Sirmium

Ten artykuł od 2016-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Sirmium

Pozostałości pałacu cesarskiego w Sirmium
Państwo	Cesarstwo Bizantyńskie
Obecnie	Sremska Mitrovica

Sirmium – starożytne miasto rzymskie i bizantyńskie nad rzeką Sawą, ważna twierdza broniąca północnej granicy Cesarstwa Rzymskiego, obecnie Sremska Mitrovica w Serbii.

Historia miasta

Prefektura Ilirii (318–379) ze stolicą w Sirmium

Miasto znajdujące się na ziemi Ilirów zostało podbite przez Rzymian w I wieku p.n.e. W I wieku n.e. uzyskało status kolonii obywateli Rzymu i stało się ważną strategicznie twierdzą w prowincji Panonia, której było stolicą. W 103 roku Panonia została podzielona na dwie prowincje: Górną i Dolną, a Sirmium stało się stolicą Dolnej Panonii. W 296 w wyniku reformy administracyjnej Dioklecjana Sirmium stało się stolicą prowincji Pannonia Secunda, a w 293 – jedną z czterech stolic cesarstwa (obok Trewiru, Mediolanu i Nikomedii). W 318 roku Sirmium stało się stolicą prefektury Ilirii (do 379), a następnie, po podziale Ilirii na dwie części, weszło w skład prefektury Italii. Od IV wieku miasto było ważnym ośrodkiem chrześcijaństwa – siedzibą biskupstwa. W mieście znajdował się pałac cesarski, arena do wyścigów konnych, mennica, amfiteatr, teatr, łaźnie publiczne, świątynie, pałace, luksusowe wille i warsztaty rzemieślnicze.

W końcu IV wieku Sirmium zostało przejściowo opanowane przez wschodniogermańskich Gotów, ale powróciło później do Cesarstwa Bizantyjskiego. W 441 zostało podbite przez Hunów, po czym przez ponad wiek pozostawało w rękach różnych ludów barbarzyńskich, takich jak Ostrogoci i Gepidowie, będąc nawet przez krótki czas stolicą państwa Gepidów. Od 567, kiedy Gepidzi zostali pokonani przez koalicję Longobardów i Awarów, Sirmium powróciło do Cesarstwa Bizantyńskiego.

Awarowie, po usadowieniu się w latach 567–568 na terenie Niziny Węgierskiej, nieustannie atakowali Sirmium, które broniło im wejścia na teren cesarstwa. Ostatecznie w 582 roku Awarowie zdobyli miasto^[1], kończąc jego antyczną historię. Zwycięzcy zagwarantowali mieszkańcom bezpieczeństwo, jednak zażądali, aby ci opuścili miasto, pozostawiając cały dobytek oraz zapłacili trybut w wysokości 240 000 solidów. Po jego uiszczeniu mieszkańcy udali się do Salony^[2]. Upadek Sirmium umożliwił Awarom, a za nimi też Słowianom, posuwanie się na południe wzdłuż wybrzeża Adriatyku i w konsekwencji zajęcie całej Dalmacji w ciągu pierwszej połowy VII wieku.

Pozostałości antycznego miasta znajdują się pod zabudową dzisiejszej Sremskiej Mitrowicy.

Znani mieszkańcy

Dziesięciu cesarzy Rzymu urodziło się w Sirmium lub bliskiej okolicy:

• Trajan Decjusz (pan. 249–251),
• Herenniusz Decjusz (V–VI 251),
• Hostylian (251),
• Klaudiusz II Gocki (268–270),
• Kwintyllus (270),
• Lucjusz Domicjusz Aurelian (270–275),
• Probus (276–282),
• Maksymian (285–305),
• Konstancjusz II (337–361),
• Gracjan (367–383).

Ostatni cesarz zjednoczonego Cesarstwa Teodozjusz (pan. 378–395), urodzony w rzymskiej prowincji Hispania, w Sirmium został obwołany cesarzem.

W czasie pełnienia przez miasto funkcji stolicy prowincji lub jednej ze stolic cesarstwa wielu cesarzy wykorzystywało miasto jako rezydencję; niektórych ogłaszano właśnie tu władcami. W latach 170–180 cesarz-filozof Marek Aureliusz napisał tu większą część swoich „Rozmyślań”.

W Sirmium zginęli męczennicy chrześcijańscy: św. Anastazja z Dalmacji oraz św. Dymitr z Tesaloniki^[3].

Zobacz też

• Posawie
• Srem – kraina historyczna
• Tyberiusz II Konstantyn

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Osobistości związane z miastem (ang.)