Siostry (powieść)

Siostry
The Sisters
AutorJoseph Conrad
Typ utworupowieść
Data powstania1895-1896
Wydanie oryginalne
Miejsce wydaniaNowy Jork
Językangielski
Data wydania1928
WydawcaCrosby Gaige
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego1967
WydawcaPaństwowy Instytut Wydawniczy
PrzekładWit Tarnawski

Siostry (ang. The Sisters) – trzecia rozpoczęta i jedyna niedokończona z przyczyn naturalnych[a] powieść Josepha Conrada. Zachowany fragment, liczący około 40 stron maszynopisu i składający się z siedmiu krótkich rozdziałów[1], został opublikowany pośmiertnie w Stanach Zjednoczonych w 1928 z przedmową Forda Madoksa Forda[2]. Polskie tłumaczenie wydał w 1967 Państwowy Instytut Wydawniczy w przekładzie Wita Tarnawskiego z posłowiem Kazimierza Wyki[3].

Historia wydania

Conrad rozpoczął pisanie Sióstr bezpośrednio po zakończeniu swej drugiej powieści, Wyrzutek, pod koniec 1895. W przeciwieństwie do dwóch pierwszych akcja miała rozgrywać się współcześnie w Europie. Niestety, pisarz nie poradził sobie ze zmianą tematyki i po negatywnej opinii krytyka literackiego Edwarda Garnetta zarzucił ją na zawsze i wrócił do tematyki marynistycznej[4].

Pewne wątki poruszone w Siostrach odnalazły się później w powieści Złota strzała (1919): tu też bohaterkami są dwie siostry Baskijki o takich samych imionach: Rita i Teresa, wychowywane przez surowego wuja[1].

Fabuła

W zachowanych fragmentach autor zarysowuje dwa oddzielne wątki: wspomnianych baskijskich sióstr sierot, z których jedną wychowuje w Paryżu wuj; początek zaś to opowieść o młodym malarzu z Rosji, wędrującym po Europie i osiedlającym się w końcu w Paryżu[1].

Recepcja

Powieść jest mało znana i uznawana za słabą. Krytycy oceniają, że osoba głównego bohatera jest scharakteryzowana ogólnikowo, banalnie, stereotypowo i niewyraźnie[1]. Zdzisław Najder pisze, że język powieści „razi wyszukaną retoryką”[4], a styl jest „wysilony i pełen frazesów”[1]. Albert Guerard uważa, że początek powieści wygląda jak naiwna młodzieńcza autobiografia, i pisarz zarzucił ją oceniwszy jako nieudolną. Z kolei Thomas Moser twierdzi, że Conrad nigdy nie umiał sobie poradzić z opisywaniem tradycyjnie pojmowanej miłości między dwojgiem ludzi z kręgu kultury europejskiej[5]. Natomiast polski krytyk, Kazimierz Wyka w szkicu Wyspa na polskiej zatoce (1965), uznaje powieść za utwór wybitny, wpisujący się w polską tradycję romantyczną. Najder tłumaczy ten dysonans znakomitym przekładem Wita Tarnowskiego, który „jest wyraźnie lepszy od oryginału”[6].

Przypisy

  1. a b c d e Najder 2000 ↓, s. 76.
  2. The Sisters / Joseph Conrad ; with an introd. by Ford Madox Ford (pol.). Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-08-16].
  3. Siostry / Joseph Conrad ; przeł. Wit Tarnawski ; posł. opatrzył Kazimierz Wyka (pol.). Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-08-16].
  4. a b Najder 2000 ↓, s. 75.
  5. Najder 2000 ↓, s. 77.
  6. Najder 2000 ↓, s. 78.

Uwagi

  1. Powieści W zawieszeniu Conrad nie dokończył z powodu śmierci.

Bibliografia

  • Zdzisław Najder: Sztuka i wierność. Szkice o twórczości Josepha Conrada. Halina Najder (przekł.). Opole: Uniwersytet Opolski, 2000.

Media użyte na tej stronie

Joseph Conrad author.jpg
Joseph Conrad Print Collection portrait file.