Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia”

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia”

Państwo	Polska
Siedziba	Kędzierzyn-Koźle
Adres	47-225 Kędzierzyn-Koźle, ul. Energetyków 9
Data założenia	1952
Forma prawna	instytut badawczy
Dyrektor	dr hab. Iwona Szwach
Nr KRS	0000850420
Położenie na mapie Kędzierzyna-Koźla Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia”
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia”
Położenie na mapie województwa opolskiego Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia”
Położenie na mapie powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia”
50°21′33,3″N 18°17′15,7″E/50,359250 18,287694
Strona internetowa

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” – instytut badawczy działający w sektorze chemii organicznej, zlokalizowany w Blachowni, dzielnicy Kędzierzyna-Koźla.

Do końca 2019 roku wdrożono tu do przemysłu 893 technologie, uzyskano 1703 patenty, w tym 59 za granicą, opublikowano w kraju i za granicą 2158 prac, zaprezentowano 1846 referatów, komunikatów i posterów, zawarto 14 kontraktów na sprzedaż technologii za granicę^[1].

Historia

Pod koniec lat 30. XX w., korzystając z bliskości górnośląskiego zagłębia węglowego dostarczającego surowce, a także infrastruktury terenu (linie kolejowe, drogi i kanał wodny do rzeki Odry) zlokalizowano w pobliżu Kędzierzyna dwa chemiczne zakłady przemysłowe. Produkcję amoniaku, chloru, gliceryny, izobutanolu i kwasów tłuszczowych rozpoczęto w Zakładach Przemysłu Azotowego w Kędzierzynie, a w Blachowni Śląskiej – budowę zakładu pod nazwą Oberschlesische Hydrierwerke A.G., który miał produkować głównie benzynę syntetyczną, oleje i smary, potrzebne do celów wojennych.

W czasie II wojny światowej, w 1944 roku, obydwa zakłady zostały zbombardowane i w wyniku tego praktycznie unieruchomione. W styczniu 1945 roku na teren Kędzierzyna wkroczyła Armia Czerwona i rozpoczęła demontaż ocalałych urządzeń przemysłowych oraz ich wywóz do ZSRR w ramach reparacji wojennych. Zniszczone zakłady w okolicy Kędzierzyna przeznaczono początkowo do całkowitej rozbiórki, a dopiero po przeprowadzonej inwentaryzacji pozostałych urządzeń, naziemnych i podziemnych, podjęto ostateczną decyzję o odbudowie Zakładów Azotowych Kędzierzyn oraz Zakładów Chemicznych Blachownia. W lutym 1948 r. Zjednoczenie Przemysłu Nawozów Sztucznych podjęło decyzję o wybudowaniu w Kędzierzynie fabryki nawozów azotowych, co znacznie przyspieszyło odbudowę^[2].

1 stycznia 1952 roku utworzony został Instytut Syntezy Chemicznej (ISCh) w Dworach koło Oświęcimia, powstały na bazie dużych zakładowych laboratoriów badawczych, istniejących w Chorzowie, Tarnowie, Oświęcimiu i Kędzierzynie. Kędzierzyński oddział ISCh liczył czterdzieści dziewięć osób załogi, a kierowany był przez mgr inż. Józefa Obłoja. 1 stycznia 1959 r. przekształcono go w samodzielną placówkę, Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej (ICSO)^[3]. 1 kwietnia 2019 r., ICSO „Blachownia” wszedł w skład Sieci Badawczej Łukasiewicz.

Działalność

• Tematyka badawcza Instytutu obejmuje prowadzenie badań naukowych i prac badawczo – rozwojowych dotyczących procesów chemicznych, w szczególności w zakresie:
  • syntezy i technologii organicznej,
  • żywic fenolowych, akrylowych, epoksydowych, poliwęglanów i innych oraz modyfikowaniu właściwości żywic,
  • rozdziału gazów, procesów wodorowych i ciśnieniowych,
  • technologii przetwarzania surowców odnawialnych,
  • procesów petro- i karbochemicznych,
  • katalizy homo- i heterogennej,
  • chemii i technologii polimerów i tworzyw sztucznych oraz ich modyfikacji i przetwórstwa,
  • środków powierzchniowo-czynnych i chemii gospodarczej,
  • środków pomocniczych dla różnych gałęzi przemysłu,
  • analizy chemicznej,
  • fizykochemii,
  • inżynierii chemicznej,
  • ochrony środowiska i utylizacji odpadów.

Dyrektorzy

• 1952–1959: prof. dr inż. Józef Obłój, kierownik
• 1959–1966: prof. dr inż. Józef Obłój, dyrektor
• 1966–1972: prof. dr inż. Edward Grzywa, dyrektor
• 1972–1976: doc. dr inż. Jerzy Antoni Wojciechowski, dyrektor
• 1976 (3 miesiące): doc. Zbigniew Gortel, p.o. dyrektora
• 1976 (3 miesiące): dr inż. Franciszek Górka, p.o. dyrektora
• 1976–1985: prof. dr hab. inż. Włodzimierz Kotowski, dyrektor
• 1985–1990: prof. dr hab. inż. Marian Taniewski, dyrektor
• 1990–1992: dr inż. Maciej Kiedik, dyrektor
• 1992–1993: prof. dr hab. inż. Jerzy Wasilewski, p.o. dyrektora
• 1993–1999: prof. dr hab. inż. Jerzy Wasilewski, dyrektor
• 1999–2003: prof. dr hab. inż. Andrzej Gawdzik, dyrektor
• 2003–2004: prof. dr hab. inż. Andrzej Gawdzik, kierownik
• 2004–2005: mgr Teresa Tarkowska, kierownik
• 2005–2010: doc. dr Marian Gryta, dyrektor
• 2010–2020: dr Andrzej Krueger, dyrektor
• od 1 kwietnia 2020: dr hab. Iwona Szwach, dyrektor

Zobacz też

• Przemysł chemiczny w Polsce

Przypisy

Bibliografia

• S. Składowski: Techniczne i organizacyjne aspekty rozwoju przemysłu chemicznego w powiecie kozielskim. Opole: 1971.
• R. Nowacki: Historia Instytutu Ciężkiej Syntezy Organicznej Blachownia w Kędzierzynie-Koźlu 1952–1991. Kędzierzyn-Koźle: 1992.
• 55-lecie Instytutu Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” – Kalendarium

Linki zewnętrzne

• Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI).