Siewka szara

Siewka szara
Pluvialis dominica[1]
(Statius Müller, 1776)
Ilustracja
Samiec siewki szarej w szacie godowej
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

siewkowce

Rodzina

sieweczkowate

Podrodzina

siewki

Rodzaj

Pluvialis

Gatunek

siewka szara

Synonimy
  • Charadrius dominicus Statius Müller, 1776[2]
  • Pluvialis dominica dominica (Statius Müller, 1776)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     okres lęgowy

     przeloty

     zimowiska

Siewka szara[4] (Pluvialis dominica) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny sieweczkowatych (Charadriidae). Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Jest to gatunek monotypowy[5]. Niegdyś uważano, że siewka szara i bardzo podobna do niej siewka złotawapodgatunkami tego samego gatunku Pluvialis dominica. Badania prowadzone od 1983 roku na zachodniej Alasce, która jest obszarem ich współwystępowania, wykazały jednak, że ptaki z obu podgatunków różnią się wielkością i upierzeniem, głosem godowym, zakładają gniazda w innych miejscach, a przede wszystkim w ogóle nie krzyżują się między sobą. Uznano to za wystarczające przesłanki, aby wydzielić dwa gatunki: siewka szara (Pluvialis dominica) i siewka złotawa (Pluvialis fulva).

Zasięg występowania

Zamieszkuje północną część Ameryki Północnej – od zachodniej Alaski przez północną Kanadę po Ziemię Baffina. Zimuje w Ameryce Południowej, głównie od południowo-wschodniej Brazylii i Paragwaju na południe po północno-wschodnią Argentynę; niektóre osobniki dolatują do Patagonii i Ziemi Ognistej[2]. Sporadycznie zalatuje do Europy[6], w tym wyjątkowo do Polski (stwierdzona tylko dwa razy – w 2002 i 2018 roku[7]).

Morfologia

Siewka szara w szacie spoczynkowej
Wygląd
W szacie godowej samiec ma wierzch ciała ciemny, gęsto pokryty żółtymi, czasem z zielonkawym odcieniem, plamkami. Spód ciała czarny poza pokrywami podogonowymi, które są białe. Czoło, boki głowy i szyi również białe, oddzielają złoto-czarny wierzch ciała od czarnej plamy na spodzie. Dziób i nogi ciemne. Samica podobna, lecz na czarnej plamie na spodzie ciała znajdują się białe plamki. Osobniki młodociane i dorosłe w szacie spoczynkowej mają jasny spód ciała z ciemnymi plamkami na piersi i szyi. Od siewki złotawej różni się bardziej krępą sylwetką i krótszymi nogami.
Wymiary średnie[2]
długość ciała 24–28 cm
rozpiętość skrzydeł 65–72 cm
masa ciała 106–194 g

Ekologia i zachowanie

Gniazdo z jajami
Biotop
Tundra, zimuje na morskich wybrzeżach, równinach i bagnach.
Gniazdo
Zagłębienie w ziemi wykonane przez samca, wyłożone porostami, suchymi liśćmi, trawą i mchem[8].
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając 3–4 cieliste, pokryte brązowymi plamkami jaja.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 26–27 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta pierzą się w wieku 22–24 dni[8], po czym się usamodzielniają.
Pożywienie
Bezkręgowce, głównie owady, ale także robaki, pająki, drobne mięczaki i skorupiaki; skład diety uzupełniają nasiona traw i jagody[8].

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje siewkę szarą za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International z 2006 roku, przekracza 200 tysięcy osobników. Ogólny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Pluvialis dominica, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Wiersma, P., Kirwan, G.M. & Boesman, P.: American Golden Plover (Pluvialis dominica). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2019. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-09)].
  3. a b Pluvialis dominica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Pluvialinae MacGillivray, 1852 - siewki (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-21].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Buttonquail, thick-knees, sheathbills, plovers, oystercatchers, stilts, painted-snipes, jacanas, Plains-wanderer, seedsnipes. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-21]. (ang.).
  6. wynik wyszukiwania: Pluvialis dominica. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2021-04-21]. (ang.).
  7. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 35. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2019. „Ornis Polonica”. 60, s. 125–160, 2019. 
  8. a b c N. Bouglouan: American Golden Plover. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-04-21]. (ang.).
  9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Pluvialis dominica map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Geographical distribution of American golden plover.
 
Breeding
 
Migration
 
Nonbreeding
Pluvialis dominica eggs and nest.jpg
(c) I, MeegsC, CC-BY-SA-3.0
Eggs and nest of Pluvialis dominica (American Golden-Plover), near Coffee Dome, Seward Peninsula (north of Nome), Alaska
Pluvialis dominica.jpg
Autor: Onioram, Licencja: CC BY-SA 4.0
Vagrant American Golden Plover (Pluvialis dominica) in wintering plumage, photographed in Sierra de la Capelada (northern Spain), far outside of its distribution range, in September 2017