Siarczan żelaza(II)
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bezwodny FeSO4 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | FeSO4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 151,91 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | białe, bezwonne kryształy[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Inne kationy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Siarczan żelaza(II), (nazwa Stocka: siarczan(VI) żelaza(II), FeSO
4) – nieorganiczny związek chemiczny, sól żelaza i kwasu siarkowego.
Siarczan żelaza(II) otrzymuje się zwykle w wyniku bezpośredniego działania rozcieńczonego kwasu siarkowego na metaliczne żelazo.
Bezwodny siarczan żelaza(II) jest białą, krystaliczną substancją, rozkładającą się samorzutnie w kontakcie z powietrzem do wodorotlenku żelaza(III) i siarczanu żelaza(III). Bezwodny siarczan żelaza(II) jest silnie higroskopijny. Uwodniony siarczan żelaza(II) FeSO4·7H2O, zwany dawniej witriolem żelaza/żelaznym[6] albo żelaznym/zielonym koperwasem[7][8], jest jasnozieloną krystaliczną substancją, która topi się w temperaturze 64 °C, w 90 °C przechodzi w monohydrat FeSO4·H2O, który w 327 °C uwalnia wodę i przechodzi do bezwodnego siarczanu żelaza.
Roztwór wodny siarczanu żelaza(II) ma odczyn kwaśny wskutek hydrolizy. Po zobojętnieniu wytrąca się osad wodorotlenku żelaza(II).
Siarczan żelaza(II) jest stosowany w analizie chemicznej oraz do otrzymywania soli Mohra, odpowiada za zabarwienie niektórych rodzajów cementu, oraz jest stosowany jako łatwo wchłanialna forma żelaza w medycynie.
Użycie medyczne
Siarczan żelaza(II) stosowany jest jako źródło żelaza w celu uzupełnienia jego niedoboru.
Działanie
Hydrolizujące sole, zawierające jony żelaza Fe2+ wchłaniane są łatwo z przewodu pokarmowego i stają się substratem do produkcji hemoglobiny i mioglobiny.
Wskazania
- leczenie niedokrwistości z niedoboru żelaza
Przeciwwskazania i działania niepożądane
Przeciwwskazania:
- nadwrażliwość na lek lub składniki preparatu
- hemochromatoza
- hemosyderoza
- niedokrwistość hemolityczna
- niedokrwistość aplastyczna
- niedokrwistość syderoachrestyczna
- marskość wątroby
- talasemia
- stany zapalne błony śluzowej przewodu pokarmowego
- nie stosować łącznie z poniższymi lekami:
- nie stosować łącznie z poniższymi pokarmami:
- mleko i jego przetwory
- jajka
Działanie niepożądane
Przyjmowanie
Lek występuje w kroplach, podaje się go więc zmieszany z sokiem lub wodą, ewentualnie z posiłkiem (przy zaburzeniach żołądkowo-jelitowych), aczkolwiek przyjmowanie na czczo zwiększa wchłanianie żelaza (podobnie działa witamina C). Najlepiej pić przez słomkę, aby uniknąć przebarwienia zębów. Lek stosuje się przez 2–3 miesiące, aby uzupełnić tkankowe niedobory żelaza. W trakcie leczenia występuje czarne zabarwienie stolca. Dawkowanie określane jest przez lekarza.
Dostępne preparaty
- Ferro-Gradumet
- Hemofer prolongatum
- Hemofer F prolongatum (dodatkowo zawiera kwas foliowy)
- Sorbifer Durules
- Tardyferon
- Tardyferon-Fol (dodatkowo zawiera kwas foliowy)
Przypisy
- ↑ Iron(II) sulfate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 4450 (niem. • ang.).
- ↑ a b c d e Pradyot Patnaik: Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2003, s. 435–437. ISBN 0-07-049-439-8.
- ↑ a b David R. Lide (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
- ↑ a b Siarczan żelaza(II) (ang.) w wykazie klasyfikacji i oznakowania Europejskiej Agencji Chemikaliów. [dostęp 2015-04-07].
- ↑ Ferrous sulfate, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine (ang.).
- ↑ Witold Doroszewski (red.): witriol. Słownik języka polskiego PWN, 1958–1969. [dostęp 2013-07-26].
- ↑ Paweł Bert , J.J. Boguski (tłum.), Adolf Dygasiński (tłum.), Początkowa nauka przyrody dla młodzieży, 1893 .
- ↑ Witold Doroszewski (red.): koperwas. Słownik języka polskiego PWN, 1958–1969. [dostęp 2013-07-26].
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for hazardous substances
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.Iron(II) sulfateì heptahydrate sample
Iron(II) sulfate, structural formula
The "fire diamond" as defined by NFPA 704. It is a blank template, so as to facilitate populating it using CSS.
Síran železnatý - FeSO4