Siergiej Szpigelglas
| Data i miejsce urodzenia | 29 kwietnia 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 29 stycznia 1941 |
| szef Wydziału Zagranicznego Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych | |
| Okres | od lutego 1938 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Siergiej Michajłowicz Szpigelglas (ros. Серге́й Миха́йлович Шпи́гельглас, ur. 29 kwietnia 1897, zm. 29 stycznia 1941) – wysoki funkcjonariusz radzieckich organów bezpieczeństwa i wywiadu, m.in. szef wywiadu zagranicznego Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego.
Życiorys
Urodził się w żydowskiej rodzinie księgowego w Mostach w guberni grodzieńskiej Imperium Rosyjskiego. Przed I wojną światową, po ukończeniu szkoły realnej w Warszawie studiował na Uniwersytecie Moskiewskim. W 1917 roku zaciągnął się do armii rosyjskiej, służył w 42 pułku zapasowym.
Do organów bezpieczeństwa (Czeka) wstąpił zaraz po rewolucji październikowej, służył jako oficer w Oddziale Specjalnym (OO) Czeka, zajmującym się m.in. kontrolą Armii Czerwonej. W następnych latach wykonywał specjalne zadania w wielu miastach, m.in. w Orszy i Mińsku. Dzięki znajomości takich języków jak francuski, niemiecki i polski wykonywał często zadania za granicą, m.in. w 1926 roku pracował w Mongolii, a następnie w Japonii i jako nielegał we Francji. W 1936 roku został mianowany zastępcą Abrama Słuckiego, komisarza bezpieczeństwa państwowego II rangi, ówczesnego szefa wywiadu zagranicznego - Zarządu VII Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego, a w 1938 roku jego następcy, Zelmana Pasowa. W czasie sprawowania tej funkcji ponownie często wyjeżdżał za granicę, m.in. do Niemiec i ogarniętej wówczas wojną domową Hiszpanii.
Po aresztowaniu Słuckiego i Pasowa podczas wielkiej czystki, która objęła również aparat NKWD, Szpigelglas stanął na czele 7 Zarządu Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego, czyli wywiadu zagranicznego. W czasie pełnienia obowiązków szefa wywiadu przeszedł krótki kurs i wykładał w pierwszej szkole wywiadu NKWD SZON, utworzonej w 1938 roku. Czystki w Ludowym Komisariacie Spraw Wewnętrznych dotknęły i jego, został aresztowany w 1938 roku, oskarżony o szpiegostwo i powiązania z wrogami ludu, następnie rozstrzelany. Zrehabilitowany w 1956 roku.