Sikora cynamonowa

Sikora cynamonowa
	Poecile davidi
	Berezowski & Bianchi, 1891
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	sikory
Rodzaj	Poecile
Gatunek	sikora cynamonowa
Synonimy
	Parus davidi (Berezowski & Bianchi, 1891);
	Parus davidi (Berezowski & Bianchi, 1891);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania

Sikora cynamonowa^[3] (Poecile davidi) – gatunek małego ptaka z rodziny sikor (Paridae). Występuje endemicznie w centralnych Chinach. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek opisało dwóch ornitologów rosyjskich: Michaił M. Bieriezowski i Walentin Bianki. Opis ukazał się w wydanym w 1891 „Птицы ганьсуйскаго путешествія Г. Н. Потанина 1884–1887” (Ptaki ekspedycji do Gansu G. N. Potanina 1884–1887). Holotyp pochodził z południowej prowincji Gansu (Chiny)^[4]. Sikora cynamonowa bywała włączana do rodzaju Parus wraz z innymi przedstawicielami Poecile. P. davidi bywała uznawana za jeden gatunek z sikorą żałobną (P. lugubris); sądzono też, że jest blisko spokrewniona z sikorą białobrewą (P. superciliosus), jednak analiza molekularna wykazała jej bliskie pokrewieństwo z sikorą ubogą (P. palustris)^[5]. Gatunek monotypowy^[6].

Epitet gatunkowy davidi upamiętnia Armanda Davida, znanego również jako ojciec David (Père David), autorytetu w dziedzinie ornitologii Chin^[7], misjonarza, botanika i zoologa.

Morfologia

Długość ciała wynosi 12–13 cm, masa ciała 10–12,5 g^[5]. Długość skrzydła samca: 65–68 mm, samicy 64–67 mm; długość ogona: 47–54 mm, dzioba: 9,5–11,1 mm, skoku: 14–18 mm. Czoło, wierzch głowy i kark czarne, nieznacznie błyszczące; pozostałe części wierzchu ciała bure z nieznacznie oliwkowym odcieniem. Ogon i skrzydła ciemne, szarobrązowe (skrzydełko i pokrywy pierwszorzędowe ciemniejsze); sterówki z oliwkowoszarymi krawędziami, pokrywy skrzydłowe z ciemnoszarymi, lotki II i III rzędu z szaropłowymi. Lotki I rzędu mają delikatne, szarobiałe krawędzie, najjaśniejsze na końcach. Policzki, pokrywy uszne i dolna krawędź „czapeczki” na głowie białe. Gardło i górna część piersi smoliście czarne. Boki szyi cynamonowe, pióra tej barwy sięgają aż na kark, tworząc półobrożę. Spód ciała cynamonowy, jaśniejszy na środku brzucha. Pokrywy podskrzydłowe jasnopłowe^[7].

Tęczówka ciemnobrązowa, nogi od ołowianych po czarne, dziób czarny^[7].

Zasięg występowania

Sikory cynamonowe są endemiczne dla centralnych Chin. Występują od południowej prowincji Gansu na południe po Syczuan, również w południowej prowincji Shaanxi i zachodniej prowincji Hubei^[5].

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia sikor cynamonowych są dojrzałe lasy mieszane, np. z domieszką świerków, jodeł, sosen, brzóz, topoli, wierzb, olch i dębów, z podszytem porośniętym bambusami i z przecinkami. Szczególnie lubią duże brzozy o czerwonej korze (Betula albosinensis). Odnotowywane były na wysokościach około 2135–3350 m n.p.m. Brak informacji na temat potencjalnych wędrówek wysokościowych. Poza sezonem lęgowym sikory cynamonowe przebywają w grupach 5–10 osobników. Są bardzo zręczne i aktywne. Zwykle żerują w koronach wysokich drzew, ale i w środkowych warstwach lasu i wśród krzewów^[7]. Żywią się prawdopodobnie małymi bezkręgowcami, larwami i nasionami; pokarm słabo poznany^[5]. Mają stosunkowo wąski repertuar dźwięków, da się ich rozróżnić około 12; prawdopodobnie są one najmniej różnorodne z całego rodzaju Poecile^[7].

Lęgi

Rozród słabo poznany. Sezon lęgowy przypada na maj. Gniazdo umiejscowione jest w dziupli drzewa lub martwego już pnia, budulec stanowią między innymi mchy. Gniazdo znajduje się od około 4 do 10 m nad ziemią^[7].

Status

IUCN uznaje sikorę cynamonową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020)^[2]. BirdLife International szacuje zasięg występowania na 56,8 tys. km², trend populacji ocenia jako spadkowy ze względu na niszczenie środowiska^[8].

Przypisy

↑ Poecile davidi, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Poecile davidi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2017-12-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-25].
↑ Михаил Михайлович Березовский & Валентин Львович Бианки: Птицы ганьсуйскаго путешествія Г. Н. Потанина 1884-1887 (The birds of Gansu expedition of G.N. Potanin 1884–1887). 1891, s. 113. (ros.).
↑ ^a ^b ^c ^d Gosler, A. & Clement, P.: Rusty-breasted Tit (Poecile davidi). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-25].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-25]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Simon Harrap & David Quinn: Tits, Nuthatches & Treecreepers. Christopher Helm, 1996, s. 283–284, seria: Helm Identification Guides. ISBN 978-1-4081-3518-1.
↑ Rusty-breasted Tit Parus davidi. BirdLife International. [dostęp 2016-05-03].

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Poecile davidi, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] Poecile davidi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2017-12-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-25].

[oryg-4] Михаил Михайлович Березовский & Валентин Львович Бианки: Птицы ганьсуйскаго путешествія Г. Н. Потанина 1884-1887 (The birds of Gansu expedition of G.N. Potanin 1884–1887). 1891, s. 113. (ros.).

[hbwa-5] Gosler, A. & Clement, P.: Rusty-breasted Tit (Poecile davidi). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-25].

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-25]. (ang.).

[pdf-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Simon Harrap & David Quinn: Tits, Nuthatches & Treecreepers. Christopher Helm, 1996, s. 283–284, seria: Helm Identification Guides. ISBN 978-1-4081-3518-1.

[birdlife-8] Rusty-breasted Tit Parus davidi. BirdLife International. [dostęp 2016-05-03].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne