Shefqet Verlaçi

Shefqet Verlaci
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia15 grudnia 1878
Elbasan
Data i miejsce śmierci21 lipca 1946
Zurych
Premier Albanii
Okresod 30 marca 1924
do 27 maja 1924
PoprzednikAhmed Zogu
NastępcaIlias Vrioni
Premier Albanii
Okresod 12 kwietnia 1939
do 3 grudnia 1941
PoprzednikKosta Kotta
NastępcaMustafa Merlika
podpis

Shefqet Verlaçi, także Shefqet bej Verlaçi (ur. 15 grudnia 1878 w Elbasanie, zm. 21 lipca 1946 w Zurychu) – albański polityk, dwukrotny premier rządu albańskiego.

Życiorys

Pochodził z jednej z najbogatszych rodzin albańskich właścicieli ziemskich, był synem Ismaila Paszy i Mehtab. Kształcił się w Monastirze, a następnie studiował w szkole dla urzędników osmańskich Mülkiye-i-Sehahané w Stambule, ale studiów nie ukończył. W 1910 został wybrany deputowanym z okręgu Elbasan do parlamentu osmańskiego. W 1914 wyjechał z Albanii. Powrócił do niej jako przedstawiciel Elbasanu na kongres w Durrësie w 1918.

W latach 1920–1941 regularnie zasiadał w parlamencie albańskim, jako deputowany z okręgu Elbasan. Był współtwórcą Partii Postępu (Partia Perparimtare), grupującej konserwatywnych właścicieli ziemskich, sprzeciwiających się idei reformy rolnej[1]. W roku 1924 objął tekę ministra spraw wewnętrznych. Dwukrotnie stawał na czele rządu – pierwszy raz w 1924 i ponownie w czasie okupacji włoskiej (1939–1941). W 1924 po zamachu stanu, dokonanym przez zwolenników Fana Noliego był zmuszony uciekać z kraju i szukać schronienia w Belgradzie. Powrócił w grudniu 1924, a w 1925 objął godność senatora. W 1939 był największym właścicielem ziemskim w Albanii - jego majątek obejmował 3700 ha[2].

15 kwietnia 1939 Verlaçi przewodniczył 49-osobowej delegacji albańskiej, która wyjechała do Rzymu aby ofiarować koronę Albanii dla Wiktora Emmanuela III[2]. Wkrótce potem uzyskał godność senatora włoskiego. 13 stycznia 1941 spotkał się z Benito Mussolinim jako przewodniczący albańskiej delegacji rządowej. Domagał się zwiększenia pomocy włoskiej w obliczu zagrożenia katastrofą humanitarną. Tysiące uchodźców z ogarniętego wojną południa uciekało do Tirany, gdzie zaczynało brakować żywności i możliwości ich zakwaterowania. Verlaçi złożył dymisję na ręce Mussoliniego, ale ten jej nie przyjął[3]. Został odsunięty od władzy przez Włochów w grudniu 1941.

W roku 1944 po przejęciu władzy przez komunistów uciekł z kraju, wraz z synem Ismailem i córką Behije[2]. Zmarł w szpitalu w Zurychu, ale został pochowany na protestanckim cmentarzu w Rzymie.

Życie prywatne

Shefqet Verlaçi był żonaty (żona Semiramis z d. Vrioni), miał pięcioro dzieci. W latach 20. Ahmed Zogu był zaręczony z córką Verlaçiego Behije, ale stając na czele państwa albańskiego w 1925 zerwał zaręczyny, co spowodowało, że był traktowany przez Verlaçiego jako osobisty wróg.

Przypisy

  1. Barbara Jelavich: History of the Balkans. Twentieth Century. New York & London: Cambridge University Press, 2008, s. 179. ISBN 978-0-521-27459-3.
  2. a b c Shefqet Vërlaci, çifligari që vdiq i vetmuar larg Shqipërisë. = 2021-08-09, telegraf.al, 2015 (alb.).
  3. O. Pearson, Albania in Occupation and War: From Fascism to Communism 1940–1945, I.B.Tauris, 2006, s. 109.

Bibliografia

  • Kastriot Dervishi: Historia e shtetit shqiptar 1912-2005. Tirana: 2006. ISBN 99943-799-3-3. (alb.)
  • Bernd J. Fischer: Albania at War 1939–1945. London: 1999. ISBN 1-85065-531-6. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Flag of Albania.svg
Flag of Albania
Shefqet Verlaci.jpg
Autor: NesrinDino, Licencja: CC BY-SA 3.0
Foto ufficiale di S.E. Shefqet Verlaci
Shefqet Vërlaci (nënshkrim).svg
Digital recreation of Shefqet Vërlaci's signature