Cypriana Godebskiego w Paryżu

Zmarł 31 marca 1878 w swoim paryskim mieszkaniu przy Blanche, a 3 kwietnia 1878 został pochowany na tamtejszym cmentarzu Pere-Lachaise.

Po śmierci Seweryna przewodniczącym Rady szkoły batiniolskiej w Paryżu został Ksawery Gałęzowski, bratanek Seweryna.

Życie prywatne

Był stryjem Ksawerego, polskiego lekarza okulisty i Józefa.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Ilustrowana Encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego
• Biografia Seweryna Gałęzowskiego
• Doktor Seweryn Gałęzowski. „Gazeta Narodowa”, s. 1-2, Nr 82 z 9 kwietnia 1878. 
• Roman Dąbek, Dr Seweryn Gałęzowski (1801-1873) - meksykański okres życia. Mity i rzeczywistość, w: Polacy w cywilizacjach świata, pod red. Norberta Kasparka i Marka P. Prokopa, Olsztyn 1999, s. 73-87. ISBN 83-88343-22X
• Jerzy Szczepański, Działalność społeczna rodziny Gałęzowskich na emigracji polskiej we Francji na przełomie XIX i XX wieku. -- Wydaw DiG, 2013 ISBN 978-83-7181-801-1.

Linki zewnętrzne

• Seweryn Gałęzowski – prace w bibliotece Polona