Silesia Superior

Związek Akademików Górnoślązaków Silesia Superior – organizacja polskich studentów i absolwentów pochodzących z Górnego Śląska, działająca w latach 1924-1939 w niemieckim Wrocławiu.

Założony w Opolu, wkrótce przeniesiony do Wrocławia[1]. Jego członkami byli studenci z Górnego Śląska studiujący w tym czasie na Uniwersytecie Wrocławskim, np.: Karol Knosała (pierwszy prezes), Mirosław Spychalski (prezes w 1926), Paweł Kwoczek (prezes w 1926-1927), Tadeusz Kania (prezes w 1928), Józef Fikus (prezes w 1930), Franiszek Gralla (prezes w 1931-1932), Ludwik Affa (prezes w 1932), Józef Mehl (prezes w 1933), Leon Głogowski (prezes w 1934), Paweł Nantka-Namirski (prezes w 1934-1935), Augustyn Kośny (był prezesem), Maksymilian Kośny[2].

Celem Związku, wyrażonym w statucie z 1930 r., było krzewienie kultury polskiej oraz działanie na rzecz społeczności Górnoślązaków - Polaków w tej części Górnego Śląska, która pozostawała w obrębie Niemiec[3]. Oprócz aktualnie studiujących zrzeszał także absolwentów uczelni i członków honorowych[4]. Po powstaniu ogólnoniemieckiego Związku Akademików Polaków w 1934-1935 większość działaczy i wszyscy aktualni studenci Silesia Superior przenieśli się do nowej organizacji, a w Silesi została część absolwentów[3]. Od tego momentu aktywność Silesii bardzo zmalała, choć działa do likwidacji przez władze nazistowskie w 1939 r[5]. Po II wojnie światowej tradycje Silesii Superior kontynuowali członkowie Koła Akademików Opolan w Poznaniu[6].

Losy działaczy polskich związków studenckich w czasie II wojny światowej

Prawie wszyscy opolscy akademicy byli prześladowani przez władze niemieckie. W czasie II wojny światowej zostali zamordowani m.in.:

  • Józef Cygan, z Chrząszczyc pod Opolem - ścięty w Berlinie za rzekomą zdradę stanu,
  • Franciszek Grala z Gliwic
  • Franciszek Gabriel z Dobrzenia Wielkiego
  • Stanisław Grzonka z Raciborza - ścięty w więzieniu w Jenie
  • Augustyn Kośny - zamordowany na ulicy w Berlinie
  • Władysław Planetorz z Cisek Kozielskich - zamordowany w twierdzy kłodzkiej
  • Bolko Liguda - padł jako żołnierz karnej kompanii[7].

Wielu młodszych działaczy Koła walczyło w mundurach niemieckich, niektórzy z nich zginęli.

Przypisy

  1. ↑ Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, strona 28, hasło Hudała
  2. ↑ Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, dane o datach prezesur są według biogramów poszczególnych osób ze stron 19-59
  3. ↑ a b Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, strona 13
  4. ↑ Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, s. 90
  5. ↑ Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, s. 13
  6. ↑ Koło Akademików Opolan w Poznaniu 1946-1950, „Pro Lusatia. Opolskie Studia Łużycoznawcze” 2013, t. 12, https://web.archive.org/web/20140729125146/http://historia.uni.opole.pl/biblioteka/docs/lusatia2013_net.pdf
  7. ↑ W. Wawrzynek, Polskie stowarzyszenia akademickie na Śląsku Opolskim w latach 1924-1939, Opole 1963

Bibliografia

  • Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu.