Siewnica

Siewnica
Pluvialis squatarola[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 3.0

Siewnica w szacie godowej
Ilustracja
Siewnica w szacie spoczynkowej
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

siewkowce

Rodzina

sieweczkowate

Podrodzina

siewki

Rodzaj

Pluvialis

Gatunek

siewnica

Synonimy
  • Tringa Squatarola Linnaeus, 1758[2]
  • Squatarola squatarola (Linnaeus, 1758)
Podgatunki
  • P. s. squatarola (Linnaeus, 1758)
  • P. s. tomkovichi Engelmoer & Roselaar, 1998
  • P. s. cynosurae (Thayer & Bangs, 1914)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     lęgowy

     przeloty

     zimowiska

Siewnica[4] (Pluvialis squatarola) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny sieweczkowatych (Charadriidae), zamieszkujący tundrę Eurazji, Ameryki Północnej od Półwyspu Melville’a do Ziemi Baffina. Zimuje na wybrzeżach obu Ameryk, zachodniej i południowej Europy, Afryki, południowej części Azji oraz Indonezji i Australii. W Polsce licznie spotykana na wybrzeżu podczas przelotów. W głębi kraju rzadsza, lecz również pojawia się regularnie.

Podgatunki i zasięg występowania

Zwykle wyróżnia się trzy podgatunki P. squatarola[2][5]:

  • P. s. squatarola – od północno-wschodniego krańca Europy na wschód przez północną Azję (bez Wyspy Wrangla) do wybrzeży Półwyspu Czukockiego i Niziny Anadyrskiej, zachodnia i północna Alaska. Zimuje na wybrzeżach zachodniej i południowej Europy, południowej Afryki, południowej Azji, Indonezji i Australii, rzadko Nowej Zelandii.
  • P. s. tomkovichi – Wyspa Wrangla. Zimuje prawdopodobnie na wybrzeżach wschodniej Azji i dalej na południe.
  • P. s. cynosurae – północne wybrzeża Kanady i Archipelag Arktyczny. Zimuje wzdłuż wybrzeży Ameryki Północnej i Południowej.

Morfologia

Cechy gatunku
W szacie godowej samiec ma wierzch ciała pokryty czarno-białym deseniem. Boki głowy, przód szyi, pierś i spód czarny. Pokrywy podogonowe, boki szyi i okolice pokryw usznych białe. Dziób i nogi czarne. Samica w szacie godowej bardzo podobna do samca, lecz na spodzie ciała kolor czarny pokryty jest białymi plamkami. W szacie spoczynkowej obie płci oraz osobniki młodociane są brudnobiałe z ciemnymi plamkami, większymi i gęstszymi na wierzchu ciała. W locie widoczne czarne podbarkówki.
Wymiary średnie[2]
długość ciała ok. 27–31 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 71–83 cm
masa ciała ok. 165–395 g

Ekologia i zachowanie

Jajo z kolekcji muzealnej
Biotop
W okresie lęgowym tundra, poza nim brzegi wód, zazwyczaj słonych.
Gniazdo
Płytkie zagłębienie w ziemi.
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju–czerwcu 4 jaja.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 26–27 dni przez obydwoje rodziców.
Pożywienie
Bezkręgowce, głównie owady, sporadycznie uzupełniane przez nasiona traw i jagody.

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje siewnicę za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International z 2015 roku, mieści się w przedziale 738–935 tysięcy osobników. Ogólny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. Pluvialis squatarola, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Wiersma, P., Kirwan, G.M. & Boesman, P.: Grey Plover (Pluvialis squatarola). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-10-22].
  3. a b Pluvialis squatarola, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Pluvialinae MacGillivray, 1852 - siewki (Wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-20].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Buttonquail, thick-knees, sheathbills, plovers, oystercatchers, stilts, painted-snipes, jacanas, Plains-wanderer, seedsnipes. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-20]. (ang.).
  6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

  • Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
  • Pluvialis squatarola (Siewnica). W: M. Gromadzki (red.): Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. T. 8: Ptaki (część II). Warszawa: Ministerstwo Środowiska, 2004, s. 43–46. ISBN 83-86564-43-1.

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Black-bellied Plover in nonbreeding plumage.jpg
Autor: Alan Vernon, Licencja: CC BY 2.0

Black-Bellied Plover (Pluvialis squatarola) on the beach near Mendocino, California. Wary and quick to give alarm calls, the Black-bellied Plover functions worldwide as a sentinel for mixed groups of shorebirds. These qualities allowed it to resist market hunters, and it remained common when populations of other species of similar size were devastated.

Reference <a href="http://www.allaboutbirds.org/guide/Black-bellied_Plover/lifehistory" rel="nofollow">www.allaboutbirds.org/guide/Black-bellied_Plover/lifehistory</a>
Pluvialis squatarola MHNT.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Egg of Grey Plover. Collection of Jacques Perrin de Brichambaut.
Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 3.0
Grey Plover at Sanibel Island in Lee County, Florida, U.S.A.
Pluvialis squatarola map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Geographical distribution of Grey plover.
 
Breeding
 
Migration
 
Nonbreeding