Silnik żywy

Silnik żywy – krowy w zaprzęgu

Silnik żywy – człowiek lub zwierzę jako źródło napędu. Nazwa aktualnie bardzo rzadko używana. Dawniej głównie w zestawieniach porównawczych z innymi typami silników i napędów maszyn, np. końciągnik. Nie występuje w aktualnych klasyfikacjach silników.

Jeszcze w 1850 roku 94% energii napędowej pochodziło od zwierząt i ludzi, a w 1950 tylko 4%.

Najważniejszymi parametrami była ich moc średnia w czasie dniówki i moc chwilowa. Mocy chwilowej konia w zaprzęgu odpowiadają jednostki mocy: koń mechaniczny i koń parowy.

Moc uzyskiwana od człowieka lub zwierzęcia zależy od sposobu jej wykorzystania, np. moc konia w zaprzęgu wynosi 1 KM, a na wyjściu kieratu spada do 0,54 KM.

Przyjmuje się, że dla uzyskania z kieratu mocy 1 KM potrzeba 720 kg żywej wagi. Dokładne dane można znaleźć w tablicach.

Zwierzę
Człowiek
PełnaW kieracie
przy drągach 4,5 – 5 m
W deptaku
siła
kG
prędkość
m/s
moc
kGm/s
siła
kG
prędkość
m/s
moc
kGm/s
siła
kG
prędkość
m/s
moc
kGm/s
Człowiek640,159,6
Koń o masie 400 kg601,2575450,940,5
Wół600,848650,639
Muł501,155300,927
Osioł400,832140,811,2

Na podstawie tabeli z 1905

Młocarnia z 1881 r. napędzana końmi poprzez kierat

Najważniejszym parametrem była moc średnia w czasie dniówki. Uwzględnia się np. czas przerw (ok. 35% czasu), zmęczenie itp.

Człowiek przy sikawce strażackiej przez 2 minuty rozwija moc do 0,5 KM ale średnią w czasie dniówki tylko 0,048 KM (mniej niż 10%).

Uwzględniano także mniejszą wydajność więźniów rzadko przekraczającą 60% wydajności człowieka wolnego.

Maszyny ułatwiające wykorzystanie: kabestan, kierat, koło deptakowe, zaprzęg.

Literatura

  • "Technik" praca zbiorowa wydana staraniem Komitetu Redakcyjnego (Drukarnia Rubleszewskiego i Wrotnowskiego w Warszawie) 1 tom - 1905r, 2 tom - 1908 r.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Batteuse 1881.jpg
Drawing of a horse-powered thresher from a French dictionary (published in 1881)
Krowy SK.jpg
Autor: Wojciech Pysz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Krowy w zaprzęgu, Słowacja