Siarhiej Papkou

Siarhiej Papkou
Data i miejsce urodzenia13 lutego 1940
Nowaja Lala
Deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji
Okresod 1990
do 1995
Przynależność politycznaOpozycja BNF
Wiceprzewodniczący Białoruskiego Frontu Ludowego
Okresod 1995
do 1999
Przynależność politycznaBiałoruski Front Ludowy

Siarhiej Piatrowicz Papkou (biał. Сяргей Пятровіч Папкоў, ros. Сергей Петрович Попков, Siergiej Pietrowicz Popkow; ur. 13 lutego 1940) – białoruski polityk, w latach 1990–1995 deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji; członek Opozycji BNF – frakcji parlamentarnej partii Białoruski Front Ludowy (Biełaruski Narodny Front) – o charakterze antykomunistycznym i niepodległościowym; w latach 1995–1999 wiceprzewodniczący BFL; od 1999 roku polityk Konserwatywno-Chrześcijańskiej Partii – BNF.

Życiorys

Młodość

Urodził się 13 lutego 1940 roku. Ukończył studia na Wydziale Fizyczno-Technicznym Dniepropetrowskiego Uniwersytetu Państwowego ze specjalizacją technika rakietowa i obliczeniowa[1]. Pracował w Mińskim Zjednoczeniu Produkcyjnym „Intehrał”, był dyrektorem Mińskiego Zakładu Naukowo-Produkcyjnego „Rif-M”[2]. Należał do KPZR. Pod wpływem idei białoruskiego odrodzenia narodowego przełomu lat 80. i 90. opuścił tę partię i wstąpił do Białoruskiego Frontu Ludowego[3].

Działalność parlamentarna

W 1990 roku został wybrany na deputowanego ludowego do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR z Kastrycznickiego Okręgu Wyborczego Nr 21 miasta Mińska. Wchodził w skład Komisji Rady Najwyższej ds. Reformy Gospodarczej, Osiągnięcia Samodzielności Ekonomicznej i Suwerenności Republiki. Był również członkiem tzw. Gabinetu Cieni Opozycji BNF[1].

Brał udział w opracowaniu i przyjęciu Deklaracji o Państwowej Suwerenności Białorusi, przygotowaniu projektów ustaw na nadzwyczajnej sesji Rady Najwyższej 24–25 sierpnia 1991 roku, w czasie której ogłoszono niepodległość Białorusi[1].

Współautor Koncepcji przejścia Białoruskiej SRR na gospodarkę rynkową (jesień 1990 r.), Koncepcji reformy ekonomicznej w Republice Białorusi (wiosna 1992 r.), Głównych kierunków reform dla wyjścia z kryzysu – przedwyborczej platformy ekonomicznej BFL „Odrodzenie” (wiosna 1995 r.) i szeregu projektów ustaw w dziedziny gospodarki i prywatyzacji. Uczestnik głodówki deputowanych Opozycji BNF 11–12 kwietnia 1995 roku w Sali Owalnej parlamentu, ogłoszonej na znak protestu przeciwko zainicjowanemu przez prezydenta Łukaszenkę referendum na temat wprowadzenia języka rosyjskiego jako drugiego języka państwowego, zmiany symboli państwowych Białorusi (biało-czerwono-białej flagi i herbu Pogoni) na symbole nawiązujące do radzieckich (obecne godło i flaga Białorusi), integracji ekonomicznej z Federacją Rosyjską i prawa prezydenta do rozwiązywania parlamentu[1]. W nocy z 11 na 12 kwietnia został razem z innymi protestującymi wywleczony siłą z sali parlamentu przez zamaskowanych funkcjonariuszy wojska i służb specjalnych, pobity, wepchnięty do samochodu, wywieziony, a następnie wyrzucony na ulicy w centrum Mińska[4].

W 2010 roku Zianon Pazniak opisał w swoich wspomnieniach Siarhieja Papkoua z początku lat 90. następująco:

Papkou jest z tych ludzi, którzy jak gdyby niczym nie wyróżniają się, nie błyszczą ostrością wypowiedzi, nie zwracają na siebie uwagi i nie lubią robić wrażenia swoją osobą. Tymczasem to bardzo dobry analityk systemowy, profesjonalnie orientuje się w analizie systemowej, znakomicie wyczuwa powiązania między zjawiskami w polityce i polityczne procesy. Głęboko interesuje się ekonomią. Człowiek samozdyscyplinowany i odpowiedzialny. Pamiętam, że aby przeżyć z rodziną w ciężkich latach 90., zajął się jakąś prościutką przedsiębiorczością, zarabiał mizernie. Ale często przychodził wtedy do siedziby BFL i dawał na Front 100–200 dolarów („Ja tu – mówi – trochę zarobiłem”) i znikał. Takie zachowanie charakteryzowało człowieka, który żył dla Białorusi, nigdzie o tym nie dzwoniąc[5].

Późniejsza działalność polityczna

W latach 1995–1999 Siarhiej Papkou był wiceprzewodniczącym Białoruskiego Frontu Ludowego. W 1999 roku, podczas VI Zjazdu BFL doszło do rozłamu w partii, w wyniku którego powstały dwa ugrupowania: Konserwatywno-Chrześcijańska Partia – BNF (KChP-BNF) pod kierownictwem Zianona Pazniaka oraz Partia BNF pod kierownictwem Wincuka Wiaczorki. Papkou na Zjeździe stanął na czele grupy popierającej kandydaturę Pazniaka na stanowisko przewodniczącego, a później na czele założycieli KChP-BNF[2]. Obecnie pełni funkcję wiceprzewodniczącego partii[6].

17 listopada 2010 roku ok. godziny 19:45, Siarhiej Papkou wraz z Juryjem Bieleńkim zostali zatrzymani przez białoruskich pograniczników na granicy białorusko-litewskiej, na przejściu granicznym „Kamienny Łoh”, w czasie podróży autobusem relacji Kowno – Mińsk z Litwy na Białoruś. Przy politykach znaleziono książki autorstwa Zianona Pazniaka Ciażki czas i Deputaty niezależnaści. Zostali oni zmuszeni do opuszczenia pojazdu, książki zaś zatrzymano do ekspertyzy. Zdaniem Bieleńkiego, incydent miał charakter polityczny i był reakcją na nazwisko Pazniaka, jak też związany był ze zbliżającymi się wyborami prezydenckimi 19 grudnia[6].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Навумчык 2010 ↓, s. 255–256.
  2. ↑ a b Kto… ↓, s. 206.
  3. ↑ Алег Трусаў: Пераможцы (biał.). ARCHE Paczatak, 2009-01-05. [dostęp 2016-08-17].
  4. ↑ Сяргей Навумчык: Зьбіцьцё дэпутатаў БНФ: хроніка, фота, відэа (biał.). Radio Swaboda, 2010-04-09. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-08)].
  5. ↑ Пазьняк 2010 ↓, s. 280.
  6. ↑ a b Дзмітрый Уласаў: «Злавешчая цень Пазняка» (biał.). Nasza Niwa, 2010-11-17 21:49. [dostęp 2016-08-18].

Bibliografia

  • Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
  • Сяргей Навумчык: Дэпутаты Апазыцыі БНФ у Вярхоўным савеце ХІІ скліканьня (1990–9.01.1996). W: Сяргей Навумчык, Зянон Пазьняк: Дэпутаты незалежнасьці. Nowy Jork, Wilno, Warszawa: „Biełaruskija Wiedamaści”, Towarzystwo Kultury Białoruskiej na Litwie, 2010, s. 216–270. ISBN 978-9955-578-11-6. (biał.)
  • Зянон Пазьняк: Слова пра калег і сяброў. W: Сяргей Навумчык, Зянон Пазьняк: Дэпутаты незалежнасьці. Nowy Jork, Wilno, Warszawa: „Biełaruskija Wiedamaści”, Towarzystwo Kultury Białoruskiej na Litwie, 2010, s. 271–285. ISBN 978-9955-578-11-6. (biał.)