Siedliska Sławęcińskie

Siedliska Sławęcińskie

wieś
Widok od południa
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	jasielski
Gmina	Skołyszyn
Liczba ludności (2020)	216[1]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-242[2]
Tablice rejestracyjne	RJS
SIMC	0360260[3]
Położenie na mapie gminy Skołyszyn Siedliska Sławęcińskie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Siedliska Sławęcińskie
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Siedliska Sławęcińskie
Położenie na mapie powiatu jasielskiego Siedliska Sławęcińskie
49°44′33″N 21°21′48″E/49,742500 21,363333

Widok na wieś z Przysiek

Stacja Kontroli Pojazdów

Siedliska Sławęcińskie – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Skołyszyn^[3][4].

Miejscowość leży nad rzeką Ropą przy drodze krajowej nr 28 i linii kolejowej nr 108 z najbliższą stacją w Przysiekach.

Położenie geograficzne

Siedliska Sławęcińskie leżą w Obniżeniu Gorlickim (513,66) na Pogórzu Karpackim w południowo-wschodniej Polsce. Wieś graniczy od północy z Bączalem Dolnym, od wschodu z Przysiekami, od południa z Pustą Wolą i od strony zachodniej ze Sławęcinem. Najbliższym miastem jest Jasło (województwo podkarpackie) w odległości 10 km i Biecz (województwo małopolskie) odległy o 11 km. Jest to niewielka wieś o obszarze 139,3 ha. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

W Siedliskach Sławęcińskich znajduje się fragment specjalnego obszaru ochrony siedlisk w ramach sieci Natura 2000 o nazwie „Wisłoka z dopływami” i obejmuje obszar koryta rzeki Ropy wraz z wiklinami nadrzecznymi.

Historia

Siedliska Sławęcińskie założono na prawie niemieckim w 1398 roku na bazie istniejącej już osady^[5]. W ten sposób weszły w skład dóbr królewskich i jako tenuta (dzierżawa) dość często zmieniały użytkownika. I tak w 1451 roku wymieniana była Katarzyna Budziszowska; w 1472 roku Jan Oświęcim; w 1476 roku Jan Brzeziński; w 1480 roku Paweł z Klęczan; w 1496 roku Jan z Klęczan; w 1502 roku Jan i Stanisław Winiarscy ze Skryszowa; w 1508 roku Jan Milorad ze Sławęcina jako posiadacze Siedlisk Sławęcińskich. W XVI wieku Siedliska Sławęcińskie weszły w skład klucza dóbr królewskich czyli starostwa niegrodowego z siedzibą w Trzcinicy, do którego należały jeszcze Przysieki, Pusta Wola i Jareniówka^[6].

W 1581 roku starostwo trzcinickie należało do hr. Zofii Ocieskiej^[6].; wieś dzierżawi Taszycki i są to: półtora łana kmiecego, 3 zagrody z rolą, 1 komornik z bydłem i 5 komorników bez bydła^[7].

W 1595 roku klucz trzcinicki trzymał Joachim Ocieski kanclerz koronny, starosta olsztyński (zm. 1613 r.) najmłodszy syn Jana i Zofii Ocieskich. W skład dzierżawy wchodziły: Gądki folwark, Jareniówka, Przysieki, Przysieczki, Pusta Wola, Siedliska Sławęcińskie i Trzcinica.^[8]. W 1629 roku dzierżawcą wsi był Rusiecki^[9]. W latach 1634–1710 Siedliska Sławęcińskie znajdowały w rękach starostów libuskich, rodziny Rejów^[10][11]. W 1772 roku starostwo trzcinickie z Siedliskami Sławęcińskimi dzierżawią Wilhelm i Petronela Siemieńscy^[6], a po I rozbiorze Polski władze austriackie przystąpiły do zbywania królewszczyzn.

W 1777 roku starostwo nabył Stanisław Jabłonowski, zięć Siemieńskich. Następnie w latach 1828-1856 drogą powiązań rodzinnych Siedliska przeszły w posiadanie rodziny Stadnickich (Antoniego i jego synów). W 1856 roku Józef Bärenreither nabył starostwo trzcinickie, a potem jego żona Józefa sprzedała w 1872 roku hr. Szczęsnemu Włodkowi^[11]. W 1897 roku odziedziczył majątek hr. Stanisław Włodek, syn Szczęsnego. W 1945 roku właścicielem majątku dworskiego w Siedliskach Sławęcińskich o powierzchni 21,36 ha była Maria de Lavaux. Są to głównie lasy (19,67 ha) oraz użytki rolne (1,69 ha), które upaństwowione przejmuje w całości Nadleśnictwo w Kołaczycach^[12].

W 1890 roku było we wsi 27 domów mieszkalnych, w 2000 - 67, a w 2011 roku 73 domy mieszkalne. W Siedliskach Sławęcińskich nigdy nie było szkoły, a dzieci uczęszczają do szkół w Przysiekach i Skołyszynie. Wierni rzymskokatoliccy należą do parafii w Sławęcinie. We wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna, powstała w 1900 roku. Po wybudowaniu w 1976 roku remizy i domu ludowego OSP w Siedliskach połączyła się w jedną organizację z OSP w sąsiednim Sławęcinie. W 2000 roku OSP Sławęcin-Siedliska otrzymała sztandar i została odznaczona Złotym Znakiem Związku.

Na frontowej ścianie remizy 10 listopada 1984 roku odsłonięto tablicę upamiętniającą śmierć dwóch żołnierzy AK w czasie akcji dywersyjnej na mostku kolejowym w Siedliskach Sławęcińskich w 1944 roku.

W wyborach prezydenckich w 2010 i w 2015 roku wieś głosowała zdecydowanie na kandydatów konserwatywno-chadeckiej partii Prawo i Sprawiedliwość (2010: Jarosław Kaczyński, 69,44%, 2015: Andrzej Duda, 73,75%) i wygrali oni z przedstawicielem chrześcjańsko-demokratycznej Platformy Obywatelskiej (2010: Bronisław Komorowski, 30,56%, 2015: Bronisław Komorowski, 26,25%))^[13][14].

Na placu obok remizy w dniu 28 listopada 2014 roku dla upamiętnienia 25 lat wolności w Polsce odpowiadając na akcję prezydenta Bronisława Komorowskiego i Lasów Państwowych posadzono dąb wolności przy udziale miejscowej OSP^[15].

Ludność

Na koniec 2015 roku Siedliska Sławęcińskie liczyły 211 mieszkańców, a średnia gęstość zaludnienia wynosiła 152 osoby/km². Według danych na koniec 2012 roku na ogólną liczbę 219 mieszkańców było 100 kobiet i 119 mężczyzn; 181 osób dorosłych i 38 osób poniżej 18 roku życia oraz 34 mieszkańców w wieku emerytalnym.

• Wykres liczby ludności w Siedliskach Sławęcińskich na przestrzeni lat ^{[16][17][18][19]}:
      

• Ludność w wieku 13 lat i więcej według płci i poziomu wykształcenia w 2002 roku^[20]:

Turystyka

Przez wieś przebiegają następujące szlaki turystyczne^[21]:

Szlaki piesze

• fragment Międzygminnego spacerowego szlaku turystycznego Święcany-Przybówka wytyczonego w 1995 roku, który przebiega przez północną część wsi wzdłuż asfaltowej drogi gminnej Sławęcin -Przysieki.

Związani z Siedliskami Sławęcińskimi

• Jacenty Mastej - ks.dr hab., o bogatym dorobku naukowym, nauczyciel akademicki, kierownik Katedry Chrystologii Fundamentalnej na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego^[22], rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie w latach 2010-2014. Pochodzi z Siedlisk Sławęcińskich^[23].

Przypisy

Bibliografia

• Józef Garbacik – redakcja, Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego, PWN Kraków 1964
• Wiesław Hap, Ziemia Jasielska naszą Małą Ojczyzną, Jasło 2014, wyd.II, ISBN 978-83-63105-04-4
• WładysławaW. Kołodziej WładysławaW., GabrielaG. Ślawska GabrielaG., Gmina Skołyszyn: przeszłość i teraźniejszość, Skołyszyn: Urząd Gminy, 2006, ISBN 83-86744-73-1, OCLC 170018816 .
• Ryszard Oleszkowicz, Skołyszyn. Zarys monograficzny, Skołyszyn 1998. wyd. II, ISBN 83-86744-50-2
• Na śladach dworów i dworków Jasielszczyzny, AleksandraA. Dacyl, ZbigniewZ. Dranka, ZdzisławZ. Świstak, Jasło: Mała Poligrafia Redemptorystów, 2005, ISBN 83-86744-58-8, OCLC 749753089 .
• Władysław Sarna, Opis powiatu jasielskiego, 1908 reprint JDK Jasło 1995, ISBN 83-903825-2-0
• Tadeusz Ślawski, Siepietnica, Skołyszyn 1996, ISBN 83-86744-62-6
• Edward Wojtuń, Pomniki, tablice i miejsca pamięci narodowej w Gminie Skołyszyn woj. krośnieńskie, Skołyszyn 1996,68, ISBN 83-86744-15-4

Linki zewnętrzne

• Siedliska ''koło Sławęcina'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 511 .