Silnik odrzutowy

Turbina gazowa silnika turboodrzutowego

Silnik odrzutowysilnik spalinowy w którym pochodząca ze spalania paliwa energia cieplna jest przekształcana w energię kinetyczną gazów wypływających przez dyszę[1]. Wyrzucane z dużą prędkością gazy będące produktem spalania tworzą siłę ciągu skierowaną w przeciwną stronę. Silnik odrzutowy utożsamiany jest często z silnikiem turboodrzutowym, dwuprzepływowym lub turbowentylatorowym. Do silników odrzutowych zalicza się też silnik rakietowy, silnik strumieniowy i silnik pulsacyjny. W silniku odrzutowym traktowanym jako silnik cieplny realizowany jest obieg Braytona-Joule'a.

Pierwszy silnik odrzutowy napędzany parą wodną skonstruował w I wieku naszej ery Heron z Aleksandrii (tzw. bania Herona) Jednak miał bardzo małą moc, zatem w owych czasach był traktowany jako ciekawostka i nie znalazł praktycznego zastosowania. W Chinach zostały wynalezione silniki rakietowe, które były stosowane już od XII wieku. Aż do XX wieku były one używane jedynie do zastosowań militarnych i napędu fajerwerków.

Pierwszy odrzutowy silnik lotniczy, tzw. motorjet powstał w 1910, jego konstruktorem był Henri Coandă[2] (był użyty w samolocie Coandă-1910). Bazował na zainstalowanym w przedniej jego części silniku tłokowym, który sprężał powietrze jednocześnie je tłocząc do komory spalania, gdzie pod ciśnieniem mieszało się ono z olejem napędowym i spalało. Wzrost temperatury powodował rozszerzenie gazu, który wydostając się z silnika napędzał samolot na zasadzie odrzutu. Silniki tego typu były znacznie mniej wydajne od skonstruowanych później silników turboodrzutowych.

Pierwszy nowoczesny silnik turboodrzutowy opatentował w 1930 roku Anglik Frank Whittle. 27 sierpnia 1939 odbył swój pierwszy lot Heinkel He 178, pierwszy samolot z silnikiem turboodrzutowym.

Silniki odrzutowe podzielić można na przelotowe, w których utleniaczem niezbędnym do procesu spalania jest zasysane z otoczenia powietrze, oraz rakietowe, używające do tego celu utleniaczy przewożonych wraz z paliwem.

Typy silników odrzutowych:

Przypisy

  1. praca zbiorowa pod red. prof. dra hab. inż. Stefana Szczecińskiego: Technika lotnicza. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1988.
  2. Henri Marie Coanda (ang.). allstar.fiu.edu. [dostęp 2017-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-24)].

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Jet engine numbered.svg
(c) Jeff Dahl, CC BY-SA 4.0
Schemat jednoprzepływowego silnika turboodrzutowego. Powietrze pod ciśnieniem wtłaczane jest przez sprężarkę do komory spalania gdzie dostarczane jest paliwo i zachodzi proces spalania. Gorące spaliny napędzają turbinę połączona wałem ze sprężarką.
  1. Dyfuzor wlotowy
  2. Sprężarka niskiego ciśnienia
  3. Sprężarka wysokiego ciśnienia
  4. Komory spalania
  5. Dysza wylotowa wraz z turbin
  6. Część gorąca
  7. Turbiny wysokiego i niskiego ciśnienia
  8. Rura ogniowa
  9. Część zimna
  10. Wlot powietrza
Engine.f15.arp.750pix.jpg
A Pratt & Whitney turbofan engine is tested at Robins Air Force Base, Georgia, USA. The tunnel behind the engine cools the escaping exhaust gases and muffles the intense noise. The mesh cover attached to the forward air inlet is not part of the engine.