Shinkolobwe
| ||
 Kopalnia Shinkolobwe w 1925 | ||
| Państwo | Demokratyczna Republika Konga | |
| Data założenia | 1915 | |
| Data likwidacji | 2004 | |
Położenie na mapie Demokratycznej Republiki Konga | ||
 11°03′17″S 26°32′50″E/-11,054722 26,547222 | ||
Shinkolobwe – kopalnia radu i uranu w prowincji Górna Katanga, w Demokratycznej Republice Konga. Wcześniej znana jako Kasolo (swoją nazwę brała od miejscowego minerału kasolitu)[1]. Kopalnia wyprodukowała rudę uranu na potrzeby Projektu Manhattan. Oficjalnie zamknięta w 2004 roku. Znajduje się około 15 km na zachód od Likasi[2].
Historia
W 1915 roku do Konga dociera brytyjski podróżnik i geolog Robert Rich Sharp. Kiedy odwiedza Shinkolobwe, jego zainteresowanie budzą tamtejsze skały o zielono-żółto-pomarańczowym zabarwieniu. Belgia w tajemnicy tworzy swój własny program radowy. Kluczową rolę odgrywa w nim kopalnia w Kongo, w której uran okazał się wyjątkowo czysty. W 1921 roku rusza wydobycie rudy uranu w Shinkolobwe, a pięć lat później Union Miniere de Haut Katanga (UMHK) jest już światowym monopolistą w produkcji radu. W 1937 roku z polecenia prezesa UMHK Edwarda Sengiera wydobywanie zostaje wstrzymane. Zgromadzone w Olen, w Belgii zapasy w wielkości ok. 1150 ton, pokrywały 20-letnie światowe zapotrzebowanie na surowiec do produkcji radu. 10 maja 1940 Niemcy atakują Belgię, tydzień później zajmują Olen i przejmują zapasy rudy, które zostają przekazane na potrzeby hitlerowskiego programu atomowego[3].
Amerykanie zobowiązali się, że kosztem 13 mln $ uruchomią wydobycie rudy uranowej w Shinkolobwe. Za kolejne 37,5 mln $ mieli odkupić zgromadzone w niej zapasy. Jednak skala przedsięwzięcia okazała się znacznie większa. Aby bezpiecznie przetransportować rudę z serca Afryki na zachodnie wybrzeże, konieczne było rozbudowanie lotnisk, portów, dróg i linii kolejowych. Do Konga zostały wysłane oddziały inżynieryjne amerykańskiej armii, które zmodernizowały lotniska w Elizabethville i Leopoldville, oraz port w Matadi, w delcie rzeki Kongo, by mogły do niego zawijać statki o głębszym zanurzeniu. Zabezpieczyły też alternatywną trasę transportu – koleją przez portugalską Angolę, do portu w Lobito. Jesienią 1940 roku, 1750 ton rudy uranowej zostało zapakowane do metalowych beczek i ruszyło w liczącą 2,5 tys. km drogę przez Atlantyk[3].
Do końca roku 1944, na potrzeby Projektu Manhattan dostarczono 30 tys. ton rudy. Z uzyskanych z niej izotopów uranu zostały zbudowane pierwsze bomby atomowe typu Little Boy[3].
Po kilku ofiarach zawalenia kopalnia oficjalnie została zamknięta w 2004 roku. Niemniej jednak złoża nadal są wydobywane nielegalnie i w sposób rzemieślniczy bez odpowiednich środków ochronnych. Poszukuje się tu kobaltu i innych metali. Według różnych pogłosek ruda uranu z Shinkolobwe miała być sprzedawana Iranowi w 2006 roku. Ze względu na nieprzejrzyste warunki polityczne w regionie, nie można było uzyskać dokładniejszych informacji[4].
Minerały z Shinkolobwe
Znaleziono tutaj jedne z najlepszych minerałów uranu na świecie. Z 38 pierwszych opisów minerałów (stan na 2019) Shinkolobwe zajmuje 8 miejsce na świecie[4].
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0Schoepit–curyt–uraninit. Bardzo ciężki, ponieważ matryca jest czystym uraninitem (stalowo-szary).
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0Becquerelit, billietit.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0Fourmarierit, becquerelit, uraninit.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Przypisy
- ↑ Robert James Finch, Paragenesis and crystal chemistry of the uranyl oxide hydrates, str. 6, Research Gate, 1994 [dostęp 2020-04-25] (ang.).
- ↑ Google Earth, earth.google.com [dostęp 2020-04-25].
- ↑ a b c Andrzej Fedorowicz, Wyścig po bombę atomową zaczął się w 1939 r., www.polityka.pl, 2014 [dostęp 2020-04-25] (pol.).
- ↑ a b Shinkolobwe Mine (Kasolo Mine), Mineralienatlas – Fossilienatlas [dostęp 2020-04-25] (niem.).
Media użyte na tej stronie
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Schoepite, Curite, Uraninite
- Locality: Shinkolobwe Mine (Kasolo Mine), Shinkolobwe, Central area, Katanga Copper Crescent, Katanga (Shaba), Democratic Republic of Congo (Zaïre) (Locality at mindat.org)
- Size: 14.0 x 10.0 x 7.2 cm.
- A very large and colourful specimen from the Shinkolobwe mine. The yellow mineral used to be called Ianthinite but since the discovery in the 1950’s has turned into Epiianthinite; which is, in fact, now realized to be the same species as previously known Schoepite. It is a sort of pseudomorph because the crystal habit of the Ianthinite can still be seen (the change occurred after the specimen was recovered, post-mining). Associated is also a 10 mm large cluster of red Curite crystals nicely nestled in the yellow Epiianthinite. It is beautiful. A very heavy specimen due to the matrix consisting of pure Uraninite. Shinkolobwe is the type locality for the Schoepite and the Curite, a mine closed since decades. It used to be on display at the Carnegie Museum, just because of the gorgeous colour mix. This specimen was removed from the display in the early 1990's because it was considered "too hot" and sold to now-deceased dealer Gilbert Gauthier. Before it went to Carnegie, it came from the famous dealer Dr. F. Krantz, in Bonn. Type Locality for both species.
(c) Uwe Dedering z niemieckiej Wikipedii, CC BY 3.0
Location map of Democratic Republic of the Congo
Equirectangular projection. Strechted by 100.0%. Geographic limits of the map:
- N: 6.0° N
- S: -14.0° N
- W: 11.0° E
- E: 32.0° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
A new map with the 26 provinces (since 2015) is available here.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Fourmarierite, Becquerelite, Uraninite
- Locality: Shinkolobwe Mine (Kasolo Mine), Shinkolobwe, Central area, Katanga Copper Crescent, Katanga (Shaba), Democratic Republic of Congo (Zaïre) (Locality at mindat.org)
- Size: 5 x 5 x 4 cm.
- A rich example of Uraninite covered with red hexagonal Fourmarierite crystals. The crystals are associated with good sized and well formed Becquerelite crystals. Shinkolobwe is the type locality for both of Fourmarierite and Becquerelite. Ex. Carnegie Museum Collection.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Baryte, Malachite
- Locality: Shinkolobwe Mine (Kasolo Mine), Shinkolobwe, Central area, Katanga Copper Crescent, Katanga (Shaba), Democratic Republic of Congo (Zaïre) (Locality at mindat.org)
- Size: miniature, 5.2 x 4.3 x 1.6 cm
- Malachite on Malachite pseudo. after Barite
- A beautiful specimen consisting of rich velvety malachite as a secondary generation atop a large baryte crystal that has itself been replaced by malachite.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Uranophane - alpha, Malachite
- Locality: Shinkolobwe Mine (Kasolo Mine), Shinkolobwe, Central area, Katanga Copper Crescent, Katanga (Shaba), Democratic Republic of Congo (Zaïre) (Locality at mindat.org)
- Size: 5.7 x 5.0 x 4.4 cm.
- Microcrystalline uranophane [not analysed, kasolite was also suggested], in a protected vug of malachite and ore. Ex. Charlie Key Collection.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Becquerelite, Billietite
- Locality: Shinkolobwe Mine (Kasolo Mine), Shinkolobwe, Central area, Katanga Copper Crescent, Katanga (Shaba), Democratic Republic of Congo (Zaïre) (Locality at mindat.org)
- Size: thumbnail, 1.9 x 1.7 x 1.4 cm
- Billietite with Becquerelite
- SHARP, GEMMY crystals of this extremely rare species, textbook in form, to just under 2mm poke out from protected pockets in this small matrix. The billietite are the orange crystals, easily seen and eye-visible in every facert. Becquerelite occurs on this piece as unusually gemmy, transparent yellow crystals underelaying the Billietite. Both species are simply high quality crystals, and stunningly beautiful under a loupe. Although a small piece overall, it is highly significant. TYPE LOCALITY for both species
The Shinkolobwe mine was exploited by the Belgian Union Minière du Haut Katanga. The majority of the uranium used in the Manhattan Project came from that mine, thanks to the intuiton of Edgar Sengier, the CEO of the Union Minière du Haut Katanga, who had suspected that uranium would be important in war times and imported 1,000 tons of uranium ore in the United States in 1939. Contacted by the Manhattan Project people in 1942, he sold them the total stock and after refurbishment of the Shinkolobwe mine, sold them 30,000 ton between 1942 and 1944.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Torbernite
- Locality: Shinkolobwe Mine (Kasolo Mine), Shinkolobwe, Central area, Katanga Copper Crescent, Katanga (Shaba), Democratic Republic of Congo (Zaïre) (Locality at mindat.org)
- Size: 5.1 x 4.0 x 3.5 cm.
- A rich, riveting specimen of lustrous, forest-green torbernite blades covering a large portion of the sculptural gossan matrix on this superb specimen from the Shinkolobwe Mine of Zaire. This is a classic Zaire mineral and locality for a radioactive. Ex. Gary Hansen Collection.