Shavkat Mirziyoyev

Shavkat Miromonovich Mirziyoyev

Shavkat Mirziyoyev (2018)
Data i miejsce urodzenia

24 lipca 1957
Wilajet dżyzacki

2. Prezydent Uzbekistanu
Okres

od 8 września 2016[1]

Przynależność polityczna

Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu

Poprzednik

Nigʻmatilla Yoʻldoshev (p.o.)

3. Premier Uzbekistanu
Okres

od 12 grudnia 2003
do 14 grudnia 2016

Przynależność polityczna

Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu

Poprzednik

O‘tkir Sultonov

Następca

Abdulla Aripov

Prezydent Shavkat Mirziyoyev z prezydentem Rosji Władimirem Putinem, 5 kwietnia 2017

Shavkat Miromonovich Mirziyoyev (używana też zrusyfikowana pisownia Szawkat Miromonowicz Mirzijojew; ur. 24 lipca 1957[2] w wilajecie dżyzackim) – uzbecki polityk, premier Uzbekistanu od 12 grudnia 2003 do 14 grudnia 2016, pełniący obowiązki prezydenta Uzbekistanu od 8 września do 14 grudnia 2016, prezydent Uzbekistanu od 14 grudnia 2016.

Kariera polityczna

Z wykształcenia jest inżynierem – ukończył Taszkiencki Instytut Geodezji i Melioracji. Pracę łączył z działalnością w młodzieżówce Komsomoł jako jeden z sekretarzy komórki zakładowej[3].

Sprawował funkcję gubernatora Dżyzaku, a potem Samarkandy. Został powołany na urząd premiera przez prezydenta Uzbekistanu Isloma Karimova 12 grudnia 2003 i zatwierdzony przez uzbecki parlament. Zastąpił zdymisjonowanego premiera O‘tkira Sultonova z Ludowo-Demokratycznej Partii Uzbekistanu.

W wyborach parlamentarnych w Uzbekistanie które odbyły się w dniach 21 grudnia 2014 i 4 stycznia 2015 partia Mirziyoyeva – Milliy Tiklanish zdobyła drugie miejsce za partią O’zlidep i uzyskała 36 miejsc w parlamencie[4].

Prezydentura

Po śmierci prezydenta Isloma Karimova, Mirziyoyev został przewodniczącym komitetu pogrzebowego i gospodarzem uroczystości pochówkowych w Samarkandzie[5][6]. Podczas wspólnego posiedzenia obu izb parlamentu 8 września 2016, Shavkat Mirziyoyev został mianowany pełniącym obowiązki prezydenta Uzbekistanu, zastępując na tym stanowisku przewodniczącego Senatu Nigʻmatillę Yoʻldosheva[7][8]. Tydzień później Mirziyoyev zrezygnował z członkostwa w partii Milliy Tiklanish i ogłosił swój start w wyborach prezydenckich z ramienia ugrupowania O’zlidep[9][10].

1 listopada 2016 rządy Uzbekistanu i Kirgistanu ogłosiły osiągnięcie porozumienia w sprawie nowej umowy dot. kontroli i utrzymania granicy pomiędzy krajami[11]. Był to pierwszy istotny krok w celu naprawy obustronnych stosunków między państwami, nadszarpniętych szczególnie m.in. po zamieszkach kirgisko-uzbeckich w 2010 roku. Decyzja administracji Mirziyoyeva została określona jako progres w polityce zagranicznej i pierwsze oznaki odchodzenia od linii dyplomatycznej Isloma Karimova[12][13]. 6 września 2017 miała miejsce pierwsza od 17 lat wizyta prezydenta Uzbekistanu w Kirgistanie, podczas której prezydenci Mirziyoyev i Atambajew podpisali akt o demarkacji wspólnej granicy[14][15][16].

Shavkat Mirziyoyev zwyciężył w wyborach prezydenckich, które zostały przeprowadzone 4 grudnia 2016 roku uzyskując już w pierwszej turze wynik 88,61% głosów. Drugie miejsce zajął lider partii OXDP Hotamjon Ketmonov z wynikiem 3,73% głosów[17]. 14 grudnia 2016 został zaprzysiężony przez parlament na stanowisku prezydenta[18]. Tego samego dnia nowym szefem rządu został Abdulla Aripov[19].

24 października 2021 został ponownie wybrany na prezydenta Uzbekistanu. Uzyskał 80,1% głosów[20].

Przypisy

  1. Do 14 grudnia 2016 pełniący obowiązki.
  2. Мирзиёев Шавкат Миромонович, премьер-министр Республики Узбекистан (ros.). Архив сайта председателя правительства РФ В.В.Путина. [dostęp 2017-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-12)].
  3. Andrzej Poczobut, Uzbecy mają wybierać, ale i tak już wiadomo, kto zostanie prezydentem, wyborcza.pl, 11 września 2016 [dostęp 2016-09-15].
  4. Demir Azizov, Liberal democrats get majority of seats in Uzbek parliament, Taszkient, 5 stycznia 2015 [zarchiwizowane z adresu 2016-02-09] (ang.).
  5. Islam Karimov: Uzbekistan strongman’s death confirmed, BBC News, 2016-09-02.
  6. Комиссию по организации похорон Каримова возглавил премьер Шавкат Мирзиёев, kommersant.ru, 2016-09-02.
  7. Uzbekistan Names Longtime PM Mirziyaev Interim President, Radio Liberty, 2016-09-08.
  8. Uzbekistan: premier Szawkat Mirzijojew p.o. prezydenta, bankier.pl, 2016-09-08.
  9. Uzbekistan interim head Shavkat Mirziyoyev likely to win presidential elections, ibtimes.co.in, 2016-09-16.
  10. Uzbekistan’s Acting President To Run In December Election, rferl.org, 2016-09-16.
  11. Uzbekistan, Kyrgyzstan Reach Provisional Border Agreements, eurasianet.org, 2016-11-01.
  12. Mirziyoyev Keeping Up the Good Neighbor Act, The Diplomat, 2016-11-02.
  13. Akhmed Rahmanov: A new hope for Uzbekistan? (ang.). Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu, 2016-11-09. [dostęp 2018-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-26)].
  14. Pierwsza oficjalna wizyta po 17 latach. Ustalali granice państw (pol.). tvn24.pl, 2017-09-06. [dostęp 2017-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-06)].
  15. Впервые за 26 лет. Президент Узбекистана посетит КР на следующей неделе (ros.). Вечерний Бишкек, 2017-08-28. [dostęp 2017-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-29)].
  16. Президент Узбекистана Шавкат Мирзиёев приедет в Бишкек 6 сентября (ros.). Вечерний Бишкек, 2017-08-30. [dostęp 2017-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-31)].
  17. Шавкат Мирзиёев победил на выборах Президента, gazeta.uz, 2016-12-05.
  18. Shavkat Mirziyoyev sworn in as President of Uzbekistan (ang.). uzreport.uz, 2016-12-14. [dostęp 2016-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-18)].
  19. Abdulla Aripov appointed Prime Minister (ang.). uzreport.uz, 2016-12-14. [dostęp 2016-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-07)].
  20. Josephine Joly, Uzbekistan leader wins second term in ‘not truly competitive’ election, euronews, 25 października 2021 [dostęp 2021-10-29] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Vladimir Putin and Shavkat Mirziyoev (2017-04-05) 09.jpg
(c) Kremlin.ru, CC BY 4.0
Президент России Владимир Путин с Президентом Узбекистана Шавкатом Мирзиёевым