Sigourney Weaver
Sigourney Weaver podczas 82. ceremonii wręczenia Oscarów 7 marca 2010 | |
Imię i nazwisko | Susan Alexandra Weaver |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 8 października 1949 |
Zawód | aktorka |
Współmałżonek | Jim Simpson (od 1984) |
Lata aktywności | od 1971 |
Strona internetowa |
Sigourney Weaver, właśc. Susan Alexandra Weaver[1] (ur. 8 października 1949 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka. Laureatka nagrody BAFTA, dwóch Złotych Globów[2], Złotej Kamery[3], nagrody Grammy i na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Marrakeszu[4]. Ponadto była nominowana do trzech Oscarów (1987 i dwa razy w 1989), czterech nagród Primetime Emmy i Tony.
Występowała w roli Ellen Ripley w serii Obcy, jako Dian Fossey w filmie Goryle we mgle (1988) i jako dr Grace Augustine w Avatarze (2009).
Imię Sigourney przyjęła po lekturze powieści F. Scotta Fitzgeralda Wielki Gatsby[5][6].
16 grudnia 1999 otrzymała własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7021 Hollywood Boulevard[7][8].
Życiorys
Wczesne lata
Urodziła się i dorastała w Nowym Jorku, jako córka angielskiej aktorki Elizabeth Inglis (z domu Desiree Mary Lucy Hawkins, 1913–2007) i byłego prezesa NBC Universal Sylvestra Weavera (Sylvester Laflin Weaver junior, 1908–2002)[5][9], pochodzenia szkocko-angielskiego[10]. Uczęszczała do Ethel Walker School w Simsbury, a także do Chapin School, Brearley School i Sarah Lawrence College. W 1972 ukończyła studia na wydziale anglistyki Uniwersytetu Stanforda[9]. Studiowała sztukę teatralną na Uniwersytecie Yale’a[5] (razem z Meryl Streep).
Kariera
W 1975 debiutowała na Broadwayu w roli Marie–Louise Durham w komedii W. Somerseta Maughama Stała żona[11] z Ingrid Bergman. W 1976 wystąpiła w trzech produkcjach off-Broadwayowskich Das Lusitania Songspiel, Titanic i Gemini[12]. W 1985 za rolę Darlene w sztuce broadwayowskiej Davida Rabe’a Hurlyburly w reż. Mike’a Nicholsa z Williamem Hurtem i Ronem Silverem zdobyła nominację do Tony Award.
Jako 29-latka zagrała astronautkę Ellen Ripley w filmie Ridleya Scotta Obcy – ósmy pasażer Nostromo (Alien, 1979). Potem otrzymała kilka ról telewizyjnych i epizodów filmowych, w tym w komedii romantycznej Woody’ego Allena Annie Hall (1977)[13]. W następnych latach stworzyła pamiętne kreacje w historii kina, między innymi w dramacie politycznym Petera Weira Rok niebezpiecznego życia (The Year of Living Dangerously, 1983, u boku Mela Gibsona i Lindy Hunt), komedii Ivana Reitmana Pogromcy duchów (Ghostbusters, 1984, jako muzyk opętana przez wielowiekową siatkę gatunkową Zuul), komedii Mike'a Nicholsa Pracująca dziewczyna (Working Girl, 1988, z Melanie Griffith i Harrisonem Fordem), dramacie Michaela Apteda Goryle we mgle (Gorillas in the Mist, 1988, w roli Dian Fossey, co stało się początkiem jej zaangażowania w problematykę ochrony goryli górskich jako ginącego gatunku[6][5]) oraz pozostałych częściach serii Obcy.
Pierwszą nominację do Oscara zdobyła w 1986 za rolę w przeboju kinowym Obcy 2. W 1988 była nominowana w dwóch kategoriach jako najlepsza aktorka pierwszo- i drugoplanowa za role w filmach: Goryle we mgle oraz Pracująca dziewczyna. Jest jedną z niewielu aktorek nominowanych do Oscara za role w horrorach[14].
Była na okładkach magazynów, takich jak „Elle”, „Rolling Stone”, „Vanity Fair”, „Time”, „Esquire”, „Entertainment Weekly”, „InStyle”, „Life”, „Tele Magazyn” i „Reader’s Digest”[15].
Dysponuje głosem operowym. Zasiadała w jury konkursu głównego na 51. MFF w Cannes (1998).
Życie prywatne
W 1984 wyszła za mąż za reżysera Jima Simpsona, twórcy The Flea Theater, który jako siedemnastolatek wyjechał do Polski, aby się uczyć u Jerzego Grotowskiego, co zmieniło jego życie[16]. 13 kwietnia 1990 urodziła córkę Charlotte.
Filmografia
- 1979: Obcy – ósmy pasażer Nostromo (Alien)
- 1981: Naoczny świadek (Eyewitness)
- 1982: Rok niebezpiecznego życia (The Year of Living Dangerously)
- 1984: Pogromcy duchów (Ghostbusters)
- 1986: Obcy – decydujące starcie (Aliens)
- 1988: Goryle we mgle (Gorillas in the Mist: The Story of Dian Fossey)
- 1988: Pracująca dziewczyna (Working Girl)
- 1989: Pogromcy duchów II (Ghostbusters II)
- 1992: Obcy 3 (Alien³)
- 1992: 1492. Wyprawa do raju (1492: Conquest of Paradise)
- 1993: Dave
- 1994: Śmierć i dziewczyna (Death and the Maiden)
- 1995: Jeffrey
- 1995: Psychopata (Copycat)
- 1997: Obcy: Przebudzenie (Alien: Resurrection)
- 1997: Burza lodowa (The Ice Storm)
- 1997: Śnieżka dla dorosłych (Snow White: A Tale of Terror)
- 1999: Kosmiczna załoga (Galaxy Quest)
- 2001: Wielki podryw (Heartbreakers)
- 2002: Debiutant (Tadpole)
- 2003: Kto pod kim dołki kopie... (Holes)
- 2004: Osada (The Village)
- 2006: Śniegowe ciastko (Snow Cake)
- 2007: Zaginiona (The Girl in the Park) jako Julia Sandburg
- 2008: 8 części prawdy (Vantage Point)
- 2008: Mama do wynajęcia (Baby Mama)
- 2009: Modlitwy za Bobby’ego (Prayers for Bobby)
- 2009: Avatar
- 2010: Wariat na wolności (Crazy on the Outside)
- 2010: To znowu ty (You Again)
- 2011: Dom w głębi lasu (The Cabin in the Woods)
- 2011: Porwanie (Abduction)
- 2012: Czerwone światła (Red Lights)
- 2012: Zimne światło dnia (Cold Light of Day)
- 2012: Wampirzyce (Vamps) jako Ciccerus
- 2014: Exodus: Bogowie i królowie jako Tuya
- 2015: Chappie
- 2016: Siedem minut po północy (A Monster Calls)
Nagrody
Rok | Nagroda | Kategoria | Film / Album |
---|---|---|---|
1987 | Nagroda Saturn | Najlepsza aktorka drugoplanowa[17] | Obcy – decydujące starcie (1986) |
1989 | Złoty Glob | Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym[18] | Goryle we mgle (1988) |
Najlepsza aktorka drugoplanowa[18] | Pracująca dziewczyna (1988) | ||
1998 | Nagroda BAFTA | Najlepsza aktorka drugoplanowa[18] | Burza lodowa (1997) |
2010 | Nagroda Saturn | Najlepsza aktorka drugoplanowa[17] | Avatar (2009) |
2011 | Nagroda Grammy | Najlepszy album ze słowem mówionym[17] | Earth (The Book): A Visitor’s Guide to the Human Race (2010) |
2016 | Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastián | Nagroda Donostia za całokształt twórczości[17] | – |
Przypisy
- ↑ Personalidade: Sigourney Weaver (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-01-02]. (port.).
- ↑ Sigourney Weaver. ČSFD.cz. [dostęp 2018-01-02]. (cz.).
- ↑ Goldene Kamera 2013. Neue Presse. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (niem.).
- ↑ Trofeum FIFM 2008. „Daily Mail”. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
- ↑ a b c d Jamie Lee Curtis (2015-02-18): Sigourney Weaver. „Interview”. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
- ↑ a b Sigourney Weaver (8 de Outubro de 1949). Filmow. [dostęp 2018-01-02]. (port.).
- ↑ Sigourney Weaver. Walk of Fame. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
- ↑ Gary Goldstein: Hollywood Star Walk: Sigourney Weaver. „Los Angeles Times”, 2010-02-19. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
- ↑ a b Sigourney Weaver Biography (1949-). Film Reference. [dostęp 2009-02-09]. (ang.).
- ↑ Sigourney Weaver – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
- ↑ Sigourney Weaver. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
- ↑ Sigourney Weaver. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
- ↑ Sigourney Weaver. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
- ↑ Sandra Brennan: Sigourney Weaver Biography. AllMovie. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
- ↑ Sigourney Weaver Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
- ↑ Sigourney Weaver zawstydziła dziennikarkę TVN podczas wywiadu. "Nie wiesz, kto to był Grotowski?". NaTemat.pl. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-30)].
- ↑ a b c d Sigourney Weaver Awards. FamousFix.com. [dostęp 2022-10-22]. (ang.).
- ↑ a b c Sigourney Weaver Awards. AllMovie. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Sigourney Weaver w bazie IMDb (ang.)
- Sigourney Weaver w bazie Notable Names Database (ang.)
- Sigourney Weaver w bazie Filmweb
- ISNI: 0000 0001 2141 9263
- VIAF: 85082285
- LCCN: n88032867
- GND: 118916955
- BnF: 13901048c
- SUDOC: 034532498
- NLA: 35814078
- NKC: pna2005262036
- BNE: XX1177459
- NTA: 073189588
- BIBSYS: 98053848
- CiNii: DA1009647X
- PLWABN: 9810659607505606
- NUKAT: n2008056659
- J9U: 987007428876405171
- CANTIC: a10594139
- CONOR: 14545763
- KRNLK: KAC201885813
- LIH: LNB:CbUo;=B5
- WorldCat: lccn-n88032867
Media użyte na tej stronie
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
The red carpet isn't alien to her. Playing off "Avatar's" vibrancy, Sigourney Weaver confidently shows some color at the 82nd Academy Awards, March 7, in Hollywood, Calif. She plays Dr. Grace Augustine in the film.