Siedliszcze-Osada

Siedliszcze-Osada
część miasta Siedliszcza
Państwo

 Polska

Województwo

lubelskie

Powiat

chełmski

Gmina

Siedliszcze

Miasto

Siedliszcze

W granicach Siedliszcza

1 stycznia 2012

SIMC

0107896[1]

Populacja (2006)
• liczba ludności


335

Strefa numeracyjna

(+48) 82

Tablice rejestracyjne

LCH

Położenie na mapie Siedliszcza
Mapa konturowa Siedliszcza, w centrum znajduje się punkt z opisem „Siedliszcze-Osada”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Siedliszcze-Osada”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Siedliszcze-Osada”
Położenie na mapie gminy Siedliszcze
Mapa konturowa gminy Siedliszcze, w centrum znajduje się punkt z opisem „Siedliszcze-Osada”
Ziemia51°11′42″N 23°09′49″E/51,195043 23,163739
Portal Polska

Siedliszcze-Osada – centralna część miasta Siedliszcze, położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Siedliszcze.

Siedliszcze-Osada odpowiada obszarowi dawnego miasto Siedliszcze. Z wszystkich stron, niczym obwarzanek, okala je dawna wieś Siedliszcze, obejmująca w rzeczywistości przedmieścia dawnego miasta (obecne ulice Szpitalna, Chojenicka, Lubelska i Szkolna po ulicę Kasztanową) z otaczającymi je terenami zielonymi[2].

Dawne granice Siedliszcza-Osady są nadal zauważalne w katastrze nieruchomości, gdzie systematyczna numeracja działek nagle przeskakuje ku wyższemu lub niższemu ciągowi numerów. I tak granica Siedliszcza-Osady, począwszy od ulicy Szpitalnej na północnym-zachodzie, ciągnie się od gmachu Banku Spółdzielczego ku południu, obejmując cały Cmentarz Żydowski, a następnie ku południu po zachodni wierzchołek działki 145 przy ulicy Chojenieckiej. Odtąd, granica Siedliszcza-Osady biegnie ulicą Chojeniecką na zachód, by skręcić ku południu przy działce 166. Od tego miejsca granica biegnie wzdłuż obszarów zielonych (między działkami o numeracji trój- i czterocyfrowej) do ulicy Lubelskiej. Na wysokości bazaru skręca na wschód do ulicy Sokolec, i stamtąd biegnie już na północ ulicą Sokolec aż po działkę 1253. Od tego miejsca granica skręca na północny-zachód, i linią prostą ciągnie się po ulicę Szkolną. Na niewielkim odcinku, po działkę 1232, biegnie ulicą Szkolną na północny-wschód, po czym skręca ponownie na północny-zachód, gdzie linią prostą dociera do tylnej granicy działki Banku Spółdzielczego. Obszary znajdujące się na zewnątrz od tych granic należały dawniej do wsi Siedliszcze (Siedliszcza-Wsi), oprócz tych na wschód od linii ulic Kasztanowej–Szkolnej–Długiej, które należały do Siedliszcza-Kolonii[3].

Historia

Siedliszcze-Osada to dawne miasto Siedliszcze, które otrzymało prawa miejskie w 1760 roku[4].

W związku z odebraniem Siedliszczu praw miejskich w 1821 roku i przekształceniu go w osadę, powstały dwie miejscowości wiejskie o nazwie Siedliszcze. W celu uniknięcia pomyłek dawne miasto nazywano odtąd Siedliszczem-Osadą, natomiast wieś Siedliszcze zachowała nazwę Siedliszcze[5].

Od 1867 w gminie Siedliszcze, w powiecie chełmskim. Od 1919 w województwie lubelskim, gdzie 20 października 1933 w granicach gminy Siedliszcze utworzono gromadę o nazwie Siedliszcze Osada, składającą się z samej osady Siedliszcze[6].

Podczas II wojny światowej w Generalnym Gubernatorstwie (dystrykt lubelski), gdzie w 1943 roku liczyło 534 mieszkańców (określone je jako Siedliszcze-Miasteczko)[7]. Po wojnie powrócono do stanu sprzed wojny, a Siedliszcze-Osada. stanowiło jedną z 26 gromad gminy Siedliszcze w województwie lubelskim[8]

W związku z reorganizacją administracji wiejskiej jesienią 1954 Siedliszcze-Osada weszło w skład nowo utworzonej gromady Siedliszcze w powiecie chełmskim[9], dla której ustalono 21 członków gromadzkiej rady narodowej[10]. W 1971 roku liczba mieszkańców wynosiła 485[2]. W gromadzie Siedliszcze przetrwało do końca 1972 roku[11].

1 stycznia 1973, w związku z kolejną reformą administracyjną kraju, w powiecie chełmskim reaktywowano gminę Siedliszcze, w skład której weszło Siedliszcze-Osada[12]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa chełmskiego.

1 stycznia 2012 postanowiono miejscowości Siedliszcze, Siedliszcze-Osada i Siedliszcze-Kolonia połączyć. Pod względem administracyjnym wieś Siedliszcze-Osada, jako dawne miasto, stanowiło centrum społeczno-gospodarcze przyszłej miejscowości, i zatem do niego winno przyłączyć wieś Siedliszcze i kolonię Siedliszcze-Kolonia. Jednak aby uniknąć członu Osada w nazwie nowej miejscowości, zdecydowano się włączyć Siedliszcze-Osadę i Siedliszcze-Kolonię do wsi Siedliszcze. W ten sposób nowa miejscowość nazywała się odtąd Siedliszcze[13], a więc tak jak dawne miasto sprzed 1821. Kiedy Siedliszcze odzyskało prawa miejskie 1 stycznia 2016 roku[14], nie trzeba było zmieniać nazwy miasta, jak np. w przypadku Czyżewa[15].

Zabieg ten jest często błędnie interpretowany. Ponieważ współczesne miasto nazywa się Siedliszcze, systemy kartograficzne interpretują położenie części miasta Siedliszcze (a więc dawnej wsi Siedliszcze) w centrum miasta, wokół rynku miejskiego (a więc na obszarze dawnej miejscowości Siedliszcze-Osada). Natomiast nazwę części miasta Siedliszcze-Osada, jako odbiegającą od nazwy miasta, lokują na peryferiach miasta, najczęściej w okolicy ulicy Chojenieckiej[16][17]. Nie ma to pokrycia z historycznym rozwojem przestrzennym miejscowości[2].

Przypisy

  1. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). GUS. [dostęp 2021-01-09].
  2. a b c GUS (1971). Statystyczna charakterystyka miejscowości w gromadach: Powiat Chełm, woj. lubelskie
  3. Siedliszcze w Geoportalu
  4. Krzysztofik, R. & Dymitrow, M. (red.) 2015. Degraded and restituted towns in Poland: Origins, development, problems / Miasta zdegradowane i restytuowane w Polsce. Geneza, rozwój, problemy. Gothenburg: University of Gothenburg
  5. Postanowienie Xsięcia Namiestnika Królewskiego Nr 15,043 z dn. 10 kwietnia 1821; wg Wykazu Miast w Królestwie Polskiem na wieyskie osady zamienionych od dn. 1 lutego 1820 r., to iest od daty ustanowienia Kommissyi dla Miast; w Aktach Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych (KRSW) nr 201, k. 44 w Archiwum Głównych Akt Dawnych w Warszawie (AGAD).
  6. Lubelski Dziennik Wojewódzki, 1933, nr 22, poz. 181]
  7. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  8. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.
  9. Uchwała Nr 7 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu chełmskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 23 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 64)
  10. Uchwała Nr 126 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chełmie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych powiatu chełmskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 13, Poz. 54)
  11. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  12. Uchwała Nr XXI/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr 12, Poz. 239)
  13. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 27 grudnia 2011 r. (Dz.U. z 2011 r. nr 291, poz. 1711).
  14. Dz.U. z 2015 r. poz. 1083.
  15. Dz.U. z 2010 r. nr 138, poz. 929.
  16. Błędne oznaczenie Siedliszcza-Osady w serwisie Targeo
  17. Błędne oznaczenie Siedliszcza-Osady w serwisie Geoportal

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Siedliszcze location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
POL Siedliszcze (gm Siedliszcze) COA.jpg
Herb wsi i gminy Siedliszcze.