Shimei Futabatei

Shimei Futabatei
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1864[1]
Edo (Tokio)

Data i miejsce śmierci

10 maja 1909
Zatoka Bengalska

Narodowość

japońska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Ukigumo
  • Sono omokage
  • Heibon

Shimei Futabatei (jap. 二葉亭 四迷 Futabatei Shimei; właśc. Tatsunosuke Hasegawa, ur. 4 kwietnia 1864 w Edo (obecnie Tokio), zm. 10 maja 1909 w Zatoce Bengalskiej)[2]japoński pisarz i tłumacz literatury, współzałożyciel Towarzystwa Japońsko-Polskiego[3].

Życiorys

Urodził się w rodzinie samurajskiej w prowincji Owari. Starał się o przyjęcie do szkoły oficerskiej wojsk lądowych, ale bez powodzenia. Wstąpił więc do Tokijskiej Szkoły Języków Obcych (Tōkyō Gaikokugo Gakkō; obecnie; Tokijski Uniwersytet Języków Obcych, Tōkyō Gaikokugo Daigaku), gdzie w latach 1881–1886 studiował na wydziale filologii rosyjskiej. Szczególnie zafascynowała go twórczość rosyjskich klasyków i zaczął tłumaczyć ich utwory m.in. Iwana Turgieniewa[4].

W 1887 roku wydał swoje najważniejsze dzieło, które wywarło duży wpływ na późniejszą prozę tego kraju, wprowadzając nowy styl literacki, polegający na pisaniu językiem zbliżonym do mówionego (genbun-itchi – ujednolicenie pisanych i mówionych form języka)[5]. Była nim książka Ukigumo (Ulotne chmury, 1887–1889), powszechnie uznawana za pierwszą, nowoczesną powieść japońską[3][5].

Przez następne dziesięć lat nie napisał żadnej książki. W latach 1889–1897 pracował jako tłumacz prasy z języków angielskiego i rosyjskiego dla rządowego biura wydawnictw oficjalnych.

W 1898 roku rozpoczął pracę jako wykładowca języka rosyjskiego na swoim macierzystym uniwersytecie, będąc jednocześnie tłumaczem dla agencji rządowych[2]. W roku 1902 wyjechał do Azji kontynentalnej, przebywając w Chinach i Rosji. Po powrocie do Japonii w 1903 roku rozpoczął pracę jako korespondent dziennika Asahi Shimbun w Tokio.

W 1906 roku zaprzyjaźnił się z przebywającym w Japonii Bronisławem Piłsudskim (starszym bratem Józefa Piłsudskiego), który po odbyciu kary zesłania poświęcił się badaniu kultury Ajnów, a po wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej przybył do Japonii.

W ciągu następnych miesięcy ich znajomości Futabatei roztoczył nad Piłsudskim opiekę, umożliwił mu poznanie kilku ważnych osobistości m.in. ministra spraw zagranicznych i dwukrotnego premiera Cesarstwa Japonii Shigenobu Ōkumy, czy Taisuke Itagakiego, jednego z głównych działaczy japońskiego Ruchu Na Rzecz Wolności i Praw Człowieka (Jiyū-minken-undō). W wyniku ich przyjaźni i wspólnej inicjatywy powstało Towarzystwo Japońsko-Polskie, w ramach którego oddali się obaj pracy przy wymianie kulturalnej (przede wszystkim literackiej) pomiędzy oboma krajami[3].

W tym okresie powstały jego dwie inne książki: Sono omokage (Jego postać, 1906) i Heibon (Miernota, 1907). W 1908 roku podjął się zadania korespondenta prasowego dziennika „Asahi” w Petersburgu. Nigdy już nie wrócił do Japonii. Zmarł na gruźlicę na statku w Zatoce Bengalskiej, podczas podróży powrotnej z Rosji do kraju[5].

Przypisy

  1. Shimei Futabatei, Marleigh Grayer Ryan: Japan's first modern novel, Ukigumo of Futabatei Shimei, str. 3, Center for Japanese Studies, University of Michigan, 1990, ISBN 0-939512-44-0
  2. a b Futabatei Shimei, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2011-03-22] (ang.).
  3. a b c Ambasada Japonii w Polsce: Wybrane epizody w historii stosunków japońsko-polskich. pl.emb-japan.go.jp. [dostęp 2011-03-22]. (pol.).
  4. Mikołaj Melanowicz: Historia literatury japońskiej. Warszawa: PWN SA, 2011, s. 289-290. ISBN 978-83-01-17214-5.
  5. a b c Portraits of Modern Japanese Historical Figures: Futabatei, Shimei (1864–1909). www.ndl.go.jp. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Shimei Futabatei.jpg
a Japanese man 二葉亭四迷 (Shimei Futabatei)