Sindarin

Sindarin (qya. szaroelfi, inaczej: język sindariński) – sztuczny język opracowany przez J.R.R. Tolkiena, występujący w stworzonej przez niego mitologii Śródziemia. Mieli posługiwać się nim Sindarowie. Fonologia oparta jest w dużej mierze na języku walijskim.

Historia

Pierwotny język elficki → Język wspólnoeldariński → Język wspólnoteleriński → sindarin

Język ten miał wspólne korzenie z quenyą. Początki wykształcania się sindarinu to czas, kiedy część Eldarów prowadzona przez Elwego nie przeprawiła się przez Morze, a osiadła w Beleriandzie. Tam język ten szybko się zmieniał, gdyż kraina, w której był używany, należała do śmiertelnych:

Po swoim powrocie do Śródziemia sindarin przyjęli również Ñoldorowie i używali go na co dzień, zaś quenya (ich ojczysta mowa) stała się językiem książąt, pieśni i książek (qya. parmalambë). W Drugiej Erze sindarin był używany także przez ludzi z Númenoru, później jego znajomość świadczyła właśnie o númenorejskim pochodzeniu. W Drugiej i Trzeciej Erze sindarinem zaczęli się posługiwać też Nandorowie (wcześniej używali oni języka nandorińskiego).

Cechą charakterystyczną sindarinu jest m.in. możliwość istnienia w nagłosie zbitek dwóch spółgłosek (np. gw, dr, cr, br), co jest zjawiskiem niespotykanym w quenyi. Pojawiają się też w wyrazach jednosylabowych tzw. samogłoski superdługie (â, ê, ô, î, û, ŷ) wymawiane dwa razy dłużej od zwykłych samogłosek długich (tj. á, é, í, ó, ú, ý).

Sindarin długo ewoluował – jego rozwój można przedstawić także w następujący sposób: Pierwotny język elficki (od Przebudzenia do 1105) → Język wspólnoeldariński → Język wspólnoteleriński (do 1150) → protosindariński (1150-1152) → starosindariński (1152-1350) → średniosindariński (1350-1496) → nowosindariński (1496 – ok. 600 PE; trzy dialekty) → późnosindariński (Druga Era – Czwarta Era).

Dodatkowo warto zauważyć, iż powstały jeszcze takie formy sindarinu jak: sindarin Ñoldorów – od 1497 do końca Trzeciej Ery – i sindarin Dúnedainów – od 422 r. Pierwszej Ery do czasów Wojny o Pierścień.

W zamierzeniach Tolkiena sindarin miał być początkowo językiem wykształconym przez Ñoldorów (zwanym wtedy noldorinem), doszedł jednak do wniosku, że w Valinorze nie mogły wykształcić się dwa języki tak różne, jak sindarin i quenya.

Dialekty nowosindarińskiego

• Doriathrin – język Doriathu (archaiczny)
• Falathrin – dialekt zachodni
• Północny dialekt sindarinu – dialekt Elfów z Mithrim

Fonologia

Linki zewnętrzne

• Artykuł z Ardalambion przetłumaczony przez Gwidona S. Naskrenta
• Kurs sindarinu na tolkien.cyberdusk.pl. tolkien.cyberdusk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-12-30)].
• Kurs sindarinu autorstwa Thorstena Renka przetłumaczony przez Adaneth