Sforzowie

Alegoria rodziny Sforza

Sforzawłoski ród arystokratyczny panujący w Księstwie Mediolanu.

Dzieje

Najgłośniejszym z przodków rodu był kondotier (najemny żołnierz) Muzio Attendolo, zwany przez wrogów (i przyjaciół) Sforza, co miało świadczyć o jego niezwykłej bojowości i odwadze. W wyniku licznych podróży i miłostek pozostawił spora gromadkę nieślubnych dzieci. Najstarszy Franciszek I rozpoczął swoją karierę podobnie jak ojciec, jako kondotier. W 1441 ożenił się z Bianka Marią – córką ostatniego księcia Mediolanu z rodu Viscontich, a w 1450 został obwołany księciem Mediolanu. Główna linia wywodząca się od jego najstarszego syna Galeazzo Marii rządziła faktycznie do 1480. Z linii tej pochodziła m.in. Bona Sforza d’Aragona – żona Zygmunta Starego, władcy Polski i Litwy.

W 1480 (formalnie od 1494) władzę przejęła młodsza linia reprezentowana przez Ludwika il Moro, młodszego syna księcia Franciszka I. Od 1499 Sforzowie tracili co kilka lat władzę w księstwie na rzecz rywalizujących o te tereny Walezjuszów i Habsburgów. Franciszek II zmarły bezpotomnie 1 listopada 1535 był ostatnim Sforzą z linii mediolańskich książąt. Cesarz Karol V Habsburg, jego dotychczasowy protektor, włączył Mediolan do swej domeny.

Od przyrodnich braci księcia Franciszka I (nieślubnych synów Muzzio Attendolo) pochodzą inne linie Sforzów. Od Aleksandra (zm. 1473) wywodzili się hrabiowie Pesaro. Gdy wygaśli w 1515 ich ziemie przejęli książęta Mediolanu.

Potomkowie Bosia (zm. 1476) to hrabiowie Santa-Fiora. Jednym najznaczniejszych pośród nich był Aleksander (zm. 1581), w 1560 mianowany biskupem Parmy, a po pięciu latach kardynałem. W 1570 został legatem w Bolonii. Rok przed śmiercią otrzymał bardzo prestiżową godność legata w całym Państwie Kościelnym. Współcześni znając jego ogromne wpływy nazywali go Vicepapa (wicepapież).

Hrabia Franciszek III w 1673 ożenił się z Liwią, jedyną córką i spadkobierczynią Juliana II – księcia Cesarini. Ich potomkowie przyjęli tytuł książąt Sforza-Cesarini.

Władcy Mediolanu z dynastii Sforzów

HerbPortretImięData urodzeniaData śmierciOkres panowania
Francesco Sforza.jpgFrancesco I Sforza140114661450-1466
Piero Pollaiuolo Portrait of Galeazzo Maria Sforza.jpgGaleazzo Maria Sforza144414761466-1476
Antonio Giovanni Boltraffio - Saint Sebastian.jpgGian Galeazzo Sforza146914941476-1494
Pala Sforzesca - detail 01.jpgLudovico Sforza145215081494-1499, 1500
Massimiliano Sforza by G.A. de Predis (Donatus Grammatica).jpgMaksymilian Sforza149315301512-1515
FrancescoIISforza.jpgFranciszek II Sforza149515351521-1535

Przedstawiciele dynastii Sforzów

HerbPortretImięData urodzeniaData śmierciFunkcja
Muzio Attendolo Sforza (1369-1424).jpgMuzio Attendolo Sforza13691424Włoski kondotier
założyciel dynastii
Caterina Sforza.jpgCaterina Sforza14631509Księżna Forlì
Ambrogio de Predis - Bianca Maria Sforza - Google Art Project.jpgBianca Maria Sforza14721510Królowa Niemiec
Anna Maria Sforza.jpgAnna Sforza14761497Księżna Ferrary
Francesco Sforza.jpegFrancesco Maria Sforza14911512Następca tronu
mediolańskiego
Caraglio Cameo of Bona Sforza.jpgBona Sforza14941557Królowa Polski

Genealogia

Antonia
Salimbeni
zm. 1411
 
Muzio Attendolo
Sforza

1369-1424
 
Maria
Marzano
zm. 1440
hrabina Celano
 
Lucia
Terzani
zm. 1461
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bosio
1410-1476
hrabia Santa Fiora
Gabriel
1423-1457
arcybiskup Mediolanu
Polissena
Ruffo
1400-1420
księżna Kalabrii
 
Franciszek I
1401-1466
książę Mediolanu
 
Bianka
Maria

1425-1468
Eliza
1402-1476
 
Leonello
Sanseverino
1385-1420
hrabia Cajazzo
Antonia
1404-1471
 
Ardizzone
da Carrara
zm. 1441
pan Feltre
Leon
1406-1440
 
Marsobilia
Trinci
zm. 1485
Jan
1407-1451
 
Lavinia
Lavello
Konstancja
da Varano
14281447
 
Aleksander
1409-1473
pan Pesaro
 
Serafina
Montefeltro

1434-1478
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Galeazzo
1444-1476
książę Mediolanu
 
Bona
Sabaudzka

1449-1503
Hipolita
1446-1488
 
Alfons II
1448-1495
król Neapolu
Filip
1445-1492
hrabia Korsyki
 
Maria
Sabaudzka
1448-1475
Sforza
1449-1479
książę Bari
Ludwik
1452-1508
książę Mediolanu
 
Beatrycze
d'Este

1475-1497
Elżbieta
1453-1472
 
Wilhelm VIII
1420-1483
markiz Montferratu
Askaniusz
1455-1505
kardynał
Oktawian
1458-1477
hrabia Lugano
Baptysta
1446-1472
 
Fryderyk III
1422-1482
książę Urbino
Jan
1466-1510
pan Pesaro i Gradary
 
Lukrecja
Borgia

1480-1519
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Katarzyna
1463-1509
księżna Forlì
 
Hieronim
Riario

1443-1488
książę Imoli i Forlì
Gian Galeazzo
1469-1494
książę Mediolanu
 
Izabela
Aragońska

1470-1524
księżna Bari
Hermes
1470-1503
markiz Tortony
Filibert I
1465-1482
książę Sabaudii
 
Bianka
Maria

14721510
 
Maksymilian I
1459]-1519
cesarz
Anna
Maria
1473-1497
 
Alfons I
1476-1534
książę Ferrary
Maksymilian
1493-1530
książę Mediolanu
Franciszek II
1495-1535
książę Mediolanu
 
Krystyna
Duńska
1521-1590
Konstantyn
1510-1512
pan Pesaro i Gradary
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Franciszek
14911512
hrabia Pawii
Hipolita
14931501
Bona
14941557
 
Zygmunt I
Stary

1467-1548
król Polski i Litwy
Bianka
Maria
14951496
 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Caterina Sforza.jpg
La dama dei gelsomini, conosciuto anche come Ritratto di Caterina Sforza
FrancescoIISforza.jpg
Francesco II Sforza in a portrait by Bernardino Luini, 1521
Piero Pollaiuolo Portrait of Galeazzo Maria Sforza.jpg
Piero Pollaiuolo (1441-1496) painted this portrait during one of Galeazzo Maria Sforza's visits to Florence. The work is based on a similar portrait by his brother, Antonio. That the portrait is of Sforza is beyond doubt, as copies exist bearing Sforza's name. Restored in 1994.
Francesco Sforza.jpeg
Roma. Pinacoteca vaticana. Francesco Sforza; Bernardino dei Conti