Shinzō Morita

Shinzō Morita
森田 新造
Ilustracja
Samolot Mority zbudowany w 1911 roku
Data i miejsce urodzenia28 stycznia 1879
Osaka
Data i miejsce śmierci17 marca 1961
Sapporo
Zawód, zajęciepionier lotnictwa

Shinzō Morita (jap. 森田 新造 Morita Shinzō; ur. 28 stycznia 1879 roku w Osace, zm. 17 marca 1961 roku w Sapporo) – japoński pionier lotnictwa.

W 1911 Morita zaprojektował i zbudował pierwszy japoński samolot, pierwszy lot tym samolotem odbył 24 kwietnia 1911, opublikował także pierwszą w Japonii książkę poświęconą modelarstwu lotniczemu.

Życiorys

Urodził się 28 stycznia 1879 (1880 według innego źródła[1]) w bogatej kupieckiej rodzinie w Osace[1][2]. Ukończył studia na Uniwersytecie Tokijskim, gdzie był uczniem profesora Yukichiego Fukuzawy[1][2].

W 1900 udał się na dalsze studia do Stanów Zjednoczonych[1][2]. Po zakończeniu studiów otworzył sklep ze sztuką japońską, a w późniejszym czasie podróżował także po Stanach Zjednoczonych z obwoźną wystawą[1]. Był zdolnym biznesmenem i w czasie pobytu w Ameryce znacznie się wzbogacił[1].

Powracając do Japonii, podróżował po Europie, gdzie odwiedził między innymi Wystawę Międzynarodową w Brukseli[3][4]. Przebywając w Brukseli po raz pierwszy zobaczył samolot[4]. Po pobycie w Brukseli udał się do Paryża, gdzie uczęszczał do szkoły lotniczej[4]. Zakupił tam także francuski silnik lotniczy, 45-konny Grégoire Gyp, z zamiarem zaprojektowania i zbudowania własnego samolotu[3][4].

Do Japonii powrócił na wiosnę 1910 i natychmiast rozpoczął prace nad swoim samolotem[3][4]. Z pomocą Mitsuzō Ōnishiego, Noboru Tarao, Sensuke Shimizu zaprojektował samolot bazujący na wcześniejszych konstrukcjach Blériota (Blériot XI) i Levavasseura (Antoinette IV), który został ukończony w kwietniu 1911[3]. Samolot Mority był pierwszym zbudowanym w Japonii samolotem. Pierwszy lot maszyny odbył się 24 kwietnia 1911, cztery miesiące po pierwszych pokazowych lotach w Japonii, do których użyto importowanych samolotów[2][3][5]. W czasie pierwszego lotu samolot wzbił się na wysokość dziesięciu metrów, lot miał przynajmniej 1200 m długości[5].

W czasie jednego z lotów skrzydło pilotowanego przez Moritę samolotu uderzyło w jadącego na rowerze chłopca i po prośbach rodziny, która obawiała się o bezpieczeństwo samego Mority, jak i innych osób zrezygnował on z dalszych eksperymentów lotniczych[3][5]. W późniejszym czasie przywieziony do Japonii przez Moritę silnik Grégoire Gyp używany był w innych samolotach zaprojektowanych i zbudowanych przez Shigesaburō Torigai, Otojirō Itō i Asao Fukunagę[3].

W późniejszym czasie Morita napisał książkę o modelarstwie lotniczym zatytułowaną „Mokei hikōki”[3]. Po zakończeniu eksperymentów lotniczych Morita otworzył kilka sklepów z importowanymi towarami[6]. Po drugiej wojnie światowej pracował także jako tłumacz[6].

Zmarł 17 marca 1961 w Sapporo[6].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Morita Shinzo, page 1 (ang.). morita.shinzo.kei1.org. [dostęp 2013-01-24].
  2. ↑ a b c d Robert C. Mikesh, Shorzoe Abe: Japanese Aircraft, 1910-1941. s. 21.
  3. ↑ a b c d e f g h Robert C. Mikesh, Shorzoe Abe: Japanese Aircraft, 1910-1941. s. 22.
  4. ↑ a b c d e Morita Shinzo, page 2 (ang.). morita.shinzo.kei1.org. [dostęp 2013-01-24].
  5. ↑ a b c Morita Shinzo, page 3 (ang.). morita.shinzo.kei1.org. [dostęp 2013-01-24].
  6. ↑ a b c Morita Shinzo, page 4 (ang.). morita.shinzo.kei1.org. [dostęp 2013-01-24].

Bibliografia

  • Fune to Chūgoku kakumei-sen (Vessels and Revolution War in China). „Nihon kōkūshi : Meiji Taishō-hen; PDF-ban (Japanese Aviation History upto Taisho era : PDF version)”, s. 45-46. Japan Aeronautic Association (Nihon Kōkū Kyōkai) (jap.). [dostęp 2018-04-24].  - Błąd z Shinzaburō Morita, 日本航空史 : 明治大正編; PDF版 (jap. Nihon kokushi : Meiji Taisho-hen)
  • Robert C. Mikesh, Shorzoe Abe: Japanese Aircraft, 1910-1941. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1990. ISBN 1-55750-563-2.
  • Narazō Shimazu. Kōkū enjin to Morita Shinzō-shi no koto (Domestic made airplane engines and Mr.Shinzo Morita). „Nihon minkan kōkū shiwa”, s. 18-21, 1966. Tokyo: Japan Aeronautic Association (Nihon Kōkū Kyōkai). OCLC 28570588. ncid=BN03586135 (jap.).  - "航空エンジンの国産と森田新造氏のこと (jap. Domestic made airplane engines and Mr.Shinzo Morita)"

Media użyte na tej stronie

Shinzo Morita Aircraft.jpg
Shinzo Morita aircraft built in 1911